Гидрология рубержка


 Судың тығыздығы жəне оның температураға, тұздылыққа, жəне



Pdf көрінісі
бет10/21
Дата05.11.2022
өлшемі180,29 Kb.
#47756
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   21
13. Судың тығыздығы жəне оның температураға, тұздылыққа, жəне
қысымға тəуелділігі
Судың тығыздығы. Судың минералдану дəрежесі 1,0-ден 1,4 г/см3~ге
өскенде бірте-бірте артып отыратын, оның нақтылы температурадағы
массасының өзі алып отырған көлемге қатынасы; Судың тығыздығы[1]
бірлігі ретінде дистилляцияланған судың 4 "С температура дағы
тығыздығы алынады.Температура судың тығыздығына əсер етеді
Судың тығыздығы судың температурасына байланысты судың салмағы.
Есептеулерде қолданылатын кəдімгі мəн бір миллилитрге 1 грамм (1 г /
мл) немесе текше сантиметр үшін 1 грамм (1 г / см3) құрайды. Сіз
тығыздықты бір миллилитрге 1 грамға дейін айналдыра аласыз, мұнда сіз
үшін дəлірек мəндер бар.
Тұздылығы жоғары судың қай температурада қайнайтынын білу өте
қызықты. Құрамындағы су молекулалары арасындағы аумақты алып
жатқан Na+ жəне Cl- иондарының болуына байланысты жоғары болуы
керек екені белгілі. Тұз қосылған судың бұл химиялық құрамы кəдімгі
тұщы сұйықтықтан ерекшеленеді.
Өйткені, тұзды суда гидратация реакциясы жүреді - су молекулаларын тұз
иондарына қосу процесі. Тұщы су молекулалары арасындағы байланыс
гидратация кезінде пайда болғанға қарағанда əлсіз, сондықтан еріген
тұзбен қайнаған сұйықтық көп уақыт алады. Температура көтерілген
сайын тұзы бар судағы молекулалар жылдамырақ қозғалады, бірақ
олардың саны аз, сондықтан олардың арасындағы соқтығыстар жиі емес.
Нəтижесінде бу аз шығарылады, сондықтан оның қысымы тұщы судың бу
басынан төмен болады. Сондықтан толық булану үшін көбірек энергия
(температура) қажет. Орташа алғанда, 60 грамм тұзы бар бір литр суды
қайнату үшін судың қайнау температурасын 10% (яғни, 10 С) көтеру
керек.
14. Судың жылу қасиеттері.Мұздату температурасы мен ең жоғары
тығыздық температурасының судың тұздылығына тəуелділігі.


Су бүкіл жер бетінде, табиғат аясында кездесетін барлық процестерде
жəне адамзаттың тұрмыс – тіршілігінде үлкен рөл атқарады. Су – зат
алмасу мен ағзалар дамуына қатысатын негізгі орта.
Судың еріткіш ретіндегі рөлі аса зор, себебі заттардың ерітіндіден
тысқары жерде бір – бірімен қарым –қатынасқа түсуі өте қиын. Жер
қойнауындағы химиялық заттар су ерітіндісі арқылы көптеген жаңа
қосылыстар түзе алады. Химиялық заттар су ерітіндісімен жер қабатында
үлкен қашықтықтарға еркін орын алмастырады жəне қолайлы
жағдайларда олар химиялық құрамы біртекті, аумақты шөгінділер
құрайды.
Судың жылу өткізгіштік қасиеті жоғары.
Заттар суда жақсы ериді.
Судың жылу қасиеттері.
1. Балқу мен будың меншікті жылуы өте жоғары
2. 0С кезінде тиісінше 0,333·10 6дəрежесі тең Дж / кг жəне 2,5 ·10 6
дəрежесі Дж / кг
Температура жоғарылаған сайын бұл сипаттамалар төмендейді
3. 15 С температурадағы судың меншікті жылу сыйымдылығы 4190
Дж/(кг·0С)тең
Мұздату температурасы мен ең жоғары тығыздық температурасының
судың тұздылығына тəуелділігі.
Мұздату температурасы
c =f(h)
судың температурасы, Т
T=f(h)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   21




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет