Пайдаланған әдебиеттер тізімі
1.
Қазақстан Республикасы Н.Ә.Назарбаевтың «Интеллектуалды ұлт-2020» ұлттық бағдарламасы.
/Айқын. 2008.
2.
«Қазақстан - 2050» стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты. Қазақстан
Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы. //Ақиқат. №1, 2013. – 5 -
27 бб.
3.
Қазақстан Республикасының үздіксіз білім беру жүйесінде ұлттың интеллектуалды әлеуетін
дамыту тұжырымдамасы (Орыс және қазақ тілдерінде). - Алматы. «Ұлағат», 2013. 36 б. /Академик С.Ж.
Пірәлиевтің басшылығымен/
4.
Формирование интелллектуального потенциала нациии в условиях высшей школы. /Под
редакции академика С.Ж.Пралиева/. Сборник научных трудов. Алматы. «Ұлағат», 2012. – 336 с.
5.
Peccei. The Human Quality. — Oxford; New York: «Pergamon Press», 1977. - ISBN 0-08-021479-7. (В
русском переводе: А. Печчеи. Человеческие качества. — М.: «Прогресс», 1980. — 302 с. Переиздание: А.
Печчеи. Человеческие качества. — М.: «Прогресс», 1985. — 312 с.).
СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ СОДЕРЖАНИЯ ТЕХНОЛОГИЧЕСКОГО И ЭСТЕТИЧЕСКОГО
ОБРАЗОВАНИЯ СТУДЕНТОВ
Саудабаева Г.С., Кошкарова Ш.З., Кошкарова П.З.-
КазНПУ им.Абая, КГУ им. Коркыт Ата, СШ №56 (Кызылординская область)
RESUME
The main problem in this article is improving the meaning technological and esthetical education of
students.
Technological knowledge of students in the context of tasks of esthetical will. As if the main aim is to
consider self realization of identity in a cultural development, self-realization of esthetical skill, ideal, tests,
development of individual qualities and abilities is pointed, which market relating public school is not odd to give.
The profession to its alumnus, but to form technological and esthetical per feet identity, in order to choose
and realize choice of profession.
RESUME
The main problem in this article is improving the meaning technological and esthetical education of
students.
Technological knowledge of students in the context of tasks of esthetical will. As if the main aim is to
consider self realization of identity in a cultural development, self-realization of esthetical skill, ideal, tests,
development of individual qualities and abilities is pointed, which market relating public school is not odd to give.
Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №4(40), 2013 г.
22
The profession to its alumnus, but to form technological and esthetical per feet identity, in order to choose
and realize choice of profession.
На современном этапе социально-экономического развития общества, когда возникла необходимость
подготовки
специалистов,
соответствующих
условиям
перехода
от
индустриального
к
постиндустриальному этапу развития, профессиональное самоопределение школьников рассматривается
как важнейшая целевая ориентация современного школьного образования.
Социально-экономическая модернизация государства требует от общеобразовательной школы
создания условий для эффективного профессионального самоопределения учащихся, развития их
индивидуальных качеств и способностей адекватно и ответственно относиться к проблеме
профессионального самоопределения [1].
Технологически образованным студентам, будущим учителям технологии, необходимо знать, что
многое из того, чем руководствовались педагоги прошлых лет в процессе реализации идеи трудового,
политехнического образования в средней школе, в последние четверть века, сегодня кажется не столь
непреложным и незыблемым. При этом все чаще отвергается как ошибочное представление о том, что из
любого нормального ребенка можно вылепить что угодно, способствуя приобретению последним
сложной и наукоемкой профессии. Только этого школьника необходимо заинтересовать не только
важностью этой профессии, но и перспективой роста его карьеры и заработной платы. В связи с этим
необходимо помнить в первую очередь о том, что любой школьник, прежде всего - личность. А
эстетически развитая личность реализуется на практике в процессе различных видов учебно-творческой
деятельности, в том числе и трудовой. Поэтому если рассматривать технологическое образование
студентов в контексте задач эстетического воспитания, то его главной целью следует считать
самореализацию личности в культурном развитии, самосовершенствовании эстетического сознания,
идеалов, потребностей, вкусов, развитие ее индивидуальных качеств и способностей.
Нами сделаны прогнозы обновления содержания технологического образования студентов в усилении
его эстетической направленности на примере использования средств композиции национального костюма
(рисунок 1).
Итак, выделим несколько приоритетных факторов в будущей деятельности студентов в предметном
обучении «Технологии». Будущему педагогу необходимо знать, что усвоение эстетического содержания
Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №4(40), 2013 г.
23
Рисунок 1 - Содержание эстетических знаний студентов о композиции национального костюма.
предмета «Технология» обеспечит учащихся, в первую очередь, следующими практически
необходимыми умениями и навыками:
- сознательно и творчески выбирать оптимальные способы трудовой и эстетической
преобразовательной деятельности из массы альтернативных подходов с учетом ее последствий для
природы и общества;
- мыслить системно, комплексно в области своего избранного профиля;
Общие основы композиции костюма в художественном
Разработка
эстетической
концепции
Инструмент
выражения
идейного
Категории
(формообразу-
Тектоника
Конструкция
Силуэт (гео-
метрическая
Линии
Приёмы
Тождество, нюанс
Симметрия,
Статика,
Цветовая
Средства
Соразмерность
Соподчиненность
Отношение и
пропорции
Масштаб и
Устойчивость
структуры
Пластические
Пропорции
Конструктивное
решение
Характер и эмоци-
ональность воспри-
ятия формообразу-
Свойства материалов
(фактура, цвет,
рисунок, отделки)
Учет национальных и региональных особенностей в композиции костюма
Историчес-
кие истоки
формо-
образования
казахского
народного
костюма
Влияние тра-
диций и обы-
чаев на кос-
тюм, сослов-
ные,родовые
возрастные и
региональ-
ные
Традиции
народного
кроя, дета-
лей, отделки,
устойчи-
вость комп-
лексов одеж-
ды, форм,
Характер и
значение
особенносте
й
орнаменталь
- ного
декора,
регламента-
Виды и
характер
головных
уборов, их
особенности
и отличия,
социальные
различия
Особенности
историческо-
го костюма
как источ-
ника твор-
чества в
художествен-
ном констру-
Композицион-
ный центр
Сущность
Содержание эстетических знаний студентов о композиции
национального костюма
Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №4(40), 2013 г.
24
- уметь самостоятельно выявлять и удовлетворять свои эстетические потребности в практической
конструкторско-технологической деятельности;
- непрерывно овладевать новыми эстетическими и технологическими знаниями и применять их в
качестве средства для своего развития и преобразовательной деятельности.
Если расшифровать выше приведенные положения на языке требований к данной дисциплине, то они
будут выглядеть следующим образом: экономическое, экологическое, информационное образование и
методическое обеспечение, теория методов решения творческо-конструкторских задач, эстетическое
образование в сочетании с дизайнерскими навыками, функционально трудовой анализ стоимости и
предпринимательства, маркетинг и менеджмент. Теперь основной акцент в работе педагога будет
направлен на развитие познавательных и творческих способностей личности учащихся, эстетическое
воспитание. При этом свое внимание будущий учитель должен будет обращать на программные
установки, сделанные в этом направлении.
Учитель технологии, побуждая учеников сознательно и творчески разрабатывать новые изделия,
должен явственно видеть ту разницу, которая пока ими плохо воспринимается при произнесении слов,
связанных с их будущей деятельностью как продуктивной, так и репродуктивной по характеру.
Современный специалист, будущий учитель технологии, должен понимать ответственность за то, как
реализуется эстетическое воспитание и творческий потенциал в предметном обучении, которым обладает,
в принципе, каждый его ученик и как будет сформирована психологическая и практическая готовность к
активной самостоятельной трудовой творческой деятельности.
Итак, резюмируем. При рыночных отношениях общеобразовательная школа не должна обязательно
давать своим воспитанникам профессию, но должна формировать технологически и эстетически
грамотную личность, готовую правильно осуществить выбор профессии, осознать значение мобильности
профессиональных функций в условиях научно-технического прогресса и конкурентной борьбы.
Успешность формирования такой личности определяется не столько содержанием трудового обучения,
сколько его направленностью, подчиненностью определенным задачам, установленным приоритетам.
Этим же приоритетам должна быть подчинена, по нашему мнению, и подготовка самого студента.
Поскольку человечество подошло к черте, когда его деятельность оценивается, прежде всего, по ее
социальным, экологическим, экономическим и другим последствиям, то для подобных комплексных
подходов к выбору способа деятельности, для реализации именно такого, а не прежнего
технократического решения требуется иная идеология, другой взгляд на порядок вещей, если угодно —
отличающееся мышление [2;3].
Вот почему, не отвергая в принципе той базы, которую создала на основе политехнического принципа
прежняя система трудовой подготовки, образовательная область «Технология» вносит целый ряд
принципиальных новаций. Назовем их.
1 «Технология» как образовательная область синтезирует знания математики, физики, химии,
биологии и других научных дисциплин. Но они, эти знания, рассматриваются как фактор развития
промышленности, энергетики, связи, сельского хозяйства, транспорта и других сфер деятельности
человека. Показ востребованности этих знаний, их применяемости при трудовой деятельности очень
важен: школьники проникаются пониманием значения качества собственной подготовки.
2 Одной из задач обучения становится формирование творчески думающей, активно действующей,
легко адаптирующейся и эстетически воспитанной личности. При этом, возможно, впервые в истории
отечественной школы прямо заявляется, что эта задача перекладывается на самих школьников. Они
должны осознать ответственность за собственную подготовку к будущей жизни, за успешность
самоопределения в ней.
3 Когда ученик начинает понимать, где, как и почему используемые им знания составляют требуемое
целое, когда он ощущает способность понять, проанализировать и интерпретировать факты в области
экономики и производства, у него появляются качества активного участника процесса познания. Это уже
не объект, пассивно воспринимающий информацию (что чаще всего имело место в традиционной
системе трудовой подготовки), а индивидуум, способный планировать и осуществлять свою деятельность
в направлении наивысшего личного результата, соответствующего его потенциальным возможностям.
4 Принципиален подход к системе обучения: не узкопредметный, а интегративно ориентированный,
проектно-созидательный.
При этом включение учащихся в процессы проектирования, конструирования и моделирования,
реализации проекта с последующей оценкой достигнутого результата деятельности становится
обязательным фактором взаимодействия учителя и учеников. Проектно-творческий метод следует
Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №4(40), 2013 г.
25
рассматривать как основной связующий элемент образовательной программы, ее сердцевину.
Таким образом, технологическое образование предполагает сознательное овладение обучаемым
системой методов и средств преобразовательной деятельности по созданию материальных и духовных
ценностей, формирование технологической культуры. Оно также предусматривает изучение
современных и перспективных энерго- и материалосберегающих, безотходных технологий
преобразования материалов, энергии и информации в сферах производства и услуг с использованием
ЭВМ, учет социальных и экологических последствий применения принятой технологии, использование
психологии общения и культуры человеческих отношений в повседневной деятельности, определение
потребностей в конкретной продукции и возможностей ее реализации. Тогда и понятие «подготовка
школьников к будущей самостоятельной трудовой жизни» приобретает требуемое наполнение и
становится ясной стратегия единого образовательного пространства, ее нацеленность.
Это веление времени, и оно исходит из нормативных документов, определяющих образовательную
политику в стране. Такой подход является актуальным не только для нашей казахстанской школы, но и
практически приемлем для любого развитого общества в демократическом светском государстве, что,
естественно, предполагает определенные требования конструктивного плана к образовательным
системам. Об этом говорят многочисленные публикации специализированных журналов, доклады на
международных конференциях и симпозиумах. Обо всем этом написано в руководствах специально
подготовленных аналитических материалах разных образовательных центров и ассоциаций для
общественности и правительственных органов, руководителей и создателей образовательных программ,
творческих работников.
В настоящее время новый подход к организации образовательного процесса в мировой практике
реализуется через модель компетентностного, инновационного и опережающего образования,
ориентированного на результат. Необходимость ее освоения в Казахстане остро ощущается в контексте
проводимых кардинальных организационных, структурных, идеологических преобразований, обновления
содержания образования, повышения требований к качеству подготовки специалистов в соответствии с
социально-экономическим и политическим этапом развития республики и глобальными интегративными
явлениями в мировом образовательном пространстве.
Анализируя ряд принципиально новых и важных позиций для системы образования, принятых в
последнее время в качестве направлений государственной политики, можно отметить, что они
определяли стратегические пути модернизации образования страны как открытой саморазвивающейся
системы. Поэтому с уверенностью можно предположить, что они позволят активизировать творческий
потенциал педагогического корпуса для реализации идеи по формированию качественно новой
республиканской модели образования, ориентированного на конечные результаты в виде системы
базовых образовательных и социальных компетенций.
Список использованных источников
1. Саудабаева Г.С. Научно-педагогические основы профессионального самоопределения школьников
в современных условиях. Монография – Алматы: Алишер, 2010. – 279 с.
2. Гершунский Б.С. Готово ли современное образование ответить на вызовы XXI века? // Педагогика. -
2001. - № 10. - С. 3-10.
3. Вульфсон Б.Л. Образование в развитых капиталистических странах. / В сб.: Образование в со-
временном мире: состояние и тенденции развития. - С. 63-97. - М.: Педагогика, 1986. - 248 с.
4. Кошкарова Ш.З. Педагогические условия технологического образования студентов к эстетическому
воспитанию
старшеклассников
средствами
национального
костюма.
Дисс.канд.пед.наук.:
13.00.01.Шымкент,2010.-164 с.
БІЛІМ БЕРУ ҚЫЗМЕТІНДЕГІ МАРКЕТИНГ ЕРЕКШЕЛIГI
Г.С. Саудабаева, п.ғ.д., Абай атындағы ҚазҰПУ,
З.Д.Тәжиева, э.ғ.к, Қорқыт Ата атындағы ҚМУ
Г.Ш. Альназарова п.ғ.к., Қорқыт Ата атындағы ҚМУ
Резюме
В статье рассмотрены основные цели маркетингового исследования образовательных услуг и
Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №4(40), 2013 г.
26
возможные стратегии маркетинга с различными вариантами тактических решений конкретных рыночных
проблем.
Summary
The article describes the main purpose of the marketing research of educational services and the possible
marketing strategies with various tactical solutions to specific market challenges.
Бiлiм беру саласындағы маркетинг деп, ең алдымен білім саласындағы қызметтерге халық
сұраныстарының қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған нарықтық қызметтiң ерекше түрiн түсiну
керек. Қәзіргі кезде білім беру қызметтерінің маркетингінің дамуы өте маңызды, себебi зияткерлiк
потенциал, қоғамның ұлттық байлығын көбейтудің шешуші факторы бола бастады. Қазіргі білім беру
жүйесі қызметінің арқасында әлемнiң экономикалық дамыған елдерi осы уақытта ҰЖТ-ның 40% дейін
өсуін қамтамасыз ете бастады.
Дегенмен, республиканың бiлiм беретiн кешенiнде маркетинг жүйесi, өкiнiшке орай, кең тарала алмай
отыр. Жалпы білім беру мекемелерiнде маркетингтi қолданудың үш деңгейі айқын көрінедi:
Жоғарғы деңгейге білім беру мекемелерiнің салыстырмалы кiшiгiрiм тобы жатады, олар - нарықтық
басқарудың маркетингтік тұжырымдамасына бағдарланған және коммерциялық
бастауларда
ұйымдастырылған қызметі бар мекемелер.
Екiншi деңгейге білім беру қызметіндегі нарық конъюнктурасын пайдаланатын бiлiм беретін
мекемелер жатады, олар маркетингттік қызметтiң тек жеке құрама бөлiктерiн, яғни сұранысты зерделеу
мен жаңа мамандықтар бойынша мамандар дайындауды ұйымдастыру, төлем деңгейiн анықтау және
тағы басқа қызмет түрін атқаратындар.
Төменгi деңгейге маркетингтiң жеке элементтерiн ғана яғни жарнама, бiлiм беру саласындағы
қосымша қызметке сұранысты зерделеу қызметтерін орындайтын мекемелер жатады.
Нелiктен маркетинг жүйесi бiздiң білім беру саласында өз деңгейінде тарала алмады? Біріншіден,
білім беру мекемелерінде нағыз нарықтық қатынастардың жоқтығымен байланысты. Кәсiпкерлердiң
көпшiлiгі нарықтық басқарудың теориялық және практикалық білімдері мен дағдыларына қажет деңгейде
ие бола алмайды. Әрине, бұл сипаттама оқу мекемелері жетекшiлерi мен білім беруді басқару
органдарына да қатысты болады.
Екiншi себеп ретінде, ресурстар мен қызметтердің ерекшелiгін, өндiрушiлер қарым-қатынастарының
және бiлiм беру қызметтерін тұтынушылардың ерекше сипатын, білім беру саласының ерекшелiктерiн
қарастыруға болады. Оқу-тәрбие мекемелерінің басым бөлігі мемлекеттiк меншіктегі мекемелер болып
келеді. Мемлекет бiлiм беру қызметтерінің негiзгi және монополиялық сатып алушысы ретінде қызмет
атқарады. Ол, сонымен қатар, тұтынушы мен өндірушілер арасында делдал қызметін орындайды.
Әлбетте, осының бәрi білім беру саласындағы қалыпты нарықтық қатынастардың қалыптасуын
баяулатады, бiлiм беру қызметінің айқын нарықтық дамуын тежейді.
Бiлiм беру қызметі нарығының дамуы, халықтың әр түрлi әлеуметтiк тап өкiлдерiнің білім беру
саласына жаңа талаптар қоюымен байланысты. Бұл талаптар біріншіден, жалпы орта білім беру
мазмұнын көп деңгейлі игеру мүмкiндiгіне, екіншіден, білім беру мазмұнындағы дифференциацияның
дамуына, үшіншіден, жалпы орта білім беру мазмұнына принциптi жаңа оқу пәндерiн даярлау және
қосуға (әлеуметтану, экология, экономика, менеджмент, құқықтану және басқа) және, төртіншіден, оқу
және тәрбиенің жаңа түрлері мен формаларын ұйымдастыру мүмкіндігіне байланысты.
Білім беру саласындағы маркетинг бiр мезгiлде алуантүрлiлігімен және өзiндiк ерекшелiгімен
айқындалады, яғни түрлi өндiрiстегі кең ассортиментті: бiлiм беру, тәрбие, ғылыми қызметтердің
ерекшелiгiмен анықталады.
Оқу орындарындағы жетекшілерге материалдық түрдегі тауарлармен емес, педагогикалық
қызметтерден ажырағысыз және сезiлмейтiн қызметтермен жұмыс iстеуге тура келедi. Сондықтан, білім
беруде маркетинг кешенiнің құрама бөлiктері болып: сұранысты зерделеу, қызмет көрсету бағасы,
қаржылық ресурстарды қалыптастырудың әдiстерi, үлестiру және ынталандыру сияқты қызметтері
қалыптасады.
Маркетинг қызметiнiң білім беру мекемелеріндегі ерекшеліктеріне жатқызатын түрлі көлемдегі және
мазмұндағы ұйымдастыру жұмыстары жатады. Олар:
бiлiм беру ортасын талдау;
білім беру қызметін, конъюнктурасын, сұранысын, тұтынушының реакциясын нарықтық үрдіс
негізінде стратегиялық болжамдарының жаңа ұсыныстарын әзiрлеу;
Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №4(40), 2013 г.
27
iшкi бiлiм беретiн ортаны талдау;
-факультативтер, арнайы семинарлар, таңдау бойынша пәндер, курстар, үйiрмелер, секцияларды
ашу (қысқарту, тоқтату), кеңейту туралы ұсыныс әзiрлеу;
-тапсырыс берушілермен, тұтынушылармен бiлiм беретiн мекеменiң қарым-қатынастарының даму
үрдiсiн талдау, жеке алғанда, ЖОО-мен, шағын ауданның өндiрiстiк секторы, фирмалармен және тағы
басқалар;
-қолданыстағы стандарт, ереже және шарттардың сапасына және ұсынылған білім беру қызметтерінің
мазмұнына сараптама және ақпараттық-аналитикалық мәліметтерінің жинақталуы;
-нақты білім беру мекемесі жағдайында қажеттi заттық - әдiстемелiк қамтамасыз ету қызметтерін
дәлелдеу;
тұтынушының болжамдық сұранысына негiзделген, жедел қажеттi бiлiм беру қызметтерін жоспарлау;
-қажетті қызметтердің ұсынылымдарының (экономикалық, кадрлық, зияткерлік және тағы басқалар)
шарттарын дәлелдеу және есептеу;
-мекемелердің өзара iс-әрекетiнің тиiмдi жүйесi және берiлетiн бiлiм беру қызметтері мәртебесiнің
құқықтық қамтамасыз ету (дер кезiнде лицензиялау, аттестация, қаржылық есеп құжаттамасын
қалыптастыру және тағы басқалар);
-нарық талаптарына сәйкес мамандарды дайындау жүйесiн қалыптастыру;
-жарнамалық-ақпараттық қызмет;
сұранысты қалыптастыру және бiлiм беру қызметтерін жылжытуды ынталандыру;
-бағаны жоспарлау;
-тұтынушыларға бiлiм беру қызметтерін жақындататын тиiмдi жүйе ойластыру;
тұтынушылармен - ата-аналармен, ЖООмен, мекеме және тағы басқалармен өзара iс-әрекет туралы
шарт жасау;
білім беру мекемелерінің құқықтары және жауапкершiлiктерін анықтау үшiн бiлiм беретiн
қызметтердің тұтынушыларымен еңбек келiсiмдерiн жасау;
тұтынушымен керi байланыс жүйесiн дамыту;
қызмет көрсету сапасын бақылау жүйесін жасау;
Бұл маркетингтік қызметтер ұсыныс бойынша қызметтiң түрлерiн және нарық қызметіндегі тауардың
жылжуын ғана анықтайды.
Әрине, білім беру мекемелеріндегі маркетингтік қызмет – басшының әрекетінің шынайылығымен
көрінеді. Білім беру қызметін тұтынушыларды әлеуметтік қорғай отырып, сол мекеменің даму болашағын
да ойластырған жөн. Ол үшін қажеттілікті қалыптастыра отырып, тұтынушы қалауын ескеру керек.
Сонымен қатар, білім беру мекемелеріндегі маркетинг қызметiн жүзеге асырудың маңызды кезеңі
маркетинг зерттеулерiн жүргiзу болып табылады.
Маркетингтік зерттеулерде жинау, өңдеу және қажеттi маркетинг шешiмдерiн қабылдау үшiн
ағымдағы мәселелердi зерттеу мақсатындағы мәлiметтерлерді талдау жүзеге асады. Маркетинг
зерттеуiнің негізгі мақсаттары:
анықталмаған мәліметтерді азайту және басқару шешiмдерiн қабылдаудағы тәуекелдi төмендету;
маркетинг тапсырмаларын өткiзудiң үдерісін қадағалау.
Сонымен білім беру қызметінің маркетингтік зерттеулерінің объектiлерi ретінде төмендегі
жағдайларды қарастыруды ұсынамыз:
Бiлiм саласындағы қызметтермен нарықтық айырбастың сипаттамасы (айырбастың нақты объектiлерi
және оның қатысушыларының арасындағы экономикалық қатынастар) және білім беру қызметтеріндегі
сұраныс және ұсыныстың сандық параметрлерi (нарықтың шегi және оның сегменттерi, сыйымдылығы,
соның iшiнде потенциалдық білім алатындар саны бойынша және білім беру қызметтерін көрсету
ұзақтығы бойынша), қоршаған маркетингтік ортасы, нарық бөлшегiндегі бiлiм беру қызметтері нарық
конъюнктурасының өзгерiс үрдiсі ;
Жалпы бiлiм, кәсiби, дидактикалық, экономикалық және басқа салыстырмалы сапалы көрсеткіштерін
қоса, соның iшiнде (берiлген бiлiм беретiн стандарттармен) нормативтiк және патенттық - құқықтық бiлiм
беру қызметтерінің бәсекеге қабiлеттiлiгi;
Нарықтағы қолданыста бiлiм беретiн мекеме - (жеткiзушi және делдалдар) серiктестер, нақты және
потенциалдық тұтынушылар және (еңбек ) шаруашылық қызметi, құқықтық жағдай, меншiктiң формасы
олардың түрлі қатынасындағы бәсекелестерi және бiлiм беретiн мекеме жақтағы капиталдың бақылау
мүмкiндiктері (инвестициялар), iске кiрiстiрiлген және дәстүрлер, байланыстар, тәртiп стратегиясын
пайдаланатын потенциалдық ресурстар;
Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №4(40), 2013 г.
28
Маркетингтің болуы мүмкін стратегиялары, нақты нарықтық мәселелердiң тактикалық шешiмдерінің
әр түрлi нұсқалары.
Достарыңызбен бөлісу: |