50. Релаксация уақытының сыртқы өріске тәуелділігі. Ом заңының бұзылуы.
1.Сыртқы өріс заряд тасушылардың энергиясын өзгертеді. Сондықтан олардың қозғалғыштығы өзгереді. Шашырау механизміне байланысты қозғалғыштық өсуі де мүмкін, кемуі де мүмкін.
2.Соққы ионизациядан, Зинер эффектісінен, немесе суық эмиссиядан, Штарк эффектісінен және де термиялық қозуға байланысты потенциалдық барьердің өзгеруінен күшті электр өрісі еркін заряд тасушылардың концентрациясы өзгереді.
3.Қызған электрондардың жоғары аймаққа өтуі (эффективтік массасы төменгі аймақтағы эффективтік массадан үлкен болған кездегі) электрондардың ..... жылдамдығының кемуіне әкеліп соғады, яғни ток азаяды. Ал, электрондардың төменгі аймаққа өтуі токты үлкейтеді.
Тұрақты токқа қосқандағы Ж.Ө.-те токтың периодты тербелісінің тууы Ганн эффектісі деп аталады.
51. Заряд тасушылардың рекомбинациясы. Үздіксіздің теңдеуі. Өмір сүру уақыты.
1.Егер күй термодинамикалық тепе-теңдік жағдайдан өзгеше болса, онда тепе-теңсіздік күй деп аталады. Ал, осы жағдайдағы заряд тасушылар-тепе-теңсіздік заряд тасушылар деп аталады.
Тепе-теңсіздік Бриллюен зонасындағы концентрацияның сақталуы жағдайында бөлшектеудің таралуының өзгерісінен пайда болады. Мысалы, жартылай өткізгіштерде ток өткенде бақыланады. Екінші жағдай: егер сыртқы өріс әсерінен, немесе басқа фактордан, бөлшектеудің концентрациясы өзгергенде байқалады. Осы жағдайлардағы (электрондар мен тесіктер) бөлшектер концентрациясы тепе-теңсіздіктік деп аталып, айырмашылығы
Тепе-теңсіздіктегі жағдайды, жартылай өткізгіштер үшін
қарастырылады.
Тепе-теңдік күйге өту әлдебір релаксация уақытымен сипатталады. Бұл релаксация уақытын кинетикалық эффектілерді түсіндіруге пайдаланады.
Ал екінші жағдайда- өмір сүру уақыты пайдаланылады. Мұны τ -деп белгілейміз. Өмір сүру уақыты ұғымын пайдалану жартылай өткізгіштер үшін оның жағдайына байланысты.
2.Тепе-теңсіздік күйді сипаттау үшін үздіксіздік теңдеуі қолданылады:
Мұндағы -бөлшектеу концентрациясы, -ағын тығыздығы, yi ,yE -реакция жылдамдығы, ал -бөлшектеудің сыртқы әсерден (yi ,τi)-ішкі, (yE ,τE)--сыртқы факторлар әсерінен рекомбинация жылдамдықтары. yi ,τi, yE ,τE -теңдеуінің орнына екі-R және G
R= τi -yi , G= yE -τE
R-рекомбинация жылдамдығы, G-релаксация жылдамдығы. Сонда
3.τi -өмір сүру уақытының лездік мәні ток жоқ кездегі артық концентрацияның рекомбинация жылдамдығына қатынасын айтады:
немесе
4.Стационар жағдайда
;
Стационар өмір сүру уақыты
;
5. Егер R-рекомбинация жылдамдықтар таңбасы бірдей тасығыштарда болса-сызықтың рекомбинация жылдамдығы деп аталады:
. , кезде
G=0-кезде рекомбинация жоқ.
Егер G≠0 және болса, онда артық концентрация қанығады
6.Квадраттық рекомбинацияда
әрі артық концентрация гиперболалық заңдылық пен төмендейді, ал артық концентрацияның өсуі- гиперболалық тангенсоид..
Достарыңызбен бөлісу: |
