Ғылыми журнал 1996 жылдың қарашасынан бастап екі айда бір рет шығады
А.Я с а у и у н и в е р с и т е т і н і њ х а б а р ш ы с ы, №6, 2010
жүктеу/скачать 5,72 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- А.Я с а у и у н и в е р с и т е т і н і њ х а б а р ш ы с ы, №6, 2010
- А.Я с а у и у н и в е р с и т е т і н і њ х а б а р ш ы с ы, №6, 2010 А. ҚОЗБАХОВА
- This article deals with the current state of the housing market and state direction of housing policy.
- ҚР бойынша пайдалануға берілген тұрғын үй көлемі 2006-2009 жж. (мың шаршы метр)
- . ҚР Тұрғын үйлердің пайдалануға берілген серпіні 1991-2009 жж.
А.Я с а у и у н и в е р с и т е т і н і њ х а б а р ш ы с ы, №6, 2010 Нұрынбек Б. Аймақтық саясатты жүзеге асыру экономикалық механизмі ретінде...
428
Сандық және сапалық параметрлердің өзгерісі, бір жағынан, инвестициялық саясатты жүзеге асыруды қиындатады, ал екінші жағынан, мемлекетке өзінің инвестициялық міндеттерінің бір бөлігін басқа қатысушыларға беруге мүмкіндік берді. Аймақтық инвестициялық саясатты жүзеге асырудағы басты мәселе елдің әрбір аймағы жеке инвестициялық саясатын жүзеге асыруда әртүрлі мақсаттарды көздеуі мүмкін. Бірақ инвестициялық мақсат ішкі аймақтық экономикалық саясат бағыттарына және елдің экономикалық дамуының стратегиялық мақсаттарына қайшы келмеуі керек. Аймақтардың ағымдық инвестициялық саясатының мақсаты бүгінгі таңда экономикалық дербестікке жету, аймақ экономикасын құрылымдық қайта құру; аймақтың экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету; аймақта өндірістік күштерді оңтайлы орналастыру және индустриалдық базаны (ең алдымен экспортқа бағдарланған салаларды, энергетикалық ресурстарды, өңдеу өнеркәсібін) дамыту. Аймақтың инвестициялық саясатын қалыптастыру қағидалары: - тиімді инвестициялауға бағдарлану; - құрылымдық тепе-теңдікке жетуге ұмтылу; - инвестициялаудың мақсаттылығы; - жалпы ұлттық маңыздылығы. Аймақтық инвестициялардың негізгі көздері болып мыналар табылады: мемлекеттік инвестициялар (мемлекеттік және аймақтық деңгейдегі); жеке ішкі инвестициялар; жеке шетелдік инвестициялар; шетелдік инвестициялар және мемлекетаралық инвестициялар. Аймақтағы мемлекеттік инвестицияларға мыналар жатады: - дамуға арналған мемлекеттік бюджет қаражаттары (мемлекеттік бюджет және аймақтық); - мемлекеттік кәсіпорындар мен ұйымдар, министрліктер мен ведомстволар, бюджеттік емес қорлар инвестициялары; - кәсіпорындар мен басқа экономикалық субъектілерге берілетін салықтық жеңілдіктер және инвестициялық несиелер, сонымен қатар мемлекеттік қаржы құрылымдарының несиелері. Аймақты дамытуға арналған бюджет аймақтағы қайта өндіріс қатынастары сферасында мемлекеттің қатысуының басты институты болып табылады. Аймақты
дамытуға арналған бюджет инвестициялары қайтарымсыз және қайтарымды болып екіге бөлінеді. Қайтарымсыз инвестициялар негізінен мемлекеттік ресурстар әлеуметтік сфераға бағытталады. Қайтарымды инвестицияларға мемлекеттік заемдар (шетелдік несиелер және бағалы қағаздар эмиссиясы), мемлекеттік инвестициялық несиелер және мемлекеттік гарант арқылы ұсынылатын несиелер кіреді. А.Я с а у и у н и в е р с и т е т і н і њ х а б а р ш ы с ы, №6, 2010 Нұрынбек Б. Аймақтық саясатты жүзеге асыру экономикалық механизмі ретінде...
429
Аймақта инвестициялық саясатты жүзеге асыру құралы бюджеттік емес қорлар болып табылады. Көптеген бюджеттік емес қорлар қызметі, негізінен жұмыспен қамту қоры, әлеуметтік сақтандыру қоры, зейнетақы төлеу департаменті елдің барлық аймақтары үшін әмбебап болып табылады. Аймақты дамытуға арналған бюджетті қалыптастыру кезінде туындайтын мәселелер: - аймақтың ағымдық жалпы инвестициялық қажеттілігін жабу үшін қаржы ресурстарының жетіспеушілігі; - инвестициялардың бюджет көздерінен шоғырлануы жағдайында мемлекеттік реттеудің жетілмегендігі, яғни қаржылардың төмен қайтарымдылығы жағдайында тікелей мемлекеттік инвестицияларды қолдану ресурстардың біртіндеп тозуына алып келеді; - бюджеттің қайтарымсыз негізде бөлінетін шығындармен қалыптасуы және инвестицияларды бөлістіруде аймақтық айырмашылықтардың орын алуы, бұл өз кезегінде ұзақ мерзімді перспективада жұмысбастылық және халық өмірінің әлеуметтік аспектілерінде теріс тенденцияларға алып келеді. - мемлекеттік инвестициялық бағдарламаларды жүзеге асыруда әлеуметтік-экономикалық критерилердің жоқ болуы. Аймақтық инвестициялардың негізгі көзінің бірі жеке инвестициялар болып табылады. Нарықтық экономикасы дамыған елдерде халықтың қоры несие нарықтарына ақшалай ресуртарды басты жабдықтаушылар болып табылады, мұнда оған деген сұраныс кәсіпорындар мен мемлекет тарапынан туындайды. Инвестицияға бағытталған халық қаржысы негізінен сақтау болып табылады. Оларды 3 топқа топтастыруға болады: ағымдық сақтау қоры; ұзақ мерзімді тауарларды сатып алуға және жылжымайтын мүлікке арналған сақтаулар; күтпеген жағдайларға арналған сақтаулар. Халықтың ағымдық сақтаулары ликвидті болып табылады. Оған қолма- қол ақша қаражаттары, талап еткенге дейінгі шоттардағы қаражаттар, «пластикалық ақшалар», чек кітапшалары жатады. Бұл сақтау түрі негізінен инвестицияның негізгі көзі болып табылмайды. Ұзақ мерзімді тауарларды немесе жылжымайтын мүлікті сатып алуға арналған сақтаулар, бұл – азаматтардың бағасы ағымдық табыстарының мөлшерінен асып түсетін тауарды сатып алу үшін ақшаларды жинақтауы. Бұл сақтауларды жинау үшін банк шоттарында және мерзімді депозиттерде орналастырған жағдайда ғана қолданылады. Күтпеген жағдайларға арналған сақтаулар өзінің сипаты бойынша ұзақ мерзімді, олар корпоративтік бағалы қағаздарды, акция және облигация, ұзақ мерзімді қаржы активтерін сатып алу түрінде орналастырылады [2]. Сонымен қатар аймақтың кепілдік қоры инвестициялық қызметті жандандыру құралы ретінде қолданылды. Аймақтың кепілдік қоры аймаққа
Нұрынбек Б. Аймақтық саясатты жүзеге асыру экономикалық механизмі ретінде...
430
тиесілі мүліктер, ақшалай қаражаттар, бағалы қағаздар, мүліктік және мүліктік емес құқықтар жиынынан құралады және аймақ үкіметінен келісімге отыру кепілдік құралы қызметін атқарады. Аймақтың кепілдік қорының активтері мына объектілерден қалыптасады: –
мемлекеттік унитарлық кәсіпорындардың шаруашылығына берілмеген мүліктер; –
республикалық бюджет туралы заңға сәйкес аймақтық бюджет қаржылары; –
–
аймақ меншігіндегі кәсіпорындардың бағалы қағаздар пакеті; –
пайдалы қазбаларды зерттеу және шығару құзырына және басқа аймақ меншігіндегі мүліктер және аймаққа берілетін объектілер, яғни кәсіпорындар жатады.
Қазіргі таңда аймақ экономикасына қаржылық ресурстарды тарту құралы ретінде концессияны қолдану. Концессия – бұл аймаққа тиесілі объекті, яғни табиғи байлық қорын, кәсіпорынды және басқа да шаруашылық объектілерін, сонымен қатар басқа да мүліктерін және құқықтарын концессионерге ұсына отырып, концессия механизмін қолдану арқылы қаржы ресурстарын тарту. Концессия объектілері: - аймақ меншігіндегі және жекешелендіруге жатпайтын кәсіпорындар; - аймақта бақылау пакет акциясы бар кәсіпорындар; - аймақ бюджетіне қарыз кәсіпорындар; - автокөлік жолдары мен көпірлер құрылысының құқығы; - аймақ қарамағындағы пайдалы қазбаларды барлау және игеру құқығы. Концессия бойынша нақты технологиялық регламенттерді дайындауда келесі ерекшеліктерді ескеру керек: біріншіден, концессияға нақты активтер беріледі; екіншіден, нақты активтер арендаға емес, басқаруға емес, нақты актив иесінің белгілі мақсаттарын жүзеге асыруына беріледі; үшіншіден, концессия мерзімінде концессия нысанының меншік иесі өзгермейді, яғни концессия нысаны концессионер меншігіне өтпейді, бұл концессияның трасттан нақты айырмашылығы, траст жоғарғы объект басқаруының меншігіне өтеді, төртіншіден, концессияны нақты актив түрінде беруге болады, мысалы құрылыс және автомобиль жолдары концессиясы және пайдалы қазбаларды өндіру концессиясы. Сонымен аймақ экономикасына инвестицияларын тарту бойынша аймақтық саясатты дайындауда сыртқы капиталды пайдаланудың мақсатқа сәйкестілігі бағытына қарай аймақ экономикасы салаларын құрылымдастыру қажет.
ӘДЕБИЕТТЕР 1.
Гаврилов А.И. Региональная экономика и управление.- М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2003. -185-191 с. 2.
Суспыцин С.А. Принципы и методологические схемы построения инвестиционных трансфертов государственной поддержки регионального развития //Регион: экономика и социология. – 2001, № 1. – 55-76 с.
А. ҚОЗБАХОВА 431
А.Ясауи атындағы ХҚТУ-нің магистранты ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ТҰРҒЫН ҮЙ ҚҰРЫЛЫСЫ САЛАСЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ТАҢДАҒЫ ЖАҒДАЙЫ МЕН ДАМУ БАҒЫТТАРЫ
государственной жилищной политики. This article deals with the current state of the housing market and state direction of housing policy.
Тұрғын үй құрылысы - жалпы ұлттық сипаттағы барынша маңызды міндеттердің бірі болып табылатын Қазақстанның 2030 жылға дейінгі даму стратегиясының басым бағыттарының бірі. Ішкі жалпы өнімнің (ІЖӨ) көлеміндегі құрылыстың үлесі 2009 жылы 8,2% болды, салада жұмыс істейтін жұмысшылардың үлес салмағы республикада жұмыс істейтіндердің жалпы санының 10%-ды құрайды. Қазақстан Республикасы Президентінің 2007 жылғы 20 тамыздағы №383 Жарлығымен Қазақстан Республикасындағы тұрғын үй құрылысының 2008- 2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы аясында бірқатар жұмыстар атқарылды [1]. Қазақстан Республикасы Статистика агенттігінің ақпараты бойынша 2009 жылы қаржыландырудың барлық көздері бойынша тұрғын үй құрылысына 257,8 млрд. теңге инвестиция жұмсалды немесе 2008 жылдың көрсеткішімен 60% артық. Жалпы ауданы 6403,1 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді, бұл 2008 жылмен салыстырғанда 93,5% құрайды (сурет- 1). Республиканың сегіз өңірінде 2009 жылы қаржыландырудың барлық көздері бойынша пайдалануға берілген тұрғын үйлердің көлемі 2008 жылғы деңгейіне жете алмады. Осы көрсеткіш Қызылорда (1,2 есе), Ақмола, Ақтөбе, Алматы облыстарында (1,1 есе) өсті. Тұрғын үйлердің республикада іске қосылған көлемінің ең үлкен үлес салмағы Астана (21,4%) және Алматы (15,8%) қалалары мен Алматы облысына (10%) тиесілі. Мемлекеттік меншіктегі кәсіпорындар мен ұйымдар тұрғын үй салу үшін 2009 жылғы 33338,1 млн. теңге инвестицияны игерді және 448,4 мың шаршы метр тұрғын үй іске қосылды. Республикадағы тұрғын үйді іске қосудың жалпы көлемінің 8,4% мемлекеттік сектор құрайды. Меншіктің жеке нысанындағы кәсіпорындар мен ұйымдар және тұрғындар есепті кезең ішінде жалпы ауданы 3089 мың шаршы метр тұрғын үйді іске қосты. Оның ішінде тұрғындардың қаражаты есебінен 2792,6 мың шаршы метр жеке тұрғын үй салынды немесе республикадағы тұрғын үйді іске қосудың жалпы көлемінің 52% -ы. Республика бойынша 54,1 мың пәтер, оның ішінде – 23,4 мың жеке тұрғын үй пайдалануға берілді [2].
