Ғылым ретіндегі Қазақстан тарихының мақсат, міндеттері және оны зерттеудің өзектілігі


Неолиттік төңкерістің мәнін ашып көрсетіңіз



бет15/158
Дата20.12.2023
өлшемі491,12 Kb.
#141286
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   158
Байланысты:
тарих

7. Неолиттік төңкерістің мәнін ашып көрсетіңіз. Нео.к төңк.с ұғымын тариха ғылымға ағыл.арх.гы Г. Чайлд ХХғ ортасында енг.н. Нео.к революция – неолит дәу.гі меншіктеуден өндіруші шар-қа дейін, яғни, аңшылықтан, терімшліктен мал шар-ы ж\е егін шар-ы, металлургия, металл өндіруші, керамикалық өндріс шар-ы адам өмірінің барлық сферасында болған сапалы мақсаттық төңкеріс.(10-12мынж.). Бұл дәуір алғашқы қоғамда өмір сүрген адам/ң материалдық нег/н, әлеу.к ж/е рухани ұйым/ды түбегейлі өзгерткеніне байл.ы, ол революция ретінде түсіндірілді «Нео.тік төңк.с». Б.з.д 10-12мыңжылдықта көптеген оқымысты/ң айтуы бой/ша экол.қ дағдарыс құбылысы адам пайда болуына қауіп төндірген. Климаттың жағымсыз өзгеріс/і белең алды, кейбір аймақ/ үшін қорек көзі болып отырған мегафаун/ң (мамонт, жүнді керік/) қырылуы басталды. Адамзат бұл дағдарысқа жаңа өндірістік әдісімен жауап берді – ол өндіруші экономикаға жол тарту еді, сонымен нео.к төңк.с жүзеге асты. Ақырындап аңшылықтан, балық шару.нaн, терімшіліктен, жер өңдеушіліктен, мал бағудан адамзат жер игеру ж/е мал бағудың жаңа формасына көшеді. Бұл жаңа форма/ шару.қ қожалығында ең маңызды экoн.қ орын алды. Ауыл шару.ғы қор жинауға ж/е жыл мезгілінің қиын кезең/н жеңіп шығуға, әсіресе қысты мүмкіндік берді.


8. Ежелгі Қазақстан тарихы бойынша жазбаша деректер (антикалық, қытай, ежелгі парсы). Антикалық дерек/:Қ-н халық/ң тарихы жөнінде ежелгі жазбаша деректеме I Дарий мен Ксеркс патша/ң ахаменид державасында қолданылған негізгі 3 тілде: көне парсы, Элам, аккад тілінде жазылған ежелгі парсы жазба/ы болып табылады. I Дарийдің Бехистун жабасының маңызы зор. Жазбада Орт. Азияның тарихи географиясы туралы мол мәлімет келтірілген. Тиграхауда, Хаомаварга сақ/.ң Иран мен Ауғанстан шекарасында омір сүрген деп келтіріледі.Ксеркс ахаменид/.ң діні мен мәд.н зерттеген. Авеста- Зороастра діні.ң қасиетті кітабы,Иран жерінде Аршак дәуінен басталған,әсіресе Сасани/ кезінде діни реформа/ барысында қалыптасқан қағида .Авеста дерек/і сақ кезеңіндегі Қаз.ң ежелгі тұрғын/ң тарихы мен мәд.н зеттеуге аз тартылды.Антик тарихнамасы неғұрлым мазмұнды.Қаз.ң тарихи тағдыр/ы жөнінде анық мәлімет/ беретін Герадоттың « Тарих»атты еңбегі.Онда көшпелі скиф тайпасының орналасу геог.сы,тарихы,рухани мәд.і,әдет-ғұрып.ы тур. баяндалады.Ктесий еңбек/інде Қаз.н этнос/ы , олардың орн.н жер/і,қоғам.ң саяси ұйымдастырылуы тур,айтылады.Ертедегі Қаз.н тарихы үшін Антик дерек/і өте құнды.Страбон.ң «Географиясында» қаз.ң таб.жағдайы, халық.ң тұрмыс*-салты жайлыжазды.Ол Каспий теңізін мұхит шығанағы деді, ал Арал теңізі туралы білмеді.Птолемей «Географиясында» Қаз.н шекаралары көрсетілген.Ол сақтар елімен қатар Скифияны да білген. Еділ-Балқаш аралығын Скифия деп атаған.Б.з.б.II ғ.дан бастап Қаз.н тарихын зерттеуде Қытай дерек.і рөл атқарды.Антик автор/ына карағанда қытай ав.ы Қаз.н жайлы жақсы білетін.Қаз.н халық/ы тур. Алғ. анық мәлімет/ император У-ди (б.з.б.140-86жж.)батыс облыстарға жіберген қытай елшілігі.ң жетекшісі Чжан Цяннан алынған.Қаз.н мен Орта Азия халық/ы тур. ең бағалы еңбек/ Сыма Цянның «Тарихи жазбалар»(«шицзи») еңбегінде баяндалды.Жібек жолы.ң жандануы Қытайда Тан әулеті билеген кезеңге сай келеді.Орт.Азия халық/ы,тарихы тур. мәл.ң ең үлкені 2 хроникалык еңбек:«Тан әулетінің ескі тарихын» («Цзю Таншу») Қытайдың бөлшектену кезеңінде-авторлар тобы, «Тан әулетінің жаңа тарихын» («синь Таншу») Сун дәуірінде Қытай.ң көрнекті ақын ғалымы Суян Сю баст.н авт.р тобы жазды.Хроникада Батыс түрік.р,түргеш.р,олардың этногенезі., ыдырауы,саяси этнологиялық мәл.берілген.Қарлұқт/ олардың Жетісуда, Қаз.ң Оңт.де ,Кырғызстанда орн.уы тур. қытай материал/ы өте құнды «Синь Таншу» мен «Цзю Таншуда» Жетісуға ШығысТүркістан полюстері арқылы жүріп өткен қытай саяхат.ң маршш.ы Шу,Талас,Ыстықкөлді суреттеген.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   158




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет