Оқулық Алматы, 012 Əож 528(075. 8) Кбж 26. 12я73 т 53
Бұрмалануды картографиялық кестенің көмегімен
жүктеу/скачать 11,51 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Изокалдардың көмегімен бұрмалануды анықтау.
| Бұрмалануды картографиялық кестенің көмегімен
анықтау . Ара-қашықтықтың, бұрыш пен ауданның бұрма- лануының мəнін тораптық нүктелердің ендіктері мен бойлықтары φ жəне λ мəні берілген кестелер арқылы да анықтауға болады. Географиялық ендіктерге сəйкес өзгеріп отыратын цилиндрлік, конустық жəне азимуттық проекциялар үшін бұрмалануда тек көрсеткіштері бар кестенің көмегімен ғана табуға болады. Мысалы, Ф. Н. Красовскийдің теңаралық қалыпты конусты проекциясымен құрылған картадағы φ 60º орналасқан нүкте үшін бұрмаланудың картографиялық кестесінен φ, п, р , w жəне т сəйкес келетін ендіктегі мəндері т =0,997, п =0,987, Р = 0,984, w=0,34΄екенін анықтаймыз [2.2-кесте]. 70 2.2 кесте . Бұрмалануды картографиялық кестенің көмегімен анықтау φ п Р w т 30º 1,083 1,080 4º45΄ 0,997 40º 1,031 1,028 1º56΄ 0,997 50º 0,998 0,996 0º05΄ 0,997 60º 0,987 0,984 0º34΄ 0,997 70º 1,010 1,007 0º45΄ 0,997 80º 1,136 1,133 7º28΄ 0,997 Изокалдардың көмегімен бұрмалануды анықтау. Бұрмалану көрсеткіштерін біршама көрнекі əрі қолайлы əдістің бірі изокалы бар картаның сұлбасы болып табылады. Бұл сұлбалардың көмегімен əр түрлі нысандар үшін бұрмаланудың мəнін ғана емес, картадан анықтайтын ауданның немесе бұрыштың бұрмалануының мəндеріне өзгертулер енгізуге де бо- лады. Олар көбінесе масштабтары кішірейтілген карталардың географиялық негіздеріндегі картографиялық торға қандайда бұрмалану көрсеткіштері бірдей нүктелерді қосатын үзік сызық түріндегі изокалдар жүргізу арқылы жүзеге асырылады. Изо- калдар бір ретпен мəндері бірдей көрсеткіштері артуына сəйкес жазылады. Бұрмалану көрсеткіштері берілген изокалдардың сұлбалары абсолютті немесе пайызбен алынатын салыстырма- лы көрсеткіштері берілуі мүмкін. Мысалы, көп конусты еркін проекция мен құрылған дүние жүзінің картасында Аустралияның ор тасы арқылы ауданның бұрмалану көрсеткіші Р = 2,5, ал Гренландия да мəні Р=1 болатын нөлдік бұрмалануды көрсететін изокал қиып өтеді, Бұдан Аустралияның Гренландиядан 1,5 есе үл кен еке нін көзбен-ақ көруге болады. Ал шын мəнінде жоғарыда атал ған материк Гренландияда 3,5 есе үлкен. жүктеу/скачать 11,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|