"фараби əлемі" атты халықаралық ғылыми конференция материалдары


ҚАЗАҚСТАН ҚОҢЫР КӨМІРЛЕРІНІҢ МИКРОБИОЛОГИЯСЫ



Pdf көрінісі
бет248/372
Дата02.03.2022
өлшемі2,79 Mb.
#26858
1   ...   244   245   246   247   248   249   250   251   ...   372
Байланысты:
thesis114326

 
ҚАЗАҚСТАН ҚОҢЫР КӨМІРЛЕРІНІҢ МИКРОБИОЛОГИЯСЫ 
 
Төкен А.И., Бердіқұлов Б.Т., Тастамбек Қ.Т. 
əл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті 
t.aziza_93@mail.ru
 
 
Көмірді өңдеудің биотехнологиялық процестері, оның ішінде қайта өңдеу, трансформация жəне 
конверсия  түрлі  қатты,  сұйық  жəне  газ  тəрізді  отын  түрлерін  жəне  өнімдерді  алуға  жəне  оның 
техникалық-тұтынушылық  ерекшеліктерін  білуге  бағытталуы  мүмкін.  Ғылыми  зерттеулердің  негізі 
мен  мазмұны  көбінесе  биобайланыс  жасайтын  қоңыр  көмірдің  биоконвертациясын  іске  асыратын 
ғылыми 
жəне 
технологиялық 
 
параметрлерін, 
өнімді 
биобайланыстыруға 
қабілетті  
микроорганизмдерді  зерттеу  мен  бөліп  алуға  бағытталған.  Əртүрлі  тағайындауларға  байланысты 
энергетикалық  қорларды  өндіру  үшін  қоңыр  көмірдің  биологиялық  қайта  өңделуі  -  оны  тұрақты 
қолданудың  ең  үдемелі  бағыты.  Аталған  өндіріс  көптеген  елде,  оның  ішінде  Қазақстанда  да  жолға 
қойылмаған.  Атап  өткен  себептерге  байланысты  қатты  отын  өндіруде,  оның  ішінде  түтінсіз  отын 
өндіруде жаңа пайдалы технологиялар жасап шығару өзекті мəселенің дер кезіндегі шешімі болады.  
Жұмысымыздың  негізгі  мақсатының  бірі  қоңыр  көмірлердің  микробиологиялық  алуан 
түрлілігіне  баға  беріп,  идентификациялау,  сонымен  қатар  қоңыр  көмірдегі  микробтар 
қауымдастығының  таксономикалық  құрамын  жəне  санын  анықтау  жəне  физиологиялық  жəне 
биохимиялық  қасиеттерін  зерттеп  білу.  Бұл  міндетті  шешудегі  ерекшелік  –  белсендірек  штамдарға 
скрининг  жүргізу  болып  саналады.  Зерттеу  жұмысы  əл-Фараби  атындағы  Қазақ  ұлттық 
университетінде  биология  жəне  биотехнология  факультетінің  қолданбалы  микробиология 
зертханасында  орындалды.  Зерттеу  объектісі  ретінде  Қазақстанның  бірнеше  (Ленгер,  Ойқарағай, 
Қарағанды,  Екібастұз,  Қияқты)  кен  орнындарынан  алынған  тотыққан  қоңыр  көмірлер  алынды.  Осы 
үлгілерді  алып,  алдымен,  микробиологиялық  алуантүрлілігін  анықтадық.  Зерттеу  жұмысы  Луриан 
Бертани қоректік ортасын қолдану арқылы жүзеге асырылды. Микроағзалардың штаммдарын іріктеу 
мен  өсіру  жəне  əртүрлі  концентрация  мен  көмірлік  бөлшектер  көлемімен  қоректік  ортада  өсу 
қасиеттерін  анықтау  барысында  5  бактерия    жəне  5  саңырауқұлақ  өсіп  шыққаны  байқалды.  Нақты 
нəтижеге  жету  үшін  RKB2  бактериясына  (Bacillus  velezensis  strain)  идентификация  жасалды. 
Идентификация нəтижесі келесі нуклеотидтік реттілікті анықтап берді:  
CTTCGGGCGGCTGGCTCCTAAAAGGTTACCTCACCGACTTCGGGTGTTACAAACTCTCGT
GGTGTGACGGGCGGTGTGTACAAGGCCCGGGAACGTATTCACCGCGGCATGCTGATCCGCGAT
TACTAGCGATTCCAGCTTCACGCAGTCGAGTTGCAGACTGCGATCCGAACTGAGAACAGATTTG
TGGGATTGGCTTAACCTCGCGGTTTCGCTGCCCTTTGTTCTGCCCATTGTAGCACGTGTGTAGCC
CAGGTCATAAGGGGCATGATGATTTGACGTCATCCCCACCTTCCTCCGGTTTGTCACCGGCAGT
CACCTTAGAGTGCCCAACTGAATGCTGGCAACTAAGATCAAGGGTTGCGCTCGTTGCGGGACTT
AACCCAACATCTCACGACACGAGCTGACGACAACCATGCACCACCTGTCACTCTGCCCCCGAA
GGGGACGTCCTATCTCTAGGATTGTCAGAGGATGTCAAGACCTGGTAAGGTTCTTCGCGTTGCT
TCGAATTAAACCACATGCTCCACCGCTTGTGCGGGCCCCCGTCAATTCCTTTGAGTTTCAGTCTT
GCGACCGTACTCCCCAGGCGGAGTGCTTAATGCGTTAGCTGCAGCACTAAGGGGCGGAAACCC
CCTAACACTTAGCACTCATCGTTTACGGCGTGGACTACCAGGGTATCTAATCCTGTTCGCTCCCC
ACGCTTTCGCTCCTCAGCGTCAGTTACAGACCAGAGAGTCGCCTTCGCCACTGGTGTTCCTCCA


170 
 
CATCTCTACGCATTTCACCGCTACACGTGGAATTCCACTCTCCTCTTCTGCACTCAAGTTCCCCA
GTTTCCAATGACCCTCCCCGGTTGAGCCGGGGGCTTTCACATCAGACTTAAGAAACCGCCTGCG
AGCCCTTTACGCCCAATAATTCCGGACAACGCTTGCCACCTACGTATTACCGCGGCTGCTGGCA
CGTAGTTAGCCGTGGCTTTCTGGTTAGGTACCGTCAAGGTGCCGCCCTATTTGAACGGCACTTG
TTCTTCCCTAACAACAGAGCTTTACGATCCGAAAACCTTCATCACTCACGCGGCGTTGCTCCGTC
AGACTTTCGTCCATTGCGGAAGATTCCCTACTGCTGCCTCCCGTAGGAGTCTGGGCCGTGTCTC
AGTCCCAGTGTGGCCGATCACCCTCTCAGGTCGGCTACGCATCGTCGCCTTGGTGAGCCGTTAC
CTCACCAACTAGCTAATGCGCCGCGGGTCCATCTGTAAGTGGTAGCCGAAGCCACCTTTTATGT
CTGAACCATGCGGTTCAAACAAGCATCCGGTATTAGCCCCGGTTTCCCGGAGTTATCCCAGTCT
TACAGGCAGGTTACCCACGTGTTACTCACCCGTCCGCCGCTAACATCAGGGAGCAAGCTCCCAT
CTGTCCGCTCGACTGCATGTATAGCAAGC. 
Ғылыми жетекшісі: PhD, доцент Акимбеков Н.Ш 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   244   245   246   247   248   249   250   251   ...   372




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет