«Бөтелке мойын» эффектісінің классикалық мысалы гепардтар популяциясы. Генеткалық анализдерді заманауи әдістерінің арқасында гепардтар шамалы генетикалық алуантүрлілікке ие екендігі анықталды. (қандай да бір апаттың арқасында бір ғана жұп аман қалған). Генетикалық алуантүрліліктің төмендігі аталған түрдің толық - қаупін тудырады. Қазіргі таңда гепардтар саны томенден 2000 20000 ғана дара қалды. «Бөтелке мойын» эффектісі гепардтардың барлык түрінің өмір сүру қабілетінде байқалды: гепардтар ауруларға сезімтал және ұрпақ қалдыру мүмкіндігін шектейтін түрлі ауытқулар мүмкіндігі жоғары. «Бөтелке эффектісінің тағы бір мысалы ақбөкендер популяциясы. саны 1970ж ортасында -1,2 млн жететін, 1980 ж Казахстанда аксон молын» “ аяғы-1990 . басы - 600-900 мың дара ғана қалды Ақбөкендер саны 1990ж 1 млн-нан 95% қысқарды. Қытай халық медицинасына дәрі ретінде қолдануға байланысты броконьерлік мақсатпен ауланды.
«Бөтелке мойын» эффектісінің классикалық мысалы гепардтар популяциясы. Генеткалық анализдерді заманауи әдістерінің арқасында гепардтар шамалы генетикалық алуантүрлілікке ие екендігі анықталды. (қандай да бір апаттың арқасында бір ғана жұп аман қалған). Генетикалық алуантүрліліктің төмендігі аталған түрдің толық - қаупін тудырады. Қазіргі таңда гепардтар саны томенден 2000 20000 ғана дара қалды. «Бөтелке мойын» эффектісі гепардтардың барлык түрінің өмір сүру қабілетінде байқалды: гепардтар ауруларға сезімтал және ұрпақ қалдыру мүмкіндігін шектейтін түрлі ауытқулар мүмкіндігі жоғары. «Бөтелке эффектісінің тағы бір мысалы ақбөкендер популяциясы. саны 1970ж ортасында -1,2 млн жететін, 1980 ж Казахстанда аксон молын» “ аяғы-1990 . басы - 600-900 мың дара ғана қалды Ақбөкендер саны 1990ж 1 млн-нан 95% қысқарды. Қытай халық медицинасына дәрі ретінде қолдануға байланысты броконьерлік мақсатпен ауланды.
Популяциялық толқындар
Популяциялық толқындар - бұл популяциядағы дарақтар санының өзгеруі."Популяциялық толқындар" ұғымын және тіршілік толқыны деп атап, С.С.Четвериков енгізді. Сандар мөлшерінің ауытқуы жыл маусымдарына, апаттарға және табиғи өзгерістерге, адамның араласуына, жыртқыштар мен паразиттер санының өзгеруіне және т.б. байланысты болуы мүмкін. Популяциялық толқынның негізгі эволюциялық рөлі мынадай: толқынның қарбалас кезінде сұрыптауда орасан көп таңдау жасауға болады, өйткені жануарлар көп және олар тіршілік үшін күрес тіршілік етудің соншалықты шиеленісуіне тек қана ең бейімділері тірі қалады. Сөйтіп, "популяциялық толқын" табиғи сұрыпталудың үдерісін тиімдірек етеді.Популяциялық толқындарды зерттеу кезінде көрсетілген тағы бір маңызды проблема - түрлердің экологиялық және эволюциялық сандар мөлшеріне тәуелділігі. Мысалы, жыртқыштар және олардың олжалары, паразиттер және иелері, қоректік бәсекелестік жағдайларындағы жақын туыстас түрлер және т.б. Қояндар өте қатты түраралық күрес жағдайларында болып шығады. Бұдан соң жыртқыштар қояндардың барынша мүмкіндігі бар санын жояды да тақыршылықтан көп мөлшерде өле бастайды.
