М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік университеті
Физика-математика факультеті
Информатика кафедрасы
5B070400 «Есептеуіш техника жəне бағдарламалық қамтамасыз ету»
мамандығының IІI курс студенттері үшін
кредиттік оқыту технологиясы бойынша
KZhI 3304 Компьютерлік жүйелер интерфейстері
ПƏНІНІҢ
ОҚУ-ƏДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
Курс
3
Семестр
6
Кредит саны
3
Дəріс
30 сағ.
Зертханалық жұмыс
15 сағ.
ОЖСӨЖ
45 сағ.
СӨЖ
45 сағ.
Емтихан
5 семестрде
Барлығы
135 сағ.
Орал 2013
Пəннің оқу-əдістемелік кешені ҚР МЖМБС 3.08.330-2006 жəне оқу – жоспар
бағдарламасының негізінде құрастырылған.
Құрастырушы: Бекенова А.С.
Информатика кафедрасының отырысында талқыланды.
“__5__“ _қыркүйек________ 2013 ж. №_1_ хаттама
Физика - математика факультетінің оқу-əдістемелік кеңесінің отырысында
қарастырылды
“ _19_“ __қыркүйек_______ 2013 ж. № 1
хаттама
1. «Компьютерлік жүйелер интерфейстері» пəнінің жұмыс оқу бағдарламасы
2. ПƏН БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ – SYLLABUS
2012- 2013 оқу жылының 2- семестрі 2 кредит
Оқытушы туралы мəлімет:
Аты- жөні:
Бекенова А.С. аға оқытушы, т.ғ.магистрі
Офис:
Информатика кафедрасы
Толық мекен-жайы:
корпус №8,
313 - каб.
Жұмыс телефоны:
510752
Пəн туралы мəлімет
Сабақ кестесі:
Оқу тоқсаны 15 оқу аптасынан жəне 2 сынақ аптасынан тұрады.
Бір аптаға 3 кредит сағаты жоспарланады, оның 2
сағаты дəріс, 1 сағаты
лабораториялық жұмыс. Сонымен бірге 2 сағаттан СӨЖ, ОЖСӨЖ жүргізіледі.
сабақ
ұзақтығы
сабақ
ұзақтығы
Байланыс
сағаты 1
(
дəріс 1)
Байланыс
сағаты 1
(
дəріс 2)
50 мин.
СМЖӨЖ,
СӨЖ
50+50
мин.
Байланыс
сағаты 1
(практика 1)
50 мин.
СМЖӨЖ,
СӨЖ
50+50
мин.
Өту орны: № 8 оқу ғимараты, 302-311 ауд., сабақ кестесі бойынша
Оқу жоспарынан көшірме:
Кур
с
Семестр Креди
т
саны
Дəріс
Лабора
ториял
ық
жұмыс
СО
ӨЖ
СӨ
Ж
Барлығ
ы
Бақыла
у
түрі
2
3
3
30
15
45
45
135
емтиха
н
Курстың қысқаша сипаттамасы:
Компьютерлік жүйелер интерфейсі түсініктемесінің бірнеше анықтамасы бар,
солардың бірнешеуін айтайық. Қатынас интерфейсі қандайда бір есептерді шығару
үшін, адам мен ЭЕМ арасында сенімді қатынасты қамтамасыз ететін, аппаратты-
программалық, ақпаратты көрсету құрылғылардың жəне ақпарат алмасу
протоколдарының жиынтығы арқылы да анықталады. Компьютердің аппараттық
интерфейсі ретінде ДК-ң кез келген периферийлік құрылғысының əр түрлі
мінездемелер жинағын түсінеміз. Ол олардың арасында жəне орталық процессор
арасындағы ақпарат алмасуды ұйымдасгырады. Олар электрлік жəне уақыттық
параметрлер, басқару сигналдар жинағы, деректер алмасу протоколы жəне қосылудың
конструктивті
артықшылықтары.
Соңғы жылдарда компьютерлік жүйелерді көптеп қолдануда. Басты себептерінің бірі
пайдаланушы мен программалық қосымшаның өзара қарым-қатынас интерфейстерінің
рөлі зор. Жалпы алғанда, интерфейс түсінігі кең мағыналы жəне компьютерлік
технологиялардың
əр
турлі
салаларында
қолданылады.
Соңғы жылдары адам-компьютер жүйесінде интерфейсті ұйымдастыру айтарлықтай
дамып, логикалық аякталуына келді. Интерфейсті жалпылама құрылым түріндегі
функциясы бар бірнеше бөлікке бөлуге болады. Мұндай интерпретация əр
құрылымның құрылысын түсіндіреді жəне оларды қолдану принциптерін негіздеуге
мүмкіндік
береді.
Мысалға,
интерактивті
Web-қосымшаларды
жобалауда,
жасаушыларға
бірнеше
интерфейстерді
таңдауға
тура
келеді:
- пайдаланушының клиенттік программамен өзара қарым-қатынас денгейдегі
интерфейсі;
- клиенттік машинамен сервер машина арасындагы өзара қарым-қатынас деңгейдегі
интерфейспен;
- сервердің шеттік программамен немесе басқа сервермен өзара қарым-қатынас
деңгейдегі интерфейсі.
.
Пəнді оқыту мақсаты – Компьютерлік жүйелердің интерфейстері пəнінің
максаты, қолданушы интерфейсін жобалау əдісін оқыту, қазіргі компьютерлік
жүйелердін аппаратты–программалық интерфейстерімен жұмыс жасау жəне
үйымдастыру үрдістерін игеру болып табылады.
Пəнді оқыту міндеттері:
Компьютерлік жүйелердің интерфейстері" пəні бойынша студенттердің
алған білімі мен дағдысы келесідей шектес пəндерде: "Интернет
технологиялары", "Программаны ӛңдеудің қүрал жабдыктары", "Компьютерлік
тораптар" сондай-ақ мамандандыру пəндері мен диплом жобасында
колданулары мүмкін. Бүл пəн онын алдындағы ӛтілген "Акпараттану",
"Алгоритм тіліндегі программалау технологиясы" пəндермен байланысты.
Студент білу керек:
– Адам–машина жүйесінің инженерлік психологиялык жəне
эргономикалык жобалау əдістерін;
– Адам–есептеу ортасындағы ӛзара байланыс интерфейстерінін жалпы
жүйелік жобалау əдісін білуі тиіс;
Студент үйрену керек:
Оператордың есептеу ортасы мен ӛзара карым–қатынасын
камтамасыз ететін аппараттық–программалық қүралдарына талантарды
калыптастыруды жəне компьютерлік жүйелердің интефейстерін үйымдастыру
жӛніндегі жобалау шешімін таңдау жəне істеу негіздеуді білуі тиіс;
Курстың мазмұны:
Тақырып 1 Оку күралы жəне пəннің қүрылымы. Компьютерлік жүйе
интерфейсін түсіну. Жобалау байланысы жəне колданушы мен аппараттық–
программалык интерфейстерін таңдауы, адам–оператордың компьютерлік
жүйедегі қарым–қатынасын іске асыру туралы сұрактар жиынтығы.
Тақырып 2 Оператордың есептеу жүйесімен ӛзара байланыс
интерфейсін инженерлік-психологиялык жобалау. Интерфейсті инженерлік–
психологиялык жобалаудағы адамнын есептеу ортасымен карым–
қатынасының максаты мен міндеттері. Компьютерлік жүйедегі адам–оператор
ролі. Ӛзара байланыс интерфейсінің түсінігі.
Тақырып 3 Адам–оператор ӛңдеу буыны ретінде. Адамның акпаратты
кӛзбен қабылдауының негізгі сипаттамасы. Адам–оператордын акпаратты
қабылдауы, еске сактауы, шешім кабылдау үрдісіндегі психологиялык
сипаттамалары. Оператор іс-əрекетінің функционалдык ерекшеліктері.
Акпаратты бейнелеу жабдығын жобалау жəне қолданудағы эргономикалык
аспектілер. Адам есептеу ортасының ӛзара байланысын үйымдастырудың
техникалык күралдарына шолу.
Тақырып 4 Қолданушы интерфейстерін жетілдіру принциптері. WIMP
жəне SILK компоненттері негізінде колданушы интерфейстерін
классификациялау. GUI, WUI, HUI–қолданушы интерфейстері. Қолданушы
интерфейстерінің негізгі жетілу кезендері. Құралданушынын программалык
жүйелер мен диалогының сценариін жетілдіру.
Тақырып 5 Диалогтык жүйе кұрылымын таңдау. Диалогтық қарым–
қатынас күрылымын сипаттау. Диалогтық қарым–қатынас типтері. Түрлі
операторлар үшін диалогтық қарым–қатынас типтерін таңдау.
Тақырып 6 Компьютерлік жүйелердін интерфейстерін комплекстік
жобалау. Компьютерлік жүйедегі аппараттык жəне программалық
интерфейстердің колданушы мен ӛзара байланысы. Клиент–серверлік жүйедегі
қарым–қатынас. Коп деңгейлі клиент серверлік жүйе. Клиент–серверлік жүйе
интерфейсі.
Тақырып 7 Интерфейстерді тарату технологиялары. Клиент немесе
сервер жактарында орындалатын программалық компоненттер.
Интерфейстерді жобалау жиынтыгы, интерактивті қарым–қатынастарды
қамсыздандыру, накты уакыт режимін тіркеу. Компьютерлік жүйелердегі
қарым–қатынас интерфейстерінін даму перспективалары.__
Пререквизит:
акпараттану;
алгоритм тіліндегі программалау технологиясы.
Постреквизит: "Интернет технологиялары", "Программаны ӛңдеудің қүрал
жабдыктары", "Компьютерлік тораптар"
Оқыту əдістемесі:
Пəнді оқыту негізінен дəріс, лабораториялық жұмыс, СОӨЖ жəне өзіндік
жұмыстар түрінде жүргізіледі. Оқу материалының мазмұны дəрісте беріліп, теориялық
білім түсініледі.
Оқытушы басшылығымен өткізілетін жұмыста оқу материалының теориялық
қосымша сұрақтары талданады, қосымша берілген лабораториялық жұмыс тексеріледі
жəне талқыланады. Студенттің үй жұмысында бұрын алған білімдерін бекітуге
арналған тапсырмалар берледі. Студенттердің білімін тексеру лабораториялық жұмыс,
өзіндік жұмыс тапсырмаларын орындауы, шығармашылық жұмыс, коллоквиум,
тестілеу түрінде ұйымдастырылады.
САБАҚ МАЗМҰНЫ МЕН КЕСТЕСІ
Апта
Тақырып
Мазмұны
ОЖСӨЖ мазмұны
1-апта
Ақпарат теориясының терминологиясы.
1-2-кредит
сағаты
(дəріс1-2)
3-кредит
сағаты
(практика)
Кіріспе. «Ақпарат
теориясы»
курсының
мақсаттары
мен
есептері,
олардың
оқу
үрдісіндегі
алатын орны.
Қысқаша
тарихи
анықтама.
Ақпарат
теориясының
терминологиясы.
Сигналдар
жəне
ақпарат. Мəліметтер
жəне
модельдер.
Ақпарат
жөнінде
түсінік. Ақпараттың
қасиеттері.
2-апта
Ақпараттану жүйесі
1-2-кредит
сағаты
(дəріс 3-4)
Ақпараттану жүйесі
–
ақпараттану
теориясының негізгі
үрдістері
мен
əдістерін
қолдану
объектісі.
Ақпараттану жүйесі –
ақпараттану
теориясының
негізгі
үрдістері мен əдістерін
қолдану объектісі.
Мəліметтер үлгілері.
Мəліметтер
үлгілерінің түрлері.
3-кредит
сағаты
(практика)
Ақпараттық
жүйелерді сипаттау
əдістері.
Ақпараттық жүйелерді
сипаттау əдістері.
Мəліметтер үлгілері.
Мəліметтер қоймасын
басқару
жүйесі.
Даталогиялық үлгісі.
3-апта
Ақпараттану жүйесінің түсінігі
1-2 -кредит
сағаты
(дəріс 5-6)
Ақпараттану
жүйесінің түсінігі
Жүйелік
анализ;
кибернетикалық
ыңғайлау; ақпараттану
жүйелерінің
динамикалық
түсініктемесі;
ақпараттану
жүйелерінің канондық
ұсынылуы; ақпараттану
жүйесінің
агрегаттық
түсініктемесі.
Ақпараттық жүйенің
жіктелуі. Ақпараттық
жүйенің
масштабы
бойынша жіктелуі.
3-кредит
сағаты
(практика)
Ақпараттарды
шығынсыз қысудың
жаңаша тəсілдерін
үйрену.
Ақпараттарды
шығынсыз
қысудың
жаңаша
тəсілдерін
үйрену.
Қолдану
ортасы
бойынша
жіктелуі.
Ұйымдастырылуы
бойынша жіктелуі.
4-апта
Ақпарат – теориясы ақпараттану жүйелерін сипаттайтын сапалық
жəне сандық əдістерінің негізі.
1-2-кредит
сағаты
(дəріс 7-8)
Ақпарат – теориясы
ақпараттану
жүйелерін
сипаттайтын
сапалық
жəне
сандық əдістерінің
негізі.
Сигналдың
математикалық моделі.
Детерминделген
сигналдардың
жиілік
пішінде бейнеленуі.
Сигналдың
математикалық
моделі.
3-кредит
Ақпараттарды
Ақпараттарды
Детерминделген
сағаты
(практика)
шығынмен қысудың
жаңаша тəсілдерін
үйрену.
шығынмен
қысудың
жаңаша
тəсілдерін
үйрену.
сигналдардың жиілік
пішінде бейнеленуі
5-апта
Ақпараттың құрылымдық, статситикалық жəне семантикалық
өлшемдері.
1-2-кредит
сағаты
(дəріс 9-10)
Ақпараттың
құрылымдық,
статситикалық жəне
семантикалық
өлшемдері.
Энтропияны
анықтау,
оның негізгі құрылымы.
Шартты
энтропия.
Энтропияның
бірігуі.
Ақпараттық шығындық
бағасы.
Ақпараттың
артықтығы
жайлы
түсінік.
3-кредит
сағаты
(практика)
Криптографиялық
кодтау мен шифрлік
программаны
жазудың тəсілдерін
үйрену.
Криптографиялық
кодтау мен шифрлік
программаны жазудың
тəсілдерін үйрену.
Дифференциалды
энтропия.
6-апта
Кодтау теориясының жалпы түсінігі.
1-2-кредит
сағаты
(дəріс 11-
12)
Кодтау
теориясының
жалпы түсінігі.
Шеннонның
түпкі
негіздік
теоремалары.
Аналогты-
кодтық
түрлендіргіштер.
Кедергіге
тұрақты
кодтау.
3-кредит
сағаты
(практика)
Ақпараттық
үрдістердің
құрылымы
мен
түсінігі.
Ақпараттық үрдістердің
құрылымы мен түсінігі.
Тиімді кодтау.
7-апта
Байланыс арнасы
1-2-кредит
сағаты
(дəріс 13-
14)
Байланыс арнасы –
деректерді
беру
торабының негізі.
Байланыс
арнасы
–
деректерді
беру
торабының
негізі.
Модулияциялық жəне
демодулияциялық
процедуралардың
мақсаты мен мазмұны.
Модулияциялардың
əртүрінің
кедергіге
тұрақтылығы
бойынша
мінездемелік
салыстырулары.
3-кредит
сағаты
(практика)
Сигналдарды
бұрмалаусыз
жіберуді үйрену.
Сигналдарды
бұрмалаусыз жіберуді
үйрену.
Модулияциялардың
əртүрінің
кедергіге
тұрақтылығы
бойынша
мінездемелік
салыстырулары.
8-апта
Арна мен сигналдың физикалық сипаттамалары
1-2-кредит
сағаты
(дəріс 15-
16)
Арна
мен
сигналдың
физикалық
сипаттамаларының
келісілуі
Арна мен сигналдың
физикалық
сипаттамаларының
келісілуі.
Арна
байланысының
деректерді тасымалдау
Арна байланысының
деректерді
тасымалдау
жүйелерінің негізі.
жүйелерінің негізі.
3-кредит
сағаты
(практика)
Байланыс
арналарының жəне
хабарлаудың шығу
орнының
статистикалық
қасиеттерінің
сəйкес келуі.
Байланыс арналарының
жəне
хабарлаудың
шығу
орнының
статистикалық
қасиеттерінің
сəйкес
келуі.
Экономикалық
ақпараттық жүйенің
параметризациясы.
9-апта
Процедураның модуляциясы мен демодуляциясы.
1-2-кредит
сағаты
(дəріс 17-
18)
Процедураның
модуляциясы
мен
демодуляциясы.
Процедураның
модуляциясы
мен
демодуляциясы.
Мазмұны мен тікелей
атқаратын жұмысы.
Мазмұны мен тікелей
атқаратын жұмысы.
3-кредит
сағаты
(практика)
Статистикалық
маршрутизацияның
есептерін
шығару
əдістері.
Статистикалық
маршрутизацияның
есептерін
шығару
əдістері.
Үрдістерді формалдау
10-апта
Салыстырмалы сипаттама тұрақты кедергілерінің əр түрлі түрлері.
1-2-кредит
сағаты
(дəріс 19-
20)
Салыстырмалы
сипаттама тұрақты
кедергілерінің
əр
түрлі түрлері.
Салыстырмалы
сипаттама
тұрақты
кедергілерінің əр түрлі
түрлері.
Ақпараттық
сипаттамалар сигналы
мен арналар.
Ақпараттық
сипаттамалар
сигналы мен арналар.
3-кредит
сағаты
(практика)
Ақпараттың сандық
бағасын зерттеу.
Ақпараттың
сандық
бағасын зерттеу.
Салыстырмалы
сипаттама
тұрақты
кедергілерінің
əр
түрлі түрлері
11-апта
Физикалық сипаттамаларын сəйкестендіру сигналдары мен арналары.
1-2-кредит
сағаты
(дəріс 21-
22)
Физикалық
сипаттамаларын
сəйкестендіру
сигналдары
мен
арналары.
Физикалық
сипаттамаларын
сəйкестендіру
сигналдары
мен
арналары.
Физикалық
сипаттамаларын
сəйкестендіру
сигналдары
мен
арналары.
3-кредит
сағаты
(практика)
Мəліметтер
үлгілері.
Мəліметтер
үлгілерінің түрлері.
Мəліметтер
үлгілері.
Мəліметтер үлгілерінің
түрлері.
Апарат
жүйесін
жүйелік
тұрғыда
жобалау.
12-апта
Байланыс арналарының жəне хабарлаудың шығу орнының
статистикалық қасиеттерінің сəйкес келуі.
1-2 -кредит
сағаты
(дəріс 23-
24)
Байланыс
арналарының жəне
хабарлаудың шығу
орнының
статистикалық
қасиеттерінің
Байланыс арналарының
жəне
хабарлаудың
шығу
орнының
статистикалық
қасиеттерінің
сəйкес
келуі.
Байланыс
арналарының
жəне
хабарлаудың
шығу
орнының
статистикалық
қасиеттерінің сəйкес
сəйкес келуі.
келуі.
3-кредит
сағаты
(практика)
Ақпараттық
жүйенің жіктелуі.
Ақпараттық
жүйенің
жіктелуі.
Ақпарат
жүйесін
жобалауда
жүйелік
теорияны қолдану.
13-апта
Деректер тасымалдау жүйесі.
1-2-кредит
сағаты
(дəріс)
Деректер
тасымалдау жүйесі.
Деректер
тасымалдау
жүйесі.
Байланыс
жүйесінің
өткізу
мүмкіншілігі.
Статистикалық
маршрутизациясының
есептерін
шығару
əдістері.
Байланыс жүйесінің
өткізу мүмкіншілігі.
3-кредит
сағаты
(практика)
Реляциондық
мəліметтер
қоймасы.
Реляциондық
мəліметтер қоймасы.
Статистикалық
маршрутизациясының
есептерін
шығару
əдістері.
Достарыңызбен бөлісу: |