Емтихан сұрақтарының жауаптары 50. Өсімдіктердің суыққа төзімділігі
жүктеу/скачать 86,04 Kb.
|
| 106.Өсімдіктің суыққа төзімділігі.
Шығу тегі жагынан оңтүстік өсімдіктердің копшілігі томен, жагымды (+) температураньщ (1 ден 10°С-қа дейінгі аралықта) әсерінен де зақьімданады. К,оңыржай аймақ осімдіктері бүндай салқындыққа төзімді, қальштағьщай осіп-онуін тоқтатпайды. Оларға арпа, сүлы, зығыр, сиыр жоңышқа сияқты осімдіктер жатады. Салқындықтан зақымданған өсімдіктердің жалырактары алдымен солып, соңында қурап қалады. Салкындыктын эсерінен хлорофилдердің ыдырауы нәтижесінде жапырактардың түссізденуі күріш, сиыр бұршақ өсімдіктеріңде, қонырлануы — күнбагыс. қияр өсімдіктеріңде жиі байқалады. ; Жылу сүйгіш өсімдіктерде жеке оргаңдарынын салқыңцықтан закымдануы бірдей болмайды. Жүгері мен каракүмыктын сабактары, күріш пен сиыр жоңышканың, керісінше, жапырактары төзімсіздеу келеді. Өсімдіктердің сал кындыкка төзімділігінің физиологиялык себептері туралы әргүрлі көзқарастар кеэдеседі. Неміс ғалымы Сакс (1862) салқын температураньщ әсерінен өсімдіктерде су алмасу пролесі бузылады дел үйғарды. Тамырлары салкынданган өсімдіктерде транспирация нәтижесінде буланған судың орны толмағандыктан өсімдік мүшелері қурап калады деп көрсетті. Кейінірек бүндай болжамның дүрыс еместігі байқалды. Мысалы, Австрия ғалымы Молиш (1897) салкынға төзімсіз өсімдіктердің закымдануы зат алмасу процестерінің бүзылуына байланысты деген пікір үс ынды. Осыдан сон көптеген зерттеулер жүргізіліп. өсімдіктердің салкындыктан закымдануы протоплазманың түткырлығының төмендеуіне, белоктардың ыдырауына байланысты деген де пікірлер айтылды. Қазіргі кездегі тәжірибелердің нәтижесі жылу сүйгіш өсімдіктердін төменгі жағымды (+) температураньщ әсерінен закымдануыньщ негізгі себебі мембраналардың қызметтік ырыктығының бүзылуына байланысты екендігін дәлелдейді. Төмен температураньщ әсерінен мембраналардың қүрамындағы қаныккан май кышкылдары сүйык кристалдық күйден гелге (қатты күйге) айналады. Осының нәтижесінде зат алмасу процесі жагымсыз бағытта өзгеріп, ауа салкындығы көпке созылған жағдайда өсімдіктердің опат болуына әкеп соктырады. жүктеу/скачать 86,04 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|