Байланысты: Емтихан с ра тарыны жауаптары 50. сімдіктерді суы а т зімділ
86. Азот. Азоттың маңызы. . Азоттың көзі ретінде осімдіктер азот қышқылының жөне азотты кьшіқыл түздарын нитраттар мен нитриттерді, аммоний түздарын, кейбір органикалық азопы қосындыларды, несеп нөрі мен амин қышқылдарды пайдаланады. Азоттың жалтты тірі организмдердегі маңызы оның амин қышқылдардың, нуклеин қышқылдарының, нуклеопротеидтердің, ферменттердің, витаминдердің, басқа да толып жатқан биологиялык ырыкты заттардың негізгі қүрылыстық бөлігі екендігіне байланысты. Өсімдіктердің аммиакты және нитраггы азотгы пайдалануы туралы ғалымдар арасында көптеген пікір таласулар болды. Мысалы, Ж.Буссенго осімдіктер тек аммиакпен ғана қоректенеді деп үйғарды. XIX ғасырдың аяқ кезінде осы мөселені шешу үшін жөне жалпы азопы косындылардың алмасу жолдарын зерттеуге Д.Н.Прянишников кірісті. Ол оз тәжірибелерінде өнген түқымдардағы белоктардьщ ыдырауынан аммиак бөлінетіндігін, соңынан оның қайтадан пайдаланылатындығын байқады. Осыған байланысты Прянишников аммиакты өсімдіктердегі азотгы қосындылардың алмасуының альфасы мен омегасы (бастамасы, аяқталуы) деген оте маңызды түжырым жасады. Д.Н.Прянишников шәкірті И.Г.Дикусор осімдіктердегі нитратты жэне аммиакты азоттьщ әсерін зерттеп реакциясы бейтарап ортада — аммиактың, қышқыл ортада — нитраттың қолайлы болатындығын анықтады. Сонымен бірге коректік ортадағы катиондар аммиактың өсімдікке сіңуін тежеп нитраттьщ сіңуін жеделдететіндігін байқады.
