ЭЕМжадысыныңформалары.Жады(ағылш. – memory) – деректерді және бағдарламаларды өңдеуге, сақтауға арналған ЭЕМ – нің негізгі функционалдық бөлігі. Жады негізгіішкіжәне сыртқыдеп екіге бөлінетіні жоғарыда айтылды. Жадының түріне қарай олардың қандай қасиеттерін оқушылар меңгерулері қажет? Екі типті қасиеттерін – физикалықжәне ақпараттыүйымдастырупринципітуралы сөз қозғалуға тиіс.
Ішкіжады. Ішкі жадының физикалық қасиеттеріне мыналар жатады:
электрондық элементтерден (микросхемалардан) құрылған, ақпаратты тек электр қорегі болғанда ғана сақтайтын жады; сол себепті оны энергияғатәуелдіжады деп атайды;
бұл жеделжады, себебі оған ақпаратты енгізу (жазу) және шығару (оқу) уақыттары өте тез – микросекундттары құрайды;
сыртқы жадымен салыстырғанда көлемі шектеулі.
Энергияға тәуелді ішкі жадыны жеделжадынемесе жеделсақтауқұрылғысы(ЖСҚ, ағылш. – Random Access Memory) деп атайды.
Сол сияқты компьютерде ішкі жадының тағы да бір түрі – тұрақтыестесақтауқұрылғы(ТСҚ, ағылш. – Read Only Memory) барын оқушыларға айта кеткен жөн. Зауытта жасалу кезінде ТСҚ-ның ішіне жүктеуші – BIOS(BasicInputOutputSystem), CMOSSetupбағдарламалары және өзгертугеболмайтын әртүрлі тұрақтылар
«тігіледі». BIOS(аудармасы –негіздікенгізу-шығарыжүйесі)– онда операциялық жүйені, жадыны және ЭЕМ сыртқы құрылғыларды тестілеуді жіберушіөзгертілмейтінбағдарламаларжазылады
Сонымен, ТСҚ-дағы ақпарат мазмұны тұрақты, электр энергиясынан тәуелсіз, тек оқылуымүмкін, ал жазутек қана арнайы жағдайда жасалады. Әдетте оның көлемі ЖСҚ-дан әлдеқайда аз.