Ғылым туралы түсінік. Ғылымның мақсаты мен міндеттері. Ғылым


Көлденең зерттеу, көлденең зерттеуді жобалау



бет20/22
Дата27.02.2023
өлшемі89,46 Kb.
#70289
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   22
37. Көлденең зерттеу, көлденең зерттеуді жобалау
Көлденең зерттеулер (бір кезеңді) ол белгілі бір кезеңдегі аурудың таралуын қарастыратын зерттеу.
Диагноз жайындағы сұраққа жауап ретінде жақсы келеді
Көлденең зерттеудің артықшылықтары
-үнемді
-көп уақыт алмайды
-бірінші қадам қауіп факторларын анықтауға бағытталған\
Кемшіліктері :
Барлық уақытта нақты емес
Аурудың себебі жайында дұрыс түсініктеме бере алмайды

.
38. Жағдай-бақылау зерттеуі, жобалау.


Обсервациялық түрге жатады (өйткені, деректер оқиғаның табиғи жолмен ағымын бақылау арқылы жиналады, бұл үрдіске араласу болмайды)

  • Аналитикалық зерттеу болып саналады, өйткені зерттеліп отырған құбылыстың негізгі болатын себептерді айқындау үшін; қауіп-қатер факторы (өз ара әсер) мен зерттеліп отырған аурудың жағдайдың (нәтиженің) арасындағы байланысты анықтау үшін қолданылады.

Ретроспективті болып саналады

  • Таңдаманы құру барысында бір топқа зерттеліп отырған ауру (жағдай) бар қатысушылар, ал екінші топқа- мұндай патология жоқ (бақылау) қатысушылар таңдалынып алынады; «жағдайлар» мен «бақылаулардың» арасында қауіп қатер факторының әсерінің бар немес жоғы жөніңдегі ақпарат зерттелді.

  • Ауру бар болған жағдайда қауіп қатер факторына ұшырау немес ұшырамау шансы және лоардың қатынасы есептеледі, оның негізіндеқауіп- қатер факторы мен нәтиженің арасындағы байланыс және оның біліну дәрежесі жөніңдегі қорытынды жасалады.


«Жағдай- бақылау» түріндегі зерттеу
Мысалдар:

  • Ұйымдасқан ұжымда (мәселен, балабақша армия бөлімі, круиздік лайнер жолаушылары) жұқпалы аурудың ошақтарын зерттеу

  • Шылым шегу мен өкпе қатерлі ісігінің арасындағы байланысты зерттеу


39. Дәлелдеу деңгейін бағалау. Дәлелдеу пирамидасы.
Маслоу пирамидасы - мотивация туралы сұрайтын психологиялық теорияның бөлігі және адамның қажеттіліктері: бізді өзіміз сияқты әрекет етуге итермелейтін нәрсе. Гуманистік психолог Авраам Маслоудың айтуынша, біздің іс-әрекеттеріміз белгілі бір қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатына бағытталған мотивациядан туындайды, оларды біздің әл-ауқатымыз үшін маңыздылығына қарай тапсырыс беруге болады.
Яғни, Маслоу теориясын ұсынды, оған сәйкес а адам қажеттіліктерінің иерархиясыжәне ең қарапайым қажеттіліктер қанағаттандырылған сайын, адамдарда жоғары қажеттіліктер мен тілектер дамиды деп қорғады. Осы иерархиядан не белгілі Маслоу пирамидасы.
Авраам Маслоу алғаш рет қажеттіліктер иерархиясы 1943 жылғы «Адам мотивациясының теориясы» атты мақаласында және «Мотивация және тұлға» кітабында. Кейінірек, бұл иерархия графикалық түрде ұсынылған пирамида тәрізді ретінде белгілі теорияның өзегін жасады Маслоу пирамидасы, оның танымалдығы бүгінгі таңның өзінде ұсынылғаннан бірнеше ондаған жылдар өткен соң керемет.
ХХ ғасырдың ортасында болған кейбір мектептер (психоанализ немесе бихевиоризм) проблемалық мінез-құлыққа және пассивті тіршілік иесінен үйренуге және қоршаған ортаға әсер етуден гөрі әсер етудің көп нұсқалары жоққа назар аударса, Маслоу адамдарды не нәрсеге итермелейтіні туралы білумен көбірек айналысқан бақытты және тұлғаның дамуы мен өзін-өзі тануын жақсарту үшін не істеуге болады.
Гуманист ретінде оның идеясы адамдардың өзін-өзі орындауға, өздері қалағандай болуға деген туа біткен ұмтылысы бар және егер олар қолайлы ортада болса, өз мақсаттарын автономды түрде жүзеге асыра алатын қабілетке ие болатын. Алайда әр сәтте көзделген әртүрлі мақсаттар қажеттілік пирамидасына сәйкес қай мақсатқа қол жеткізілгеніне және қайсысы орындалатынына байланысты. Өзін-өзі жүзеге асыру мақсаттарына жету үшін алдымен тамақ, қауіпсіздік және т.с.с. алдыңғы қажеттіліктер қамтылуы керек. Мысалы, біз тұрақты жұмысымыз, сенімді тамақтануымыз және бізді қабылдайтын достарымыздың бар екеніне сенімді болған кезде ғана өзін-өзі тануға қатысты мәселелер туралы алаңдаймыз.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   22




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет