Ғылым министрлігі ҚазаҚстан респуБликасы


Сауалнаманы түсіндіру Сезімталдықтың дисфункциясы



бет52/53
Дата01.11.2023
өлшемі356,64 Kb.
#121356
түріБағдарламасы
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   53
Байланысты:
autizmkaz

Сауалнаманы түсіндіру




Сезімталдықтың дисфункциясы


  1. тактильдік аса сезімтал бала (сенсорлық қабылдаудан аулақ болу – селқос және белсенді жанасу арқылы тактильді қорғаныс).

  2. сезімталдықтың төмендеуі, жеткіліксіздігі бар бала (сезімталдыққа бей-жай қарайтын бала).

  3. тактильдік сезімдерді іздейтін бала.



Вестибулярлық жүйенің дисфункциясы


  1. Вестибулярлық жүйенің сезімталдығы жоғары бала: кез келген қозғалысқа төзбеушілік (1-4пп.және гравитациялық сенімсіздікпен (5-8пп)

  2. Вестибулярлық сезімдерге сезімталдығы төмен бала (сенсорлық немқұрайлы бала).

  3. Қозғалыс қажеттілігі жоғары вестибулярлық сезімдерді іздейтін бала.



Проприоцептивті сезімталдықтың дисфункциясы


  1. проприоцептивті жоғары сезімталдығы бар бала

  2. проприоцептивті сезгіштігі жеткіліксіз (1-3пп), проприоцептивті сезімдерінің нашар айырмашылығы және диспраксиясы (3-4пп), қозғалысты градустауда қиындықтары бар (5-7пп), постуральді бұзылулары бар (8п)

  3. проприоцептивті сезімдерді іздейтін бала көрнекі дисфункция

  1. негізгі көру дағдылары (1-4пп) және көру ынтасына жоғары сезімталдық (5-8пп) проблемалары бар бала)

  2. көру сезімдерін модуляциялау проблемалары бар бала (1-3) және көру сезімдерін іздеу (4-8)

  3. көру және мотор үйлесімдігі нашар бала



Есту функциясының бұзылуы


  1. Дыбыстық ынталандыруларға сезімталдығы жоғары бала (1-4пп) және дыбыстық ынталандыруды іздейді (5-8пп).

  2. есту және сөйлеу ақпаратын қабылдау және өңдеу қиындықтары бар бала.

      1. ҚОсымШа



Баланың мінез-құлқы мен әрекеттерін бақылау хаттамасы





мінез-құлық параметрлері

Бақылау
(мінез-құоықтың мүмкін нұсқалары)

Бейтаныс жерге, адамға реакция
жалпы көңіл-күй аясы

  • қоршаған ортаға назар мен қызығушылықтың көрінісі

  • немқұрайлылық, елемеу

  • үрей, ширығу, қашу

  • қорқыныш, наразылық (айқайлау, жылау, озбырлық) сабырлы көңіл-күй; эмоциялардың көрінерлік көріністері жоқ

ата-анаға ынтызарлық

  • ол жақын жерде, тізеде болуды жөн көреді, олардан кетпейді;

  • олардан кетеді және алыстайды, бірақ сонымен бірге: олардың қатысуын көзбен бақылайды немесе мезгіл-мезгіл оралады, құшақтайды және денесіне басады, ата-аналарға бір нәрсе әкеледі, көрсетеді, олардан көмек сұрайды (оларды қажетті тақырыпқа тартады)

  • ол бірден ата-анасынан кетеді, оларға жақындамайды, көмек сұрамайды, олардың өтініштерін елемейді

атын атағандағы реак- ция, бірлескен назарға реакция

атын айтқанда бірден жауап береді, бірден емес (бірнеше өтініштерден кейін)
көрсетілген ойыншыққа, содан кейін ересек адамның бетіне қарайды немесе қарамайды
- ересек адамның қайда крсеткеніне қарамайды

Бөлмеде қозғалу

Бөлмеде үнемі қозғалмайды, еш жерде тоқтамайды

  • қарқынды қозғалыстан кейін еденге біраз уақыт жатып қалады

  • үнемі бұрышта отырады, терезе жанында, қозғалыссыз тұрады

Қозғалыс

Ол шеңберде, қабырғадан қабырғаға қарай жүгіреді, осьтің айна- ласында айналады;

  • жұмсақ модульдерге шығады және дөңестен түседі, тар саңылауға кіреді және онда отырады.

  • жүру кезінде аяқпен жүреді немесе секіреді; аяқтар мен қолдардың бұлшық еттерін қатайтады және т. б;

  • қолды сілкіп, саусақтарын жыбырлатады;

Бейрет ым-шара, вокализация

Бет-әлпеті амимикалық:» қатып қалған « бет әлпет; кейде күлімсірейді, бірақ бағдарсыз
Вокализация (дауысты дыбыстарды созып айтады) — үнемі дерлік

таңдаулы сабақтар
Олардың ұзақтығы мен сіңуі.

мен жұмыртқада айналғанды ұнатады, айналғанда, тербелгенде…
жақсы көреді:

заттармен әрекеттер
Ол қандай заттарға сәйкес келеді, қабылдайды; олармен не істейді

  • көпіршіктер, фортепиано,» дыбысталатын « кітап, мозаика

  • шағын өлшемді заттар немесе заттардың бөліктері

  • заттарға қарамайды, айналып өтеді немесе заттарға келеді, қолына ештеңе алмайды

  • ойыншықтармен әлеуметтік ойын әрекеттерін орындамайды

Ойыншықтармен пәндік және ойын әрекеттерін орындау (олардың әл- еуметтік мақсатына сәйкес)

әрекет етеді:

  • бір затпен, ойыншықпен ұзақ уақыт бойы назар аудару мүмкін емес

  • бір заттан екінші затқа ауысады

ересектермен қарым- қатынас және өзара іс- қимыл

  • ата-аналармен

  • психологпен

Басқа адамның жақын- дауына қалай әсер етеді көздің түйісуіне реакция

  • тактильді байланыс,

  • сөйлеу үндеуі (өтініш, пікірлер, талап, тыйым:

«мүмкін емес», «қол тигізбеңіз»)

  • мінез-құлыққа еліктеу

  • сабаққа және ойынға араласуға тырысыңыз

  • ересектерге заттармен ойын әрекеттерін көрсету

  • әрекетті немесе тапсыр- маны орындауды сұрау

  • мақұлдауға, мақтауға реакция

Байланысты бастау (қай кезде
Қ а р ы м - қ а т ы н а с құралдары:

  • ым-ишара

  • көз түйісу

  • вокализация

  • қозғалыс, жанасу

  • ым,

  • сөздер, фразалар

ата-анамен:
психологпен
Осыған дейін айналысқанмен айналысуды жалғастырады
көмек беруді өтінеді — өзіне ұнайтын затты ала алмаса, ересекті қолына тартады

Дидактикалық тапсырма- ларды орындау (тапсырманы орындау тәсілдері)
1. пішіні, өлшемі, түсі (сұрыптар, лайнер- лер, текшелер және т. б.) бойынша өзара байланыстылық)

тапсырманы қабылдамайды

Бей-берекет әрекеттерді, сынақтар мен қателіктерді, практикалық тырысуды, көрнекі корреляцияны орындайды



2. Үлгі бойынша құрастыру (таяқшалар мен текшелерден)

тапсырманы қабылдамайды, үлгі мен шарттарға назар аудар- майды, өз қалауы бойынша орындайды.

      1. ҚОсымШа





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   53




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет