Эндокринология

Инсулин рецепторларының мутациясымен байланысты инсулин әсерінің генетикалық ақаулары казуистикалық сирек кездеседі (лепречаунизм, Рабсон-Мандехолл синдромы). β-жасушаларының деструкциясына әкелетін ұйқыбездің экзокринді бөлімінің ауруларында (панкреатит, панкреатэктомия, кистозды фиброз, гемохроматоз), сонымен қатар контроинсулярлы гормондардың артық өндірілуіне әкелетін бірқатар эндокринді ауруларда (акромегалия, Кушинг синдромы) ҚД дамиды. Дәрілік заттар мен химикаттар (вакор, пентамидин, никотин қышқылы, диазоксид және т.б.) әсерінен ҚД сирек дамиды, бірақ инсулинрезистенттілік көрініс берген науқастарда аурудың манифестациясы, декомпенсациясының дамуына үстемдік етеді. Бірқатар инфекциялық аурулар (қызамық, цитомегалия, коксаки- және аденовирусты инфекция) β-жасушаларының деструкциясына әкеледі, сондықтан мұндай науқастарда ҚД-1 иммуногенетикалық маркерлері анықталады. Иммунды диабеттің сирек дамитын түрлеріне «stiff-man»-синдромымен (аутоиммунды неврологиялық ауру) сырқаттанған науқастардағы қантты диабет, инсулин рецепторларына қарсыденелердің әсерінен дамыған қантты диабет жатады. ҚД-нің басқа да түрлері жоғары жиілікпен Даун, Клайнфелтер, Тернер, Вольфрам, Прадер-Вилли және де басқа синдромдар кезінде дамиды.