«Ғылыми менеджмент дәлелді медицинамен» пәні бойынша «Жалпы медицина» факультетінің 3 курс студенттеріне арналған №1 аралық бақылау сұрақтары
жүктеу/скачать 0,75 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Пациенттің шешім қабылдауы кезінде дәрігерлердің мәжбірлеуді, алдауды, қорқытуды және тб қолданбауы
- :зерттеушіні қызықтыратын адамдардың нақты тобында негізгі сипаттамалар мен факторларының болуы
- Белгілі бір сәтте немесе қысқа уақыт кезеңінде қауіп факторларының таралуын бағалау Сирек ауруды зерттеуге арналған ең үздік зерттеу РБЗ
|
«Ғылыми менеджмент дәлелді медицинамен» пәні бойынша «Жалпы медицина» факультетінің 3 курс студенттеріне арналған №1 аралық бақылау сұрақтары Биоэтика – бұл:дәстүрлі негізде қолданылатын принциптер мен нормалардың жиынтығы Ақпаратталған келісімінің еркіндігі дегеніміз: дәрігерлердің мәжбүрлеуді, алдауды, Қоқан-лоққыларды қолданбауын, шешімді авторитарлық түрде таңуды және объективті бола отырып, пациент немесе субъект дәрігерлер немесе зерттеушілер үшін тиімді шешім қабылдайтындай етіп таңдалатын ақпаратты манипуляциялауды білдіреді. Жануарларды тәжірибеге қолданудыдың негізгі этикалық қағидалары: Клиникалық сынақ этикасы туралы алғашқы халықаралық құжат Хельсинки декларациясы Пациенттің ақпараттандырылған келісімі қамтиды: зерттеудің барлық аспектілерімен танысқаннан кейін оның осы немесе басқа зерттеуге қатысуға келісімі. Ғылыми зерттеуге қатысатын адамға (пациентке) зерттеуден бас тарту құқығы мүмкін болады: зерттеудің кез келген кезеңінде Хельсинки декларациясына қол қойылған жыл 1975 жылы 1 август 1947 жылғы Нюрнберг кодексіне сәйкес: -Ерікті келісім алынуы керек - Алдын ала жануарларға зерттеу жүргізілуі керек - Зерттеулерді ғылыми біліктілігі бар адамдар жүргізуі тиіс Клиникалық зерттеулерді жүргізудің негізгі этикалық принципі клиникалық зерттеуге енгізу зерттеудің әлеуетті қатысушысының жазбаша ақпараттандырылған келісімімен ғана жүргізілуі мүмкін Адамдарды қатысатын кез келген биомедициналық зерттеулерді мақұлдайтын ұйым этика комитеті Ақпараттандырылған келісім принципі келесі тұжырымдаманың құрамдас бөлігі болып табылады: Пациент құқығын қорғау ережелері иницияцияланды: Ақпаратталған келісімнің еркіндігі дегеніміз: Пациенттің шешім қабылдауы кезінде дәрігерлердің мәжбірлеуді, алдауды, қорқытуды және тб қолданбауы Хельсинк декларациясы бойынша фармацевтикалық препараттарды зерттеу кезінде адамдарды қатыстыруға болмайды және ол заңсыз болып табылады,егер: Адам қатысуымен жасалған зерттеу ақталған болып саналатын жағдай осал топтардың қатысуымен Осал топтарға жатпайды:табуға болад Ғылыми зерттеу хаттамасы:негіздемені,мақсаттарды,статистикалық талдауды,әдіснаманы,өткізу шарттарын және т.б қоса алғанда сынақты реттейтін құжат Ғылыми зерттеулерге қосу критерийлері:зерттеушіні қызықтыратын адамдардың нақты тобында негізгі сипаттамалар мен факторларының болуы Ғылыми зерттеуден алып тастау критерийлері:зерттеу жүргізуге әсер етуі мүмкін барлық сипаттамалар мен факторларды алып тастау Кез-келген құбылысты түсіндіру үшін ұсынылған және тәжірибеде тексеруді, сондай– ақ теориялық негіздемені қажет ететін ғылыми болжам гипотеза Ғылыми зерттеудің мақсаты:зерттеуді орындау кезінде алынуы тиіс түпкілікті нәтиженің жалпы тұжырымы Ғылыми зерттеу хаттамасының бөлімі:барлығы дұрыс(зерттеу мақсаты,міндеті,қосу,алып тастау критерийлері әдістеме,зерттеу жоспары) Зерттеу дизайны - бұл Бұл зерттеуші эксперимент немесе ғылыми жобаны жүзеге асыру үшін таңдайтын әдіс-тәсілдер жиынтығы Аналитикалық клиникалық зерттеуге келесі зерттеу жатады:жағдайды бақылау,когортты Сипаттамалық клиникалық зерттеуге келесі зерттеу жатады жағдайды сипаттау Эксперименттік клиникалық зерттеуге келесі зерттеу жатады:бақылаулы зерттеу,бақылаусыз зерттеу Бір кезеңдік зерттеудің мақсаты: Белгілі бір сәтте немесе қысқа уақыт кезеңінде қауіп факторларының таралуын бағалау Сирек ауруды зерттеуге арналған ең үздік зерттеу РБЗ Жүрек-тамыр аурулар қауіп факторы бойынша 30 жыл бойы 5 жарым мың Фрамингема (АҚШ )тұрғандарын зерттеген.Шылым шегетін және шекпейтін топтарды зерттеді.Бұл жағдайдағы клиникалық зерттеудің түрі:когортты зерттеу Ретроспективты зерттеу болып табылады жағдай бақылау Сипаттамалық зерттеу болып табылады: жағдай сипаттамасы, сериялар сипаттамасы, биркезенди колденең Нәрестелерге көкжөтелге қарсы вакцинадан неврологиялық асқынулар пайда болған үшін айыпталған көкжөтелге қарсы вакцина өкілдеріне қарсы соттық процесс пайда болған жағдайына зерттеу дизайнын анықтау қажет. (Сұрақты шешу: вакцина алған балаларда мидың зақымдалуын көкжөтелге қарсы вакцина әкелді ме)жағдай бақылау Аналитикалық обсервационды зерттеуге жатады: жағдай-бақылау,когортты Аналитикалық обсервационды болып табылады: жағдай-бақылау зерттеу Екі нәресте аяқ қолсыз дүниеге келген (фокомелия).Екі аналары да жүктіліктің ерте кезінде жаңа препаратты қабылдады (талидомид).Дәрігер әріптестеріне ертерек айтқысы келеді.Бұл клиникалық жағдайда қолданылатын зерттеу дизайны:РБЗ Тамырлық хирург бас миының ишемиясы бар 100 науқастың ұйқы артериясының реваскуляризация нәтижесін сипаттады.Қолданылатын зерттеу дизайны:жағдайлар сериясын сипаттау Зерттеу аясында 2 топ құрылды: аденокарциномасы бар науқастар және аденокарциномасы жоқ жас әйелдер. Осыдан кейін екі топта да қолайсыз фактордың әсер ету жиілігі ретроспективті түрде бағаланды - жүктілік кезінде қатысушының анасының синтетикалық эстрогенді қабылдауы. Зерттеу дизайны:когортты зерттеу Аурудың даму қаупін анықтау үшін қолданылатын клиникалық зерттеу жағдай бақылау Ауру дамуының қауіп факторлерін анықтауға болатын зерттеу когорттық зерттеу Дәлелділіктің минималды деңгейіне ие,зерттеу дизайны бір жағдайды сипаттау «Қанша?» деген сұраққа жауап беретін зерттеу дизайны РБЗ Негізгі топқа клиникалық нәтижесі дамыған пациенттерді, бақылау тобына популяция өкілдерін қосатын зерттеу: жағдай бақылау Когорттық зерттеулерден басқа себеп-салдар байланысын анықтау үшін қолданылатын зерттеу жағдай бақылау Ерте жаста полиомиелитпен ауыратын балалардың қалай дамитынын анықтау үшін қолданылатын зерттеу когортты зерттеу Жасырын әдіс қолданылатын зерттеу РБЗ Рандомизация дегеніміз – бұл Қатысушыларды кездейсоқ 2 топқа-араласу және бақылау топтарына бөлу Қатысушыларды кездейсоқ 2 топқа-араласу және бақылау топтарына бөлетін зерттеу: РБЗ Клиникалық эффективтілікті бағалау үшін ғылыми зерттеудің “Алтын стандарты” болып табылатын зерттеу:РБЗ Рандомизацияны жүргізу: Науқас та, оны бақылайтын дәрігер де емдеудің қай әдісі қолданылғанын білмейтін әдіс екі жақты жасырын әдіс Пациенттерді таңдау әдісі бойынша зерттеулер бөлінеді рандомизацияланған,рандомизацияланбаған РБЗ нәтижесін бағалауда субъективті фактор алынып тасталынады жасырын әдіспен Гипотензивті терапияның систолалық артериялық гипертензиядағы инсульт қаупіне әсерін бағалау мақсатында 60 жастан асқан 447921 адамнан таңдалған 4736 науқас кездейсоқ түрде 2 топқа бөлінді; олардың біреуі (2365 адам) гипертензияға қарсы препараттарды, екіншісі (2371 адам) плацебо қабылдады. Зерттеудің орташа ұзақтығы 4,5 жылды құрады. Зерттеу дизайны:рбз Әрбір пациент салыстырылған препараттарды кезегімен кездейсоқ ретпен алатын зерттеу:РБЗ Әрбір пациентті тексеру бір рет жүргізілетін зерттеу: көлденең бір кезеңді зерттеу Дәрігер де, пациент те пациенттің қай топқа жататынын білмейтін зерттеу: 2 жақты жасырын әдіс Әр түрлі араласуларды бағалау үшін қолданылатын, олардың шарттары алынған нәтижелерге жүйелік қателіктердің әсерін жоюға бағытталған проспективті зерттеулердің ерекше түрі РБЗ Өзіндік зерттеулердің нәтижелері болып табылатын, арнайы әзірленген әдістеме бойынша орындалған ғылыми зерттеудің ерекше түрі:жүйелік шолу Зерттеудің екіншілік әдістеріне мыналар жатады :жүйелік шолу и мета анализ Жүйелі шолулардың журнал шолуларынан айырмашылығы: жүктеу/скачать 0,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|