Емтихан сұрақтарының жауаптары 50. Өсімдіктердің суыққа төзімділігі
Минералды тыңайтқыштар және оларды қолдану әдістері
жүктеу/скачать 86,04 Kb.
|
| 94.Минералды тыңайтқыштар және оларды қолдану әдістері.
Мәдени және жабайы өсімдіктерден жыл сайын шаруашылыққа пайдаланылатын өнімнің құрамында біраз мөлшерде макро- жөне микроэлементтер де болады. Сондықтан өсімдіктерді минералдық элементтермен қамтамасыз ету және топырақ құнарлығын қалпында сақтау мақсатыңда жасанды минералдық жөне органикалық тыңайтқыпггар кеңінен қолданылады. Тыңайтқыштарды ұтымды және тиімді пайдалану үшін, ең алдымен өсімдіктің биологиялық ерекшеліктерін, соньщ ішінде қоректік элементтерді пайдалану деңгейін, екіншіден өсімдіктен алынатын өнім мөлшерін, оньщ ішіндегі элементгердің мөлшерін алдын-ала болжау қажет. Осыған байланысты әртүрлі топырақ қүрамындағы элементгер мөлшері олардың қосындылар қүрамындағы күйлерін, яғни сіңгіштік деңгейін анықтау керек. Фотосинтез процесінің тиімділік коэффициентін 4-5%-ке жеткізіп, ауылшаруашылық дақьілдарынан алынатын өнімді көбейту үшін өзара тығыз байланысты екі жағдайды қамтамасыз ету қажет. Олардың біріншісі, осімдіктерді сумен қалыпты молшерде қамтамасыз ету, екіншісі минералдық қорекпен, әсіресе азотпен мол, жеткілікті қамтамасыз ету. Өсімдіктер дамуьшьщ алғашқы сатыларында негізгі түқым қүрамындағы қоректік заттар қорын пайдаланып, органикалық затгарды айтарлықтай молшерде түзе алмайды. Түқым толық өніп, жас өскіндер қалыптасканнан кейінгі сатыларында осімдіктің минералдық элементгерді пайдалануы біртіндеп үдей түседі де, бүкіл жер үстілік мүшелері мен тамыр жүйесі толық қалыптасып, өсу процестері оте қарқынды жүретін және көбею органдары қалыптасқан кезеңцерде осімдіктің қоректік затгарды пайдалануы ең жоғарғы деңгейге жетеді. Органикалық заттардың жинақталуы тоқтағансын өсімдіктердің қоректік заттарды пайдалануы күрт төмендейді, кейде, керісінше олардьщ біразы топырақа болініп шығады Енгізілу мерзімдеріне байланысты тыңайтқыштар негізгі (егілгенге дейін), егу кезеңіндегі және егуден кейінгі (үстеп қоректендіру) деп бөлінеді. Егуге дейінгі колданатын бүкіл тынайткыштыи 2/3-3/4 болігі топыраққа енгізіледі. Бүл әдіс өсімдіктің вегетациялық кезеңіндегі дамуьш қоректік заттармен камтамасыз етіп, топырақтың қүнарлыгын жақсарту, оньщ биологиялық ырықтыгын, физикалық, химиялық қасиеттерін арттыру үшін қолданылады. Егу алдындагы тыңайтқыш күзде, немесе ерте коктемде топыраққа егістеліп шашылады. Осылайша жер жыртылар алдында органикалық тыңайтқьпптармен, ізбес, азотты, фосфорлы жөне калийлі тьщайтқыштармен өңделеді. Егу кезіндегі тынайткыш түқыммен бірге себіледі, немесе көшетпен отыргызатьш осімдіктер қатарьшан сөл қашықтау жолақтанып себіліп, топырақпен жабылады. Бүндай пайдаланылған тыңайтқыштар жас өсімдіктердің қоректенуін жақсартады. Бүнда жақсы еріп, оңай игерілетін тыңайтқыштар топыракқа аз молшерде себіледі. Мысалы, түқьім өнгеннен соң екі-үш жетіде осімдіктер фосфорды көбірек пайдаланады. Сондықтан егу кезінде бір гектарга 5-30 кг шамасында аммофос, немесе суперфосфат себіледі. Егуден кейінгі (үстеп қоректендіру) шынайшкыиі өсімдіктердің дамуының жауапты, маңызды кезеңдерінде қоректік элементтермен қамтамасыз ету мақсатында қолданылады. Әдетте, ерте көктемде қыстап шыққан күздік дақылдар қоректендіріледі жүктеу/скачать 86,04 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|