Қозбахова А. Қазақстандағы тұрғын үй құрылысы саласының қазіргі таңдағы жағдайы мен даму...
432
Жалға берілетін тұрғын үй салуға Мемлекеттік бағдарлама шеңберінде 2009 жылы республикалық бюджеттен облыстық бюджеттер мен Астана және Алматы қалаларының бюджеттеріне 9,6 млрд. теңге сомасында нысаналы трансферттер бөлу көзделді. 2009 жылғы 1 желтоқсандағы жағдай бойынша жергілікті атқарушы органдарға 9124,8 млн. теңге аударылды, оның ішінде 8254,3 млн. теңге (90%) игерілді.
Кесте 1. ҚР бойынша пайдалануға берілген тұрғын үй көлемі 2006-2009 жж. (мың шаршы метр)
2009 жылғы жалпы алаңы 98,9 мың шаршы метр жалға берілетін тұрғын үй, 54,1 мың пәтер пайдалануға берілді. Қазақстандық нарықтың дамуы, тұрғын үйлерге бағаның белгіленуі 1991 ж. бастап нарықтық экономиканың қағидасына сәйкес, сұраныс пен ұсыныс бойынша жүрді, бастапқыда бұл тұрғын үйдің төмен бағада сатылуына әкеліп, құрылыс компанияларын шығынға ұшыратты да одан кейінгі жылдары нарықта тұрғын үй сауда-саттығымен айналысушылардың қызметі дами бастады. Қазақстанда 1991-2008 жылдары аралығында тұрғызылған тұрғын үйлер алаңын іске қосу нарықтық экономиканың қалыптасуына дейін жоғары болып, кейін өзгеріске ие болғандығын төмендегі кестеден байқауымызға болады (кесте-1). Кестедегі көрсеткіштерден тұрғын үй бағасының 2002 ж. жоғары қарқынмен өсе бастағандығын байқаймыз, жаңа тұрғын үйлерді сату бойынша 135,1%, көркейтілген тұрғын үйлерді алып-сатуда 173,2% өсуін әкелді, бұл тұрғын үй қорының жетіспеуінен сұраныстың бағаны арттырып жіберуіне, аймақтарға шетелдерден оралмандардың және экономикалық
433
ахуалдың жақсара бастауынан табыс табу үшін елге келушілер санының артуына байланысты болды. 2003 ж. жеке тұрғын үй құрылысы аймақтар бойынша өсті, 2004 ж. нарыққа ипотекалық ресурстардың көптеп келуіне байланысты баға жоғарылай түсті, жаңа тұрғын үйлерді сату бойынша 141,1%, көркейтілген тұрғын үйлерді алып-сатуда 176,1%-ды құрағанын байқаймыз. 2009 жылғы кредиттік қаражат есебінен салынып жатқан 100 мектеп пен 100 аурухана қызметкерлерін тұрғын үймен қамтамасыз ету жөніндегі бағдарлама шеңберінде жалпы алаңы 70,9 мың шаршы метр тұрғын үй, 1118 пәтер пайдалануға берілді.
Салынған тұрғын үйлердің жалпы алаңы, барлығы олардан жеке салушылармен мың шаршы
метр өткен
жылға %- бен
пәтерлер саны, мың пәтер мың шаршы метр
өткен жылға
%-бен пәтерлер саны, мың пәтер 1991
6130 77,9
84,5 1133
97,3 11,2
1992 5046
82,3 67,0
1122 99
10,5 1993
3856 76,4
48,4 1057
94,2 9,4
1994 2322
60,2 28,8
764 72,3
6,7 1995
1663 71,6
20,4 628
82,2 5,2
1996 1407
84,6 15,7
699 111,3
6,1 1997
1344 95,5
13,9 851
121,7 7,0
1998 1132
84,2 10,5
803 94,4
6,7 1999
1105 97,6
9,6 843
105 6,6
2000 1218
110,2 10,9
910 107,9
7,4 2001
1506 123,7
12,5 1094
120,2 8,5
2002 1552
103,1 12,6
1159 105,9
8,8 2003
2111 136
18,2 1432
123,6 11,3
2004 2591
122,7 21,9
1781 124,3
13,5 2005
4992 182,4
43,8 2505
145,2 19,3
2006 6245
125,1 54,5
3680 146,9
29,6 2007
6679 107,0
57,5 3856
104,8 31,3
2008 6848
102,5 58,8
3527 91,5
27,7 2009
6403 93,5
54,1 3089
87,6 23,4
Қайта пайдалану үшін 2008-2010 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламада көзделген 45,8 млрд. теңгенің ішінен 21 млрд. теңге игерілді (46%).
А.Я с а у и у н и в е р с и т е т і н і њ х а б а р ш ы с ы, №6, 2010 Қозбахова А. Қазақстандағы тұрғын үй құрылысы саласының қазіргі таңдағы жағдайы мен даму...
434
2009 жылғы қаражатты қайта пайдалану есебінен жалпы алаңы 119,9 мың шаршы метр тұрғын үй, 90,8 мың шаршы пәтер, 1449 пәтер пайдалануға берілді. Бұл орайда, Астана қаласында 2005-2007 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарлама шеңберінде іске қосылу көзделген тұрғын үй (120 пәтер) 2009 жылы қаңтарда іске қосылды. 2009 жылғы жағдай бойынша облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдіктері берген деректері бойынша 2008-2010 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламаны іске асыру басталғаннан бері кредиттік қаражат есебінен салынған тұрғын үйді сатып алуға азаматтардан 70761 өтініш келіп түскен. 21913 әлеуетті сатып алушылар екінші деңгейдегі банктерден төлем қабілетін растаған. Қайталама қаражат есебінен және 100 мектеп пен 100 аурухана қызметкерлері үшін 2008 және 2009 жылы салынған 7172 пәтердің ішінен (Астана қаласы мен Оңтүстік Қазақстан облысын қоспағанда) халыққа 4621 пәтер сатылды (64%). Халықтан жергілікті атқарушы органның шотына 25,3 млрд. теңге түсті. 2005-2007 жылдарға арналған
Мемлекеттік бағдарлама шеңберінде салынған кредиттік тұрғын үйлердегі пәтерлерді сату жалғасып жатыр.
Тұрғын үй нарығының бүгінгі күндегі жағдайын талдай отырып, оны дамыту бағытында шетел тәжірибелері көрсеткендей, тұрғын үй қорының 50% жеке үйлер, қалған 50% жалдық сегмент ретінде қолданылғанда ғана, тұрғын үй қорын тиімді пайдалануға қол жеткізуге болады. Сондықтан тұрғын үйдің жалдық сегментін дамытуды жылдамдату; ірі қалаларда баспана мәселесін шешудің ыңғайлы жолы ретінде жалдық тұрғын үй нарығы «көлеңкелі» сипатта жұмыс істеуде. Мемлекет мүлік нарығының бұл сегментін дамытуға және реттеуге нақты әсер етуі керек; тұрғын үй құрылысының 2008-2010 жылдарға арналған мемлекет бағдарламасында халықтың әлеуметтік қорғалатын жігі үшін жалдық баспаналар құрылысын жүргізу туралы қарастырылған, бұл тармақты кеңейту қажет; жалдық қатынастар, жалдық тұрғын үй нарығы туралы жеке заңнамалық базаның болмауына сәйкес, тұрғын үй шаруашылығының аталмыш сегментін реттеудің заңнамалық тетіктерін дайындау керек. Қазіргі қаржылық дағдарыс жағдайында тұрғындардың тұрғын үй салуға немесе оны сатып алуға ипотекалық несиелеуде мемлекеттік қолдаудың маңызы үлкен. Дағдарысқа қарамастан әрбір жанұя өзінің жеке тұрғын үйі болуын қалайды. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтің халыққа жолдауында «тұрғын үй құрылысы біздің экономикамыздың алға сүйреуші қуатты күші» деп атап өтуі де – ел ішіндегі тұрғындардың тұрғын үймен қамтамасыз етілуінің бір дәлелі. Қазіргі дағдарыс жағдайында бұл мәселені шешудің бір жолы, кеңейтілген ашық үлгі бойынша банктердегі ипотекалық несиелеу жүйесі А.Я с а у и у н и в е р с и т е т і н і њ х а б а р ш ы с ы, №6, 2010 Қозбахова А. Қазақстандағы тұрғын үй құрылысы саласының қазіргі таңдағы жағдайы мен даму...
