Ферменттердің құрылымы. Витаминдер

Майда еритін витаминдер

Ерігіштігі бойынша витаминдер майда еритін және суда еритін болып бөлінеді. Химиялық жағынан майда еритін A, D, E және K витаминдері изопреноидтар болып табылады.

Өсімдіктердегі изопреннің метабализмы өте алуан түрлі. Изопрен негізінде өсімдіктерде көптеген хош иісті заттар мен эфир майлары синтезделеді. Мұнда мысал ретінде ментол (l = 2), камфора (l = 2) және цитронеллол (l = 2) терпендері келтірілген. Үш изопрен бірлігінен тұратын қосылыстар (l=3) сесквитерпендер, ал стероидтар (l=6) тритерпендер деп аталады.

• Өсімдіктердегі изопреннің метабализмы өте алуан түрлі. Изопрен негізінде өсімдіктерде көптеген хош иісті заттар мен эфир майлары синтезделеді. Мұнда мысал ретінде ментол (l = 2), камфора (l = 2) және цитронеллол (l = 2) терпендері келтірілген. Үш изопрен бірлігінен тұратын қосылыстар (l=3) сесквитерпендер, ал стероидтар (l=6) тритерпендер деп аталады.
• Изопреноидтардың ең маңызды тобына гормондық және сигналдық қызметтері бар қосылыстар жатады. Бұл топқа омыртқалы жануарлардың стероидты гормондары (l = 6), ретинол қышқылы (l = 4), сондай-ақ жәндіктердің ювенильдік гормондары (l = 3) жатады. Изопреноидтар класына цитокининдер, абсциз қышқылы және брассиностероидтар сияқты кейбір өсімдік гормондары да кіреді.

Е витамині (α-токоферол) – майда еритін витамин

Оны 1922 жылы американдық ғалымдар Герберт М.Эванс пен Кэтрин С.Бишоп егеуқұйрықтардың көбеюіне қажетті майда еритін фактор ретінде ашқан. α-токоферол бидай өскіндерінен алынатын май мен салат тұқымында жоғары концентрацияда кездеседі.

Өсімдік тағамдарындағы Е дәруменінің мөлшері

Табиғи токоферолдар липофильді болғандықтан Е витаминінің ең жоғары белсенділігі өсімдік майларында табылды.
Е дәрумені барлық дерлік тағамдарда кездеседі, бірақ адам оны қабылдаудың негізгі көздері дәнді және бұршақ дақылдары, жаңғақтар, әсіресе бидай, қара бидай және бұршақ өскіндері.
Тазартылмаған өсімдік майлары әсіресе токоферолдарға бай: соя, мақта, күнбағыс, жержаңғақ, жүгері.

Биологиялық белсенділік.

• Е дәруменінің әртүрлі формаларының биологиялық белсенділігі 1965 жылдан бастап халықаралық бірліктерде (ХБ) көрсетілген.
• 1 ХБ Е дәруменінен айырылған егеуқұйрықтардағы ұрықтың резорбциясының алдын алуға арналған сынақта 1 мг DL-α-токоферилацетатының белсенділігіне сәйкес келеді.
• Сынақты 1943 жылы Милтон Джофф пен Филипп Л.Харрис әзірлеген және бүгінгі күнге дейін қолданылуда.
• Табиғи RRR-a-токоферолдың белсенділігі 1,49 ХБ/мг, ал оның эфирі белсенділігі RRR-а-токоферилацетат 1,36 ХБ/мг құрайды.

жүктеу/скачать 13,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: