Биолог и я і і м
оқыгуда косымша әдіс. Шығармашылық есеп-
і колданып, окушылардың білімін тексеру үшін білім беру үде-
4.3. Окыту әдістерінің мазмүны мсн мәні
♦
81
82
♦
рісінің тиімділігін көтеругс болады. Шығармашылық ссепке тө-
мендсгідей әдіс-тосілдср қолданылады:
- берілген тапсырманың шарты бойынша иақтылай бсрмеу
арқылы (мысалы, кейбір есептерді проблемаларға шсшу
үшін оның мәнін нақтылай корсегпей ол қандай тарау жә-
не кандай теорияға жазылады);
- мазмүндағы кейбір карама-кайшылыктар кезіндегі есептер
мен проблемалар.
Соны.мен катар сабақ барысында көитеген әртүрлі шығарма-
шылык моселелерді пайдалану үлкен кө.мек көрсетеді:
1. Окушылардың алған білімін әртүрлі практикалық зерттеу-
де жоне оку мәсслелерін шешудс.
2. Окушылардың индивидуалды және шығармашылык еибе-
гінің дамуында.
3. Өзінің жүргізген зерттеу жүмысынын иәтижесін өңдей
отырыгі, жазбаша және ауызша корытындылап олардың білім із-
демпаздығын карастыруда.
4. Окушылардыц озінің шығармашылык ецбсгініц нәтижесі-
нін өзі қорытындылай алған кызығушылык білімділік жағын да-
мытуға мүмкіндік бсреді.
5. Үжымдык топтарда бірігіп енбек етудің тәрбиелік мәнін
кал ы птасты рады.
7. Пәнге деген кызығушылығын дамытады.
4.4. Оқыту әдісін жіктеудің (критерийі) нысаны 1. Білім козінс карай (сөз, заттың бейнесі, іс-әрекет етуіне
байланысты).
2. Мүғалімнің кызметтерінің сипатына баііланысты.
3. Оку барысында окушылардың қызметіне сәйкес.
Оқыту әдістемесінің тәсЬідері - бүл жске окытушының жә-
не окушынын оку үдерісіндегі жеке іс-әрекетін көрсететін әдіс-
тің жекс элементтсрі, оның гүрлері:
- үйымдастырушылык;
- логикалык;
4-тарау. Биология понін оқыту одістсмслері. Окыту одістерін...
4.4. Окыту одісін жікгеудіи (критсрийі) ііысаиы
♦
83
- тсхникалык;
- доптермеи жүмыс жүргізу әдісі.
Б.Ғ.. Райковзын білім алу әдісіне караіі оку әдісін жүйелеу
Қабылдау
сипа-
тына карай
Логикалык үдсрістін бағытм бойынша
Иллюстрааиялы
(бекітуші)
Зсрттсушілік
(ашушы)
I . Сөз сөйлсу
Сөз сөйлеу аркылы
бекіту
Соз сөйлеу аркылы
зерттсуш і л і к, яғн и
теориялык
2. Көрнекілік
Корнскілік аркылы көр-
сете отырып бекіту
Көрсету аркылы зерттсу
3. Іс-әрекет,
іс-кимыл аркылы
Іс-кимыл аркылы кор
сету
Іс-кимыл аркылы зерт-
теу жүмысын жасау
Н.М. Верзилин бойыніна окыту әдісін жіктеу
Окыту әдісінін
белгілері
Окыту одісінін топтары
Сөз сойлсу
Көрнекілік
1 Ірактикалык
Білім козі
Сөз
Объект
Пракі икалык жүмыс
Мүғалімнің кыз-
меті
Әнгімслеу
Түсіндіру
Объсктіні кор
сету
Нүскау беру
Окушының кыз-
меті
Тыңдау
Бакылау
Жүмыс аткару
Понгс арнаіған жүмыс дәптерін енгізу:
- сурегтер;
- кестелер;
- сызбалар.
Баспа аркылы жасылынған жүмыс дәптерімен жүмыс:
-
мультимедиалық оқыту барлық ақпараттық канал пайда-
лапу аркылы кешенді сипатта сні ізіледі;
- мультимедиалдық дәріс;
- мультимедиалдық практикалық жүмыс;
- табиғаттағы виртуальды экскурсия жасау;