435
үшін несиелік ресурстардың қалыптасуы арнайы ұйымдастырылған, жылжымайтын мүліктермен қамтамасыз етілген екінші реттегі бағалы қағаздар нарығы арқылы жүзеге асырылуы тиіс. Қазақстан Үкіметінің ипотекалық дағдарысқа қарсы
қабылдаған бағдарлама аясында республикалық бюджет есебiнен жалға және несиелiк тұpғын үй құрылысын жүзеге асыру қолға алынды. Артық шығын жұмсап жаңадан тұрғын үй салғанша, салынып тұpған жаңа үйдi сатып алу мемлекетке әлдеқайда тиiмдi екендігі анықталды. Сол себептен, аймақтарда арендалық және несиелiк тұрғын үй құрылысын жүргiзумен қатар, дайын үйлердi сатып aлyғa рұқсат беру қажет [3]. Сонымен қатар, үлескерлiк қатысу туралы тұрғын үй құрылысы заңдылықтарына елеулi өзгерiстер енгiзу, үлескерлердiң мүддесiне орай құрылысты салушыларға қойылатын заң талаптары күшейтiлуі тиіс. Мәселен, бұрын үлескерлiк қатысу туралы келiсiм-шарт құрылыс салушы мен үлескер арасында ғана жасалынатын болса, eндi оған банк-агент пен инвестор да қосылып, келiciм-шарт төрт жақты негiзде жасалынуы керек. Құрылыс салушыға лицензия беру тәртiбiне де өзгерiс енгiзiлiп, ол eкi кезеңде және әрбiр үй үшiн жеке-жеке берiлуі тиіс. Келесі, бұл үлескердiң құрылысқа қосатын қаржысының бiр бөлiгi eндi банктiң есебiнде тұруы, ол құрылысты жүргiзушiге тұрғын үй құрылысы толық аяқталып пайдалaнyғa берiлгеннен кейiн ғана берiлуі қажет. Әлемдік қаржылық дағдарыстың тұрғын үй құрылысы саласына салдарын жоюдың және бір жолы – тұрғын үй құрылыс жинақ банкісін қалыптастыру және дамыту арқылы тұрғындарға тұрғын үйге қол жеткізуге мүмкіндік беру болып табылады. Қазақстандағы тұрғын үй құрылыс жинақ банкісінe тұрғындар назарын аударып oтырған маңызды, әрi тиiмдi мәселелердiң бiрi – мемлекеттiк сыйлық ақы болып табылады. Қазақстандағы түрғын үй құрылыс ақша жүйесiндегi мемлекет сыйлық ақысы есебiнен клиенттiң салымдары жинақтау кезеңiндегi құнсызданудан қорғалады. Қорыта келе, тұрғын үй құрылысы кешені қызметтерін оңтайландыру мақсатында құрылыс кәсіпорындарының табыстылығын жоғарылату, сұранысқа ие үй құрылысы саласында бәсекелі құрылыстық өнім өндiрiсiн дамыту арқылы құрылған дайын пәтерлерді тұтынушының сұраныс талабына сай сату арқылы тұрғын үй құрылысы саласын тұрақты қалыптастыруға және дамытуға мүмкіндік туындайды. ӘДЕБИЕТТЕР
7.
Қазақстан Республикасындағы тұрғын үй құрылысының 2008-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы. Алматы, 2007. 8.
9.
//Қ.А.Ясауи атындағы ХҚТУ. «Хабаршы». –Түркістан, -2009. -№1(64). -344-349 б.
жүктеу/скачать 5,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|