Г. О. Устенова А. Ш. Амирханова


 .1 .2 . Жануар шикізатынан ферменттер өндіру. Асқазанның



Pdf көрінісі
бет104/132
Дата12.12.2022
өлшемі9,55 Mb.
#56778
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   132
6 .1 .2 . Жануар шикізатынан ферменттер өндіру. Асқазанның 
шырышты қабатындағы ферменттің препараттары
Жануарлардьщ ағзалары мен үлпалары осы уакытка дейін фермент 
өндірісі үшін маңызды шикізат болып табылады. Бүдан баска ет өндіру 
өнеркәсібінін калдыктары (ұйкы безі, шошқа ішегінін шырышты 
қабыкшалары, ірі қара малдың мүйізі, сүтті бұзау, жыныстык жағынан 
жетілген тұкымдар) да пайдаланылады. Олардың өндірілуі бойынша 
маңызды тәжірибе жинақталған, бір шикізат көзінен бірнеше препарат 
алудың жүйелі технологиялык сызбанұскасы жасалды. Алайда жануар 
шикізатын пайдалану кажетті мөлшердегі ферменттерді алу үшін союға 
арналған малдың ұлпаматериалдарынын көп мөлшерін өндіруге нег- 
зделген біркатар киындыктары да бар.
Пепсин (Pepsinum) — протеолиттік ферменті бар препарат. Пепсин 
алуға арналған шикізат шошканың асказанындағы шырышты кабат 
болып табылады, ол профермент — пепсиноген түрінде түзіледі. Пеп- 
синоген хлорсутекті кышкылмен және аутокатализді түрде, яғни 
пепсиннін түзілген молекуласы көмегімен белсендіріледі. Бүл кезде 
пепсиногеннен (м.м. 40 000) алдымен калдык полипептид, содан кейін 
пепсин ингибиторы ыдырайды. Белсенді пепсин (м.м. 34 000) түзіледі. 
Пепсин белсенді ортадағы дикарбонды аминкышкылынын калдык- 
тарынан pH мәндері 1,5 оптимум мәнінен тұратын, карбопротеина- 
задағы жатады.


1 8 6
VIтарау
Протеолиттік фермент түзілу барысында негізгі тапсырма оны 
белсенді формада алу болып табылады. Сондыктан, экстракцияны ав­
толиз деп атайды.
Ұсакталған тіндер, хлорсутек кышкылмен pH мәні 1,9-2,3 мәніне 
дейін кышкылданған сумей суғарады. Ш икізат пен экстрагент катынасы 
10:1 болады. Оны шамамен 40 °С температура кезінде койып кояды
және 8 сағат бойы араластырады және кайталайды. Лизаттарды төгеді, 
майдынжоғары кабатынан бөледіде ажыратады, тазалайды. Ферменттік 
массаны тұздай отырып бөледі, үздіксіз араластыра отырып 20-25% 
натрий хлориді ерітіндісін косады. Ерітіндіден бөлінген пепсин бетке 
калкып шығады. Оны бөледі, вакуум — кептіргіш шкафта 35—40 °С 
температура кезінде кептіреді, фарфорлы шар диірменде ұсактайды 
да, оны елегіштен өткізеді. Препаратты протеолитті белсенділігі бой- 
ынша стандарттайды (тауык жұмырткасындағы ақуызды корытады): 
10 г ақуызды 0,1 г препарат катысында стандартты жағдайда опалес- 
циялаушы ерітінді түзе отырып, 3—4 сағаттан кейін толық еріп кетуі 
тиіс. Биологиялык белсенділігін тексергеннен кейін препаратты кант 
ұнтағымен араластырады. Ол сәл сары түсті ұнтак, өзіне тән әлсіз тәтті 
дәмі бар. Оны өте жақсы мұкият жапсырылған банкада салкын жерде 
(2-15 °С) сактайды, жарык түспеуі тиіс. Ас корыту жүйесінің бұзылысы 
(гипо және анацидті гастрит, диспесия) кезінде пайдаланады. Ішкі 
ацидтермен бірге ерітінді түрінде тағайындайды.
Ацидин-пепсин (Acidin-pepsinum) бір бөлік пепсиннен және 4 бөлік 
бетаин гидрохлоридтен тұратын, 0,5 және 0,25 г бойынша таблеткада 
шығарылады. Асказанға енгізу кезінде бетаин гидролхлорид бос хлор­
сутек кышкылын түзе отырып жеңіл гидролизденеді.
Абомин (АЬотіпит) — протеолитті ферменттер косындысынан 
түратын препарат, бүзау мен козынын сүт жасында асқазандарының 
шырышты кабаттарынан алады. Ол арнайы иісі бар аморфты ұнтак
тұзды дәмі бар (натрий хлориді қосылысынан түрады). Таблетка фор- 
масында 0,2 г-нан шығарылады, бір таблеткада 50 000 ЕД.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   132




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет