Ұйымдастыру
Өзін-өзі тексеру
Сабақтың басы
10 минут
Өткен білімді еске түсіру
Жаңа білім
10 минут
Бекіту
10 минут
Кері байланыс
Сабақтың соңы
10 минут
|
Ұйымдастыру
Сәлемдесу
Түгелдеу
Жағымды ахуал қалыптастыру
Үй тапсырмасын сұрау,тексеру
«Сұрақ жауап» әдісі арқылы өткен тақырыпты еске түсіремін.
Табыс критерийі:
1. 1сұраққа дұрыс жауап бере аламын
2. 2 сұраққа дұрыс жауап бере аламын
3.3 сұраққа дұрыс жауап бере аламын
Оқушылар «Дескрипторға» сүйене отырып бір бірін «Бас бармақ» арқылы бағалайды
Беккерель тәжірибесінің маңыздылығы неде?
Радиоактивті сәуле шығарудың құрылымы қандай және оны қалай анықтаған?
Альфа ыдырау дегеніміз не?
Бета-ыдырау дегеніміз не?
нейтриноны тіркеудің күрделілігі неде?
Гамма-ыдыраудың механизмі қандай?
ЖАҢА сабақ
Жәй сұрақтар: Атом деген не? Атом ядросы деген не? Оның заряды қандай? Атом бөліне ме? Атомның планетарлық моделін ашқан кім?Ол қандай тәжірибе жасады?
Енді оқулықтан атом ядросының құрамы тақырыбын оқып, піспеген макеттеріңді
толықтырып жазып, көрсетіңдер.
Анықтау сұрақтары: Атом бөлінсе, оның құрамы қандай? Оның құрамындағы бөлшектер қалай зарядталған?
Оқушыларға тақырыпты«Көршіңе әңгімелеп бер»әдісі арқылы түсіндіремін.
.Ядролық физикада ұзындық бірлігі ретінде фемтометр алынады:
1 фм=10-15 м
2. Атомдар, ядролар және элементар бөлшектр үшін массаның бірлігі ретінде массаның атомдық бірлігі (м.а.б) қолданылады:
1 м.а.б.=1,6605406·10-27 кг.
Көміртегі-12 изотопы атомының массасының 1/12 бөлігі массаынң атомдық бірлігі ретінде алынады.
3. Атом физикасында энергияның бірлігі ретінде электрон-вольт (эВ) алынады .
Заряды бір элементар зарядқа (е=1,6·10-19Кл) тең электронның потенциалдар айырымы бір вольт болатын электр өрісінде алатын кинетикалық энергиясы электрон-вольт болады.
1эВ=1,6·10-19Дж
1кэВ=1,6·10-16Дж
1МэВ=1,6·10-13Дж
1ГэВ=1,6·10-10Дж
1905 ж. А. Эйнштейн:Е0=mc2 (Эйнштейн қатысы)
с≈3·108 м/с –вакуумдағы жарық жылдамдығы.
Мя<(Z·mp+N·mn)
Ядролық тарту күшінің жұмыс есебінен нуклондардан атом ядросы түзілгенде пайда болатын массалар айырымын массалар ақауы деп атайды.
∆m=(Z·mp+N·mn)- Мя
Мя-ядро массасы, mp-протон массасы mn-нейтрон массасы,Z- протон саны
N- нейтрон саны ∆m=(Z·Мн+N·mn)- Ма
Мн-сутегі атомының тыныштық массасы
Ма-зерттейтін атомның тыныштық массасы
Жеке бөлшектр бірігіп ядроны құрағанда, пайда болатын масса ақауы есебінен бөлініп шығатын энергия ядроның байланыс энергиясы деп аталады.
Eб= ∆mc2=(Z·mp+N·mn- Мя)·c2==(Z·MH+N·mn- Мат)·c2
Eб= ∆m·931,5 МэВ=(Z·mp+N·mn- Мя)·931,5МэВ
∆m – ядроның масса ақауы
Ядроны жеке нуклондарға толық ыдыратуға жұмсалатын энергияны байланыс энергиясы деп аталады.
Бір нуклонға келетін байланыс энергиясының шамасын меншікті байланыс энергиясы деп атайды:
А-ядродағы нуклондар саны.
|
