НұСҚаулар «Э лектрлік шамаларды өлшеу»


Тақырыбы: Кіріспе. Негізгі ұғымдар



бет2/37
Дата19.12.2023
өлшемі0,86 Mb.
#140861
түріНұсқаулар
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   37
Тақырыбы: Кіріспе. Негізгі ұғымдар


Сабақ жоспары

1.1 Өлшеу үдеріісінің құрылымы мен элементтері;


1.2 Электрлік шамалардың өлшем бірліктер жүйесі;
1.3 Туынды, еселік және бөлшектік өлшем бірліктер.
1.1 Өлшеу үдеріісінің құрылымы мен элементтері


Электр шамаларын өлшеу әртүрлі ақпаратты жинауға, өңдеуге, беруге, сақтауға және беруге байланысты мәселелерді шешеді. Электрлік шамаларды өлшеу өлшенетіндер туралы сандық түрде анықталған ақпаратты сан түрінде жолмен алу үшін қажет.
Электрлік өлшеу - бұл электр өлшеу аспаптарының көмегімен тәжірибелік жолмен электрлік шамалардың мәнін анықтайтын үдеріс.
Өлшеу нәтижесі - өлшенетін шама туралы сандық ақпарат беретін белгілі бір сан. Өлшеу нәтижесі қабылданған өлшем бірліктерінде көрсетіледі.
Электрлік өлшеу үшін өлшем және электрлік өлшеу құралдары қажет.
Өлшемдікті бір мәнді және көп мәнді өлшемдіктер, сонымен бірге өлшемдіктер жинағы деп бөледі. Бір мәнді өлшемдік бірдей мөлшерлі физикалық шаманы, ал көп мәнді өлшемдік әртүрлі мөлшерлі аттас шамаларды туындатады. Өлшемдіктер жинағы өзімен бірге тек жеке түрде қолданылатын ғана емес, сонымен бірге әр түрлі мөлшерлі аттас шамаларды туындату мақсатында қолданылатын арнайы жинақталған жинақты (комплектіні) көрсетеді.
Электр өлшеуіш аспапбы - бұл өлшенетін физикалық шаманың мәнін адамның қабылдауына қолайлы, әрі түсінікті сан түрінде ақпарат беретін құрал. Ол осы аспаппен анықталатын шаманың өлшем бірлігінде градуирленген болуы тиіс.
Метрологиялық сипаттамалар деп өлшеу қорытындыларына және өлшеу қателіктеріне әсер ететін өлшеу құралының сипаттамаларын айтады.
Өлшеу құралдарының метрологиялық және пайдалану сипаттамалары (сезгіштік, түрлендіру, жылдамдық, дәлдік класы, тыныштандыру уақыты, өтпелі үдеріс уақыты).
Өлшеу сапасы көптеген факторларға байланысты болады. Алайда кейбір жағдайларда өлшеу нәтижелеріне және олардың дәлдігіне өлшеу құралдарының қасиеттері қалай әсер ететінін білу қажет. Мұндай жағдайларға келесілер жатады:
- өлшеу дәлдігін априорлық бағалау. Оны жүзеге асыруда басқа факторлармен қатар өлшеу құралдарының дәлдігі де ескерілуі керек;
- белгілі бір жағдайларда қолдану қажетті өлшеу дәлдігін қамтамасыз ететін өлшеу құралдарын таңдау, бұл тапсырма алдыңғыға кері болады;
- жобалау сатысында да, пайдалану кезінде де метрологиялық қасиеттері бойынша әртүрлі типтегі өлшем құралдарын салыстыру;
- күрделі өлшеу жүйелерін жасауда өлшем құралдарын құрамдас бөліктер ретінде пайдалану.
Өлшеу жүйесіне қойылатын бірдей талаптар жинақ түрінде қолданылатын өлшеу құралдары қасиеттерінің әртүрлі үйлесімділіктер қанағаттандырылуы мүмкін. Оңтайлы үйлесімділік техникалық-экономикалық негіздеменің нәтижесі болуы керек; ақпараттық жүйелердің дәлдігін, егер бұл мәселені эксперименттік шешу үлкен қиындықтармен байланысты болса немесе жұмыс жағдайларының ерекшелігіне байланысты мүмкін болмаса есептеу арқылы анықтау. Дәл осындай міндет ақпараттық жүйелерді жобалау кезінде туындайды.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   37




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет