Ф изиологиялық сарғаю немесе транзиторлық сарғаю



бет3/21
Дата17.10.2023
өлшемі170,7 Kb.
#116694
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21
    Бұл бет үшін навигация:
  • ЖАУАП
Тапсырма- 5
Гемостаз қан тамырларының зақымдануынан кейін қан кетуді тоқтатуды, қан ұйығыштарының еруін және қанның сұйық күйде сақталуын қамтамасыз етеді. Бұл процесс бірнеше қадамдарды қамтиды. Осы қадамдарды қысқаша сипаттаңыз. Қанның ұюының негізгі ақуызы – фибриногеннің құрылымдық ерекшеліктеріне назар аударыңыз.
ЖАУАП:
Гемостаз– қанның сұйық күйін сақтаудан, қан қабырғалары зақымданған жағдайда қан кетуді тоқтатудан тұратын ағзадағы қанның қасиеті. өз функцияларын орындаған тамырлар мен еріткіш қан ұйығыштары.
Қазіргі заманғы тұжырымдамаларға сәйкес, қан кетуді тоқтатудың екі механизмі қатысады.
1) қан тамырларының қабырғалары, тромбоциттер және ішінара эритроциттер қатысатын бастапқы гемостаз (тамырлы-тромбоцитарлы);
2) қан плазмасының ақуыздары (плазмалық коагуляция факторлары) қанның ұю процесіне қосылған кездегі екіншілік гемостаз. Айта кету керек, гемостаздың жасушалық және плазмалық болып бөлінуі шартты болып табылады, өйткені денеде қанның коагуляция жүйесінің бұл екі буыны тығыз байланысты.Сонымен, қан тамырларының қабырғасы зақымдалғанда, оқиғалар келесідей бірінен соң бірі жалғасады:
* қан тамыры кішірейген;
* зақымдану орнында тамыр қабырғасының қасиеттері өзгереді: жабысқақ болады;
* көп мөлшерде тромбоциттер тамырдың ішкі қабырғасына жабыса бастайды, ісініп, үлкенірек және үлкенірек агрегаттар түзеді (тромбоциттер агрегациясы пайда болады немесе олар бір-бірімен жабысады);
* тамырлы-тромбоциттер гемостазының кезеңі борпылдақ тромбоциттер тромбының түзілуімен аяқталып, екіншілік гемостаз басталады немесе қанның өзі ұюы;
* қанның ұю процесінде домино принципі сияқты реакциялар каскады іске қосылады, нәтижесінде плазмада еріген фибриноген ақуызы ерімейтін фибринге айналады, ол жұқа тордың бір түрін құрайды;
* фибриндік тор жақын маңдағы лейкоциттер мен эритроциттерді ұстап, ұйыған қанды тығыздайды. Қанның ұюы нәтижесінде қан ұйығы қызарып, тығыз болады.
Фибриноген - тромбин әсерінен, қан плазмасының фибринге айналатын, суда ерімейтін ақуыздық зат. Белсендірілген кезде қанның қанайналым жүйесі фермент тромбині арқылы ферментативті қорытумен өтеді. Алынған фибрин-мономер белсенді XIII коагуляция факторының әсерінен полимерленеді және фибрин-полимердің ақ талшығының түрінде тұндыруда. Фибриногенді талдау үшін биоматериалды қабылдаған кезде, антиокоагуляциялық натрий цитраты (3,8%) қолданылады. Фибриноген - бұл бауырда өндірілетін және қандағы қан ұюы кезінде потенциалды негізі ерімейтін фибринге айналатын ақуыз. Кейіннен фибрин тромбаға айналады, қан ұюы процесін аяқтайды.
Фибриноген - бұл гемостаздың (коагулограмма) құнды индикаторы. Фибриногенді талдау - алдын-ала тексерудің, праценттік диагностиканың қажетті кезеңі, қабыну, жүрек-тамыр ауруларында жүргізіледі.
Фибриногендік нормасы: 2-4 г / л. Басқа жағдайларда адамның фибриногені келесі аурулардың симптомы болып табылады: өткір қабыну және жұқпалы аурулар (тұмау, туберкулез), инсульт, миокард инфарктісі, гипотиреоз, амилоидоз, пневмония, қатерлі ісіктер (өкпе рагы, және т.б.). Фибриногеннің жоғарылауы күйіктермен, хирургиямен, эстрогенмен және ауыз қуысының контрацептиктерімен қатар жүреді. Қанның ұю жүйесінің жұмысының соңғы нәтижесі фибриногеннің тромбиннің әсерінен фибриндік талшықтарға айналуы болып табылады. Тамырларда, соның ішінде артерияларда пайда болатын кез келген тромб тромбоцит-фибрин екені анықталды. Қан тамырларының қабырғаларын қалпына келтіруде тромбоциттер маңызды рөл атқарады: тромбтың пайда болуына қатысатын тромбоциттерден белсенді заттардың көп мөлшері бөлінеді. Басқалармен қатар тромбоциттерден алынған өсу факторы (PDGF) тіндерді қалпына келтірудің күшті стимуляторы болып табылады. Гемостаз жүйесінің соңғы кезеңі фибринолиз болып табылады. Фибринолиз жүйесі фибрин ұйығын ыдыратады, өйткені зақымдалған тамыр өзін қалпына келтіреді және тромб қажет емес.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет