Генетика пәні, міндеттері және әдістері. Тұқым қуалау, анықтамасы. Г. Мендель ашқан тұқым қуалау заңдылықтары, оның цитологиялық негіздері
Сызба – 3. Талдаушы шағылыстыру № 2
жүктеу/скачать 133,88 Kb.
|
| Сызба – 3. Талдаушы шағылыстыру № 2
F1: ♀АаВв х ♂ аавв Г: АВ ав Ав аВ ав F2 : АаВв аавв Аавв ааВв Сұр денелі және қалыпты қанатты дрозофила шыбынын қара денелі шала қанаттымен шағылыстырғанда Т.Морган бірінші ұрпақта сұр денелі қалыпты қанатты гибридтер алды (құрсағының сұр түсін анықтайтын ген қара түстен, ал қанаттың қалыпты дамуын бақылайтын ген — шала қанаттың генінен доминантты). F1 алынған ұрғашыны рецессивті белгілері бар еркек шыбынмен талдаушы шағылыстыру жүргізгенде теориялық болжау бойынша белгілер ажырауы 1:1:1:1 ұрпақ күтілген болатын. Бірақ ұрпақта ата-аналық формалардың белгілері көбірек (41,5% — сұр денелі ұзын қанатты және 41,5% — қара шала қанатты) болды, тек шыбындардың азырақ бөлігінің белгілер жиынтығы ата-аналарындағыдай (8,5% — қара ұзын қанатты және 8,5% — сұр шала қанатты) болмады. Мұндай нәтижелердің алынуы денесі мен қанаттың формасына жауап беретін гендер бір хромосомада орналасқанда ғана алынады Сызба– 3,Сурет– 3а) . Егер дене түсіннің және қанат формасының Сурет-3а.Талдаушы шағылыстыру №2. гендері бір хромосомада орналасса осы щағылыстыруда ата-аналар белгілерін қайталайтын екі топқа ажыраған даралар пайда болуы керек еді, себебі аналық организм тек екі типті гаметалар — АВ және аb, ал әкелік дара — бір типті — аb түзулері қажет болатын. Сонымен, ұрпақта екі топқа ажырайтын ААВВ және ааbb даралар, ал генотиптері ААВВ және ааbb болуы керек еді. Бірақ ұрпақта рекомбинацияланған белгілері, генотиптері ааbb және ааВb бар даралар (аз мөлшерде болса да) пайда болды. Бұл жағдайды түсіндіру үшін мейоздағы — жыныс жасушаларының пайда болу механизмін еске түсіру керек. Бірінші мейоздық бөлінудің профазасында гомолог хромосомалар конъюгацияланады, және осы кезде олардың арасында учаскелерімен алмасу жүреді. В результате Кроссинговердің нәтижесінде кейбір жасушаларддың хромосомалары учаскелеріндегі А және В гендері арасында алмасу жүреді, Аb және аВ гаметалары пайда болады, соның арқасында, гендердің тәуелсіз тұқым қуалауындағыдай (гендердің еркін комбинациялануындай) төрт фенотиптер топтары бар ұрпақ қалыптасады(сызба3, сурет 3а). Бірақ, кроссинговер гаметалардың азғантай бөлігінің пісіп жетілуінде жүретін болғандықтан фенотиптердің сандық қатынасы (тәуелсіз тұқым қуалаудағы) 1:1:1:1 арақанынасына үйлесімді болмайды (Сызба – 4). жүктеу/скачать 133,88 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|