Мутанова динара юлдашбаевна
жүктеу/скачать 2,26 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1. «Тұлғааралық коммуникация психологиясы» пәні
Пән мaқcaты: бoлaшaқ ағылшын тілі мұғалімдеріне тұлғааралық коммуникацияның психологиялық аспектілері мен тетіктерін меңгерту. Пәннің мaзмұны қосымша Л-да берілген. 2. «Ағылшын тіліндегі шешендік өнер» пәні Пәннің мақсаты - болашақ ағылшын тілі мұғалімдерінде саналы дүниетанымдық ұстанымды қалыптастырумен және шешендік негіздермен байланысты риториканың қазіргі заманғы теориясы мен технологиясын меңгерту. Пәннің міндеттері: - қазіргі риторикамен лингвомәдениеттану және лингвопрагматикалық пән ретінде, риторикалық білім ерекшелігімен танысу; –негізгі ұғымдарын меңгеру - шешендік өнер, қарым-қатынастың тиімділігі және сөйлеудің пәрменділігі, шешен, ритор, риторикалық стратегия және т. б.; - қазіргі заманғы теорияларды меңгеру және көпшілік пікірталастар саласында практикалық дағдыларды меңгеру; - негізгі риторикалық іскерлікті қалыптастыру - байланысқан мәтінді құрастыру, көпшілік алдында сөйлеу, мазмұндық мәтінді орындауда сенімді өзін-өзі беру, сөйлеу импровизациясы; - қарым-қатынастың өзекті жағдайларында тиімді тілдік мінез-құлық дағдыларын дамыту; - коммуникативтік жағдайдың ерекшелігін ескере отырып, олардың қарым- қатынас дағдылары мен іскерліктерін дамыту. «Ағылшын тіліндегі шешендік өнер» пәнінің мазмұны 1.Шешендік өнерге кіріспе. Шешендік өнер пәні және оның кәсіби педагогикалық қызмет үшін маңызы. Шешендік өнердің пәнаралық байланысы. Кәсіби қызмет үшін оны игерудің практикалық маңыздылығы. Шешендік өнер пәні наным-сенім заңдылықтары, көпшілік алдында сөйлеуді дайындау және айту туралы ғылым ретінде. Шешендік өнер, риторика және шешендік ұғымдардың арақатынасы. Шешендік өнердің негізгі заңдары және оның қызметтері. Қазіргі шешендік өнер мәселелері. 2. Шешендік өнер тарихы. Өткен және қазіргі замандағы ең үлкен шешендер. Шешендік өнердің тарихи кезеңі. Антикалық риторика. Классикалық риторикалық канон (сөйлеу жұмысының бес кезеңі). Ортағасырлық риторика - гомилетика (қалталы азаматтар, шешендік). ХХ-XXI ғасырдың қазіргі риторикасының ерекшеліктері. Қазақстандағы шешендік өнердің жандануына ықпал ететін факторлар. 3. Шешендік сөйлеудің түрлері мен құрылымы. Шешендік өнердің негізгі ережелері. Шешендік сөйлеудің түрлері мен құрылымы. Шешендік сөз түсінігі және оның белгілері. Шешендік сөйлеу түрлері. Олардың мақсаттары мен функциялары. Сөйлеу тілінің құрылымы: кіріспе, негізгі, бөлім және 106 қорытынды. Сөйлеудің кіріспе, оның мақсаты мен типтері. Сөйлеудің негізгі бөлігі (баяндау, дәлелдеу, теріске шығару) және оның қызметтері. Қорытынды мақсатты орнату. Сөйлеудің соңына қойылатын талаптар және оның оңтайлы нұсқалары. Оның сөйлеудің басы мен соңы, келтірілген аргументтермен өзара байланысы. 4. Шешендік сөйлеуге қойылатын жалпы талаптар. Көпшілік сөйлеуге шешендік өнер талаптары. Ақпараттылық, айқындылық және дәлдік, логикалылық, эмоциялық және экспрессивтілік, байлық, сөйлеу тазалығы, орындылық, ілтипаттылық, түсініктілік, сөйлеу дұрыстығы, даралық (өзіндік), сендірушілік, сөйлеу икемділігі. 5. Сөйлеудің негізгі кезеңдері. Классикалық риторикада сөйлеу жұмысының негізгі кезеңдері. Сөйлеу жұмысының логикасын қазіргі интерпретациялау. Компуникативті фаза. Тақырып таңдау, сөйлеу мақсатын және түрін анықтау. Материалдарды іріктеу. Сөйлеуді логикалық ұйымдастыру. Дәлелдеме және дәлелдеме. Тіл және стильмен жұмыс. Коммуникативтік фаза. Шешеннің мінез-құлқы және аудиторияны басқару. Сөйлеу техникасы, дау өнері, сұрақтарға жауап беру. Сөз сөйлеуге материалдарды жетілдіру. Мәселелерді болжау. 6. Шешендік сөйлеудің логикалық негіздері. Шешендік сөйлеуге логиканың негізгі талаптары: нақтылық, дәйектілік, қарама-қайшы болмаушылық, ойдың жеткілікті негізділігі. Көпшілік алдында сөз сөйлеудегі ұғымдармен, пікірлермен және ой-пікірлермен жасалатын іс-әрекеттер. 7. Шешеннің сөйлеу мәдениеті. Шешеннің сөйлеуіне қойылатын нормативтік талаптар. Лексикалық нормалар. Сөз қорын кеңейту жолдары. Сөздерді қолдану тәртібін анықтайтын нормалар. Грамматикалық нормалар. Морфология мен синтаксисті пайдалану ережелері. Орфоэпия нормалары. Айтылу мен екпіннің типтік қателіктері. Сөйлеудің мәнерлі құралдары. Дәйексөздің ережелері. Мақал - мәтелдер, қанатты сөздер мен пікірлер, фразеологизмдер. 8. Шешеннің сөйлеу техникасы. Сөйлеу техникасы туралы түсінік. Тілдік емес құралдар және олардың шешендік қызмет үшін маңызы. Ауызша сөйлеудің паралингвистикалық (дыбыстық) құраушысы. Шешеннің бейнесі. Сөйлеу кезіндегі мінез-құлықтың сыртқы түрі мен мәнеріне қойылатын талаптар. Ішкі көңіл-күй және мимика. Сөйлеу барысында денені басқару. Көпшілік алдында сөз сөйлеу стилі шешеннің шеберлігінің көрсеткіші және оның түрлері.. 9. Шешеннің полемиялық шеберлік негіздері. Шешеннің аудиториямен өзара әрекеті. Дау бір-біріне қайшы келетін тезистердің шынайылығын анықтау амалы ретінде. Тезис үшін дау, дәлелге байланысты дау, дәлелдеу тәсіліне байланысты дау. Даудағы мінез-құлық. 10.Шешен мен аудиторияның өзара әрекеттесуінің психологиялық тетіктері. Шешеннің аудиторияға әсері. Оның тиімділігінің факторлары, ережелері мен тәсілдері. Вербалды және бейвербалды сөйлеу әсері. Шешеннің 107 сыртқы, коммуникативтік және мінез-құлықтық имиджі. Аудиториядағы шешеннің тәртібі. Аудиторияның шешенді қабылдауы. Алғашқы әсер. Аудиториядағы шешеннің қозғалысы. Аудиториядағы толқумен күресу тәсілдері. Аудиториямен кері байланыс ораторымен талдау. Аудиториямен байланыс орнатудың психологиялық шарттары мен белгілері. Тыңдаушылардың назарын аудару, аудиторияны жеңіп алу және оны басқару тәсілдері. 11.Шешендер мен тыңдаушылар арасындағы өзара түсіністіктің белгілері. Тыныштық, тыңдаушылардың назарының сыртқы көрінісі. Аудиторияны бағалау критерийлері: әлеуметтік-демографиялық құрамы, физикалық және психикалық жағдайы, біртектілік дәрежесі, сөйлеу тақырыбына және шешенге және т.б. қатысы. Аудиторияның ерекшеліктері мен мүдделерін есепке алу. Әр түрлі аудиторияларда басқарудың негізгі стратегиялары. жүктеу/скачать 2,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|