Гендік инженерия


І. Ферменттер класификациясы



бет5/9
Дата04.12.2022
өлшемі0,81 Mb.
#54702
1   2   3   4   5   6   7   8   9

І. Ферменттер класификациясы.

  • Гендік инженерия молекулалық генетикадан бастау алады, бірақ өзінің пайда болуымен генетикалық энзимология мен нуклейн қышқылдарының химиясының жетістіктеріне міндетті, себебі молекулалық манипуляциялардың негізгі құралы ол ферменттер.
  • Гендік инженерияда келесі ферменттер қолданылады:
  • Рестриктазалар
  • ДНК-лигаза
  • ДНК-полимераза
  • Кері транскриптаза

ІІ. Рестриктазалар

  • Рестрикция эндонулеазалары, рестриктазалар (лат. restrictio — шектеу) — Гидролаза классына жататы ферменттер тобы, нуклеин қышқылдарының гидролиз реакциясын катализдейді. Экзонуклеазалардан айырмашылығы, нуклеин қышқылын сонынан емес ортасынан ыдыратады.
  • 1953 ж бірнеше зертханаларында белгілі бір E. Coli штамының ДНҚ-сын басқа штаманың жасушасына енгізгенде ол ешқандай генетикалық белсенділік білдірмеді, себебі тез арада кішкентай бөлшектерге ыдыратылып отырған. Ең бірінші 1968 ж рестриктаза ферменттерін тапқан Мезельсон мен Юань, олар оны ішек таяқшасының EcoK-12 штамынан бөліп алды. Дәл сондай ферменттерді Е. Сoli-дің EcoВ штамдарынан табылды. Кейінірек 1970 ж Смит және Вилькос Haemophilus influenzae-дан ДНҚ-ның қатал белгілі бір тізбектегі ретін кесетің бірінші рестриктаза ферментін алды.

ІІ. Рестриктазалар

  • Рестрикция – белгілі бір тізбекте нуклеотидтер қатарын танып 2 тізбекті ДНҚ-ны бөлшектерге кесу. Осы рестрикцияға қарама қарсы процесс ол модификация. Осы модификация кезінде метилтрансфераза ферменті ДНҚ-ның аденин мен цитозин қалдықтарына метильді топтар қосады дәл рестриктаза ферменті бекейтін жерге. Нәтижесінде метилденген тізбек рестриктаза ферментіне тұрақты болады.

ІІ. Рестриктазалар

  • 1973 ж Смит және Натанс рестриктазалардын номенглатурасын ұсынды, ол келесі тармақтардан тұрды :
  • Әр ферменттін атауын құру үшін сол микроорганизм атауының бірінші әріпі қай туысқа жататының ал қалған екі әріпі қай түрге жататының көрсетеді. Streptomyces albus - SalEscherichia coli Eco
  • Қажет болған жағдайда серотиптін немесе штамын көрсетіледі, мысалы Есо B.
  • Бір бактериямен кодталатын әртүрлі рестрикция-модификация жүйелері римдік әріпен белігленеді: Hind II, Hind I, Hind III (Haemophilus influenzae).
  • Рестриктазалар - R (R Hind III) әріпімен белгіленеді, метилазалар - М (М Hind III) әрпімен белгіленеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет