Хабаршысы №4(5), 2010


БОЛАШАҚ МАМАННЫҢ КӘСІБИ ҚЫЗМЕТІНЕ СҤЙІСПЕНШІЛІГІН



Pdf көрінісі
бет13/19
Дата06.03.2017
өлшемі2,24 Mb.
#8223
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   19

БОЛАШАҚ МАМАННЫҢ КӘСІБИ ҚЫЗМЕТІНЕ СҤЙІСПЕНШІЛІГІН 
АРТТЫРУ 
 
Оспанова Р.М. – оқытушы (Алматы қ., ҚазмемқызПУ) 
 
Соңғы  жылдары  еліміздің  білім  беру  ісінде  түбірілі  ӛзгерістер  болып  жатқаны 
белгілі.  Соның  ішінде  ең  бастысы,  әлемдік  білім  кеңістігіне  ену  мақсатындағы 
алғашқы  қадамдар.  Білім  стандартының  жасалуы,  басқа  да  жүріп  жатқан  реформалар 
күрделі,  қиын,  қарама-қайшы  белестерді  ақырын-ақырын  артқа  сап,  жылжып  келеді. 
Бұл  қасиетті  істерді  мұғалімге  қойылар  талап  та  ерекше  болып  отыр.  Мемлекеттік 
білім саясаты да осы мұғалім арқылы жүзеге аспақ. Сол ұлттық байлықты адамзаттың 
ӛз  ұрпағын  тәрбиелеудегі,  білім  берудегі  озық  ұстанымдарымен  байланыстыра 
отырып,  әр  баланың  қабілеті,  талантын  ашу,  ӛзіне-ӛзінің  сенімін  нығайтып,  ӛзіне-
ӛзінің жол ашуына түрткі жасау – міне, бүгінгі білім беру, тәрбие ісінің бсты міндеті. 
Әр  мұғалімнің  алдындағы  сәуле  мұраты  –  ӛз  пәнінен  білім  беріп  қана  қоймай,  әр 
баланың «менін» ашу, сол «менді» шығармашылық тұлғаны жетелеу. Шығармашылық 
дегеніміздің  ӛзі  ізденімпаздықтан  туады.  Бұл  жерде  ұлы  дана  Абайдың  сӛзі  еріксіз 
ойыңа  оралады:  «Ӛзіңе  сен,  ӛзіңді  сүйреп  шығар».  Баланың  ӛзіне  еріксіз  сенімін 
туғызу, ӛзінен шығармашылық қасиет, қабілет іздете білуі, ӛмірден ӛз орнын тапқыза 
білуі қаншалықты қиын екені түсінікті.  
Болашақ  маманның  ӛз  кәсібіне  сүйіспеншілігін  ояту,  белсенділігін  арттыру, 
конференция, пікірталас семинар, дәріс семинар, сырттай саяхат, мамандықты қорғау, 
тағы  басқа  сияқты  сабақтардың  түрлерін  қолдану  үлкен  маңызға  ие.  Бұл  ӛз  ретінде 
оқыту  сапасын  жоғарылатады,  оқушылардың  сабақта  болып  жатқан  жағдайға  жеке 
қатынасу ынта мүмкіндік туғызады, кітаппен жұмыс істеуіне үйретеді. 
Міне, осы кӛзқарастан  алғанда білімнің міндетті деңгейін анықтау басты міндет 
болып табылады. 
«Педагогикалық  технологиялау  дегеніміз  -  оқу    үрдісін    жобалаудың    жүйелік  
әдісі,  оқытудың  тиімді  түрлеріне  жету  мақсатында,  адам    мен  технологиялық  
ресурстарды,  олардың  ара-қатынасын  ескере  отырып бүкіл  оқу мен білімді меңгеру 
үрдісін  жүргізу, оны бағалау», - дейді Манахов.  
Педагогикалық тезхнолгияны дұрыс жобалау үшін мынандай 5 элемент қамтылу 
керек.  
1.   Мақсат  қою! (курс,тарау, т.б.) 
2.  Болжау.  Оқушылар  еңбегін  болжау  дегеніміз:  деңгейлік  оқытуға  бағытталып 
құрылған ӛздік жұмысы. 
3.   Оқушылардың сабақтан тыс ӛз бетімен орындайтын жұмыстары. 
4. Логикалық құрылым. Шағын  мақсаттың  мазмұны  мен  саны  оқушылардың  
даму  аймағын  және  уақыт  бойынша  әр  аймақтын  ұзақтығын  анықтайды. 
5.  Тузету.  Қарастырылып  отырған    сұрақтағы    мүмкін    болатын    қиындықтар: 
оқушылардың  кӛп    жіберетін    қателері,  оқушының    оқу  стандартты    деңгейіне  
кӛтерудің  педагогикаға тән шаралар  жүйесі. 
Кеңес  дәуірінде  білім  беруде    бұл  ұғым  ашық,  нақты    айтылмағанмен,  оның 
астарында    жалпы    білім  берудің    мемлекеттік  нормалары  болды.  Ал  қазір    заман 
талабына    сай    сол    номаларды    нақтылап  жүйелеу    қажеттігі  тұр.  Мемлекеттік  
стандарт  дегеніміз - мемлекеттік  норма  ретінде  қабылданатын параметрлер жүйесі. 
Параметрге  білім  мазмұны  құрамы,  құрылым,  оқу  жүктемесі  кӛлемі,  оқушылық 
дайындық    деңгейі,  оқу  нәтижесі  кӛрсеткіші,  оқу  нәтижесі  ӛлшемдері,  т.б.  жатады. 
Жалпы  стандарт    білім    алудың    кӛп    нұсқалы    жағдайында    білім   беру  кеңістігінде  
бірыңғайлықты сақтауға  мүмкіндік береді. 
Мұғалім    атану  оңай,  ал  шын  мәнінде  Ұстазға  айналу  қиынның  қиыны  болып 
табылыды.  Қатардағы    мұғалімнен  ұлғатты  ұстазға  айналу  үшін  барлық  замандағы 

Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010             
 
102 
ғылым  мен  білімнің  құпия  қазынасын  ашудан  жалықпайтын,  алтыннан  да  қымбат 
уақытының  әр  сәтін  тиімді  пайдалана  алатын,  ӛзіндік  шығармашылық  жүйесі  бар, 
ӛзіне нық сенімді, ең бастысы, ұлтына, түс-тұлғасына, әлеуметтік жағдайына қарамай 
барлық  баланы  жақсы  кӛретін,  ӛз  ӛмірі  мен  парасаттылығы  маңайындағыларға  үлгі 
боларлықтай тұлға болуы қажет. Сонда ғана кез келген  адам білім  нәрін ойланбастан 
терең  сіңіре  алады.Болашақ  маман  иесінің  жолын  қууға  ұмтылады.  Қорыта  келіп  ой 
түйгенімде 
                   Кәсібіңе сүйіспеншілікпен қарауың , 
                   Білім нәрін жан жағынан тануың. 
                   Мақсатыңды жетік біліп, 
                   Биік шыңға жетуің. 
                   Оқушыны еліктіре білуің,                                                     
                   Мәңгі ӛшпес шырақ жағып кетуің.           
                   Еңбегіңнің жемісін жей білуің,        
                   Жетістіктің жетегінде кетуің. 
Баланың кейінгі және болашақтағы білімі бастауыш буындағы білімінің сапасына 
тікелей  байланысты.  Кіші  мектеп  жасынан  оқушының  негізгі  ерекшелігін,  білімін, 
қызығушылығын  ашып,  оқу  үрдісін  бала  талпынатындай  және  қызығатындай 
ұйымдастыру керек. Сонда ғана біз жас ұстаздарды кәсіби қызметіне сүйіспеншілігін 
арттырамыз 
 
ӘДЕБИЕТТЕР 
 
1.
 
Педагогикалық мамандыққа кіріспе. Бұлақбаев,2008ж 
2.
 
«Аружан» журналы, 2008ж.№5 
3.
 
«Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамыту тұжырымдамасы 
мен 2005-2010жылдарға арналған білімді дамытудың мемлекеттік 
бағдарламасы»,Қазақстан мектебі,  2006ж №2 
4.
 
«Қазақстан Республикасының 2015- жылға дейінгі білім беруді дамыту 
тұжырымдамасы», Қазақстан мектебі,2005ж №5 
5.
 
«Қазақстан Республикасындағы білім туралы заңнама», Алматы, 2009ж 
 
ТҮЙІНДЕМЕ 
 
Мақалада болашақ маманның кәсіби қызметіне сүйіспеншілігін арттыру жолдары 
қарастырылған. 
 
РЕЗЮМЕ 
 
В статье говорится о профессинальной деятельности будущих специалистов. 
 
 

 Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
 Хабаршысы № 4(5), 2010 
 
103 
СИСТЕМА СПОРТИВНОЙ ПОДГОТОВКИ ИГРОКОВ 
В НАСТОЛЬНОМ ТЕННИСЕ И БАДМИНТОНЕ 
 
Оспанова Г.Н.- ст. преподаватель,  Кухаренко А.Б. – ст. преподаватель 
(г.Алматы, КазгосженПУ) 
 
Система спортивной подготовки игроков в настольный теннис и бадминтон – это 
практическая  деятельность  по  подготовке  спортсменов,  основанная  на  совокупности 
знаний  о  средствах,  методах,  организационных  формах  и  условиях  обеспечения 
оптимальной готовности теннисиста и бадминтониста к спортивным достижениям. 
Спортивная  подготовка  –  многофакторный  процесс,  охватывающий  тренировку 
игроков  в  настольный  теннис  и  бадминтон,  подготовку  к  соревнованиям  и  участие  в 
них,  организацию  тренировочного  процесса  и  соревнований,  научно-методическое  и 
медицинское обеспечение тренировок и соревнований, а также создание необходимых 
условий для сочетания занятий спортом и учебой или работой и отдыхом. 
Спортивная  подготовленность  игроков  в  настольный  теннис  и  бадминтон 
представляет  собой  результат  спортивной  подготовки,  выражающейся  в  достижении 
определенного уровня развития общефизических и специальных спортивных качеств, 
умений и навыков, необходимых для участия в соревнованиях. 
В  подготовке  игроков  в  настольный  теннис  и  бадминтон  принято  различать 
следующие органически взаимосвязанные между собой виды подготовки: физическую, 
техническую,  тактическую,  психологическую,  интеллектуальную,  интегральную  (или 
игровую) и теоретическую. Каждый вид подготовки имеет свои определенные цели и 
задачи,  которые  определяются  не  только  общими  направлениями  физического 
воспитания,  но  и  спецификой  настольного  тенниса  и  бадминтона.  В  то  же  время 
совокупность всех видов подготовки обеспечивает достижение общих и специальных 
задач подготовки игроков в настольный теннис и бадминтон. 
Все виды подготовки игроков в настольный теннис и бадминтон в определенной 
степени  значимы  и  взаимно  дополняют  друг  друга.  Они  интегрируются  в  игровой 
подготовке, которая состоит из учебных, тренировочных, товарищеских и календарных 
игр  и  способствует  объединению  всех  видом  подготовки  в  один  игровой  процесс, 
отражающий специфику соревновательной деятельности. 
Для  достижения  высоких  спортивных  результатов  необходимо  всестороннее 
развитие двигательных способностей. Для этого в программе подготовки теннисистов 
и  бадминтонистов  предусмотрен  соответствующий  материал  для  их  развития  и 
совершенствования. 
Физическая подготовка – неотъемлемая часть в настольный теннис и бадминтон 
на всех этапах становления и совершенствования спортивного мастерства. 
Физическая  подготовка  теннисистов  и  бадминтонистов  направлена  на  решение 
следующих задач. 
1.
 
Повышение  уровня  разностороннего  физического  развития  и  повышение 
функциональных возможностей организма (функциональная подготовка). 
2.
 
Укрепление опорно-двигательного аппарата. 
3.
 
Воспитание  основных  физических  качеств  (силы,  быстроты,  выносливости, 
ловкости,  гибкости),  а  также  развитие  связанных  с  ними  комплексов  физических 
способностей,  обеспечивающих  эффективность  игровой  деятельности  теннисистов  и 
бадминтонистов,  таких,  как  скоростные  способности,  игровая  ловкость,  мощность 
ударных движений, выносливость, прыгучесть. 
4.
 
Повышение психологической подготовленности. 
5.
 
Создание условий для активного отдыха и восстановления организма в период 
снижения тренировочных нагрузок. 

Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010             
 
104 
Психологическая  подготовка  спортсмена  –  это,  прежде  всего  процесс 
формирования  личности.  В  воспитании  личности  спортсмена  выделяют  такие 
направления: 
-  формирование мотивации тренироваться и соревноваться; 
-  совершенствование процессов мышления и развитие сообразительности; 
-  воспитание спортивного характера (воли, эмоциональной устойчивости и т.д.); 
-  формирование индивидуального стиля деятельности; 
Охарактеризуем  некоторые  свойства,  определяющие  личность  игрока  в 
настольный теннис и бадминтон. 
Решительность  –  свойство  воли,  которое  помогает  игроку  вовремя  принять 
правильное  решение  и  без  промедления  решить  ситуацию  оптимальным  действием  – 
ударным  актом.  Важную  роль  в  решении  имеет  предвидение  игровой  ситуации  – 
антиципация. 
Самообладание  –  свойство  воли  сосредоточиться  во  время  тренировок  и 
соревнований, управлять эмоциями, контролировать себя в сложностях борьбы
Самостоятельность  –  свойство  спортсмена  верить  в  свои  силы  без  посторонней 
помощи.  Оно  проявляется  в  индивидуализации  подготовки  и  соревновательной 
деятельности (тактика, анализ, видеозаписи, планирование и т.д.) 
Самоконтроль  –  систематическое  исследование  своих  поступков,  здоровья, 
уровня  моторных  способностей,  изменение  кондиции  и  функций  при  тренировочных 
нагрузках. Ведение дневника, видеозаписей помогает регулированию тренировочного 
процесса, объему и интенсивности нагрузок, реакции, а также анализу выступления на 
соревнованиях. 
Сосредоточенность  –  способность  игрока  быстро  реагировать  на  ситуацию  и 
игру, на деятельность соперника. Основа – внимательность и готовность действовать в 
основном игровом положении – исходной стойке, а также при действиях – ударах. 
Психическая  выносливость,  стабильность  –  способность  показать  спортивную 
подготовленность,  самообладание  в  длинном  поединке  или  серии  встречи  или 
предыдущий результат встречи, «неприятная ракетка» (например, «длинные пупыри») 
и  стиль  игры  соперника,  правильная  тактика  в  заключительных  фазах  (концовках) 
партий; оптимальная активность, эмоциональность и т.д. 
Важное свойство – наблюдательность (быстро угадать ситуацию, смену ситуаций, 
поведение соперника и т.д.) 
В  качестве  основных  объектов  комплексного  психологического  контроля 
выступают  четыре  формы  психической  готовности  спортсменов,  соответствующие 
конкретным требованиям осуществления ими соревновательной деятельности:  
1. Общая готовность к спортивной деятельности; 
2.  Готовность  к  осуществлению  спортивно-соревновательных  действий  в 
условиях конкретного этапа подготовки. 
3.  Текущая  готовность  к  выполнению  спортивных  действий,  соответствующих 
требованиям учебно-тренировочного процесса. 
4.  Непосредственная  готовность  к  исполнению  соревновательных  действий  в 
конкретных состязаниях.  
Интеллектуальная  подготовка  тесно  связана  практически  со  всеми  другими 
видами подготовки, так как имеет прямое отношение к формированию рациональных 
основ мотивации спортсмена, его волевой и специальной психологической подготовке, 
обучению  технике  и  тактике  игры,  совершенствