Г. К. Сатыбалдиева а в т о р л а р


-тарау САБАҚ ОҚЫТУ ФОРМАСЫ. САБАҚТЫҢ ТИПТЕРІ, ТҮРЛЕРІ, ҚҰРЫЛЫМЫ 6.1. Сабак оқыту формасы және оның шьну тегі



Pdf көрінісі
бет55/104
Дата08.02.2023
өлшемі9,38 Mb.
#66342
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   104
6-тарау
САБАҚ ОҚЫТУ ФОРМАСЫ.
САБАҚТЫҢ ТИПТЕРІ, ТҮРЛЕРІ, ҚҰРЫЛЫМЫ
6.1. Сабак оқыту формасы және оның шьну тегі
Окытудың кең таралған түрі - жскелей окыту, одан кейін же- 
ке топтарға бөліп окыту әдісі пайда болды. Осындай білім беру- 
дің формалары, антикалық дәуірде және орта ғасырда. ал ксйбір 
мемлекеттерде XVIII ғасырға дейін колданыдып келді.
Жскелей окытудың басты мәні, мұғалім окушымен оку-тәр- 
бие жұмысын оның үйіне келіп жүргізді.
Ад жеке топка бөліп окыту бір топпен өткізіліп, окушылар- 
мен жеке-жеке жүмыс жүргізілді, ссбебі гоптағы окушылардын 
жас срекшеліктері әртүрлі болды. Әркайсысына жске тапсырма 
беріліп, жекелей бакылау жасап отырды.
Орта ғасырдан бастап адамдарға әлеуметтік-экономикалык 
үдерістіп дамуьша байланысты білім алуға мүктаждык арта түс- 
ті. XVI ғасырда окушыларды жасына карай топтастырып, сабак 
откізу жүйесінін калыптасуынан кептегеи елдсрде сыныпта сабак 
беру әдісі жандапа бастады.
Балалар мектепке жылдың белгілі бір мерзімінде келіп, алдын 
ала күні, сағаты аныкталынады. Сөйтіп, «оку жылы». «оку күні». 
«сабак», «оку демалысы» детей алғашкы түсініктер калыптасты. 
Сыныпта сабак өгкізудің ғылыми нстізін, оку жүйесін Я.А. Коме- 
нский мен К.Д. Ушинскийдің едбектерімен табамыз.
17X9 жылы Белл-Ланкастер окыту жүйссі пайда болды (ағыл- 
шын свяіценнигі А. Бслл мен мүғалім Дж. Ланкастер). Омын 
басты моні, жоғарты сыныптардағы окушыларды, окытушынып


басшылығымен оку материалдарын өздері үйренігі, содан кейін 
тиісті нүскалар алып, томенгі сыныптардагы окушыларға үйрег- 
кен.
XIX ғасырдың аяғында окыгу формасы АҚШ-га Башаев жүйе- 
сі және Батые Еуропада Мангейм жүйесі деген атпен пайда бол- 
ды. Бірінші жүйенің моні - окытушының уакытын скіге бөліп, 
сыныппен сабақ откізу, екінші әдіс - оқушылармен жеке-жске са­
бак откізу.
Мангейм жүйесі (Еуропадағы қаланын аты) - оқушылардын 
кабілетіне, интеллектуалды дамуына, дайындык денгейінс карай 
класқа боліп окыту.
1925 жылы жекелей окыту жүйесі калыптасты. Бүл зертха- 
нада орбір оқушы жеке-жеке жүмыс орындап, мүғалімге комек- 
теседі. Үжымдык сабак күнінс 1 сағат жүргізіліп, калган уакытта 
окушылар оз бетінше дайындалатын болды.
XX ғасырдын бірінші ширегінде жоба күрылып, окыту жүйесі 
немесе жоба күру әдісі пайда болды. Окытудын басты негізі -
окушылардын практикалық кызметі, оку жүйесі белгілі ретпен 
білім игеру.
Ең бір кен каралған, түрақты оку жүйесі - мектеп бағдарлама- 
сы бойынша сыныпта сабақ откізу жүйесі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   104




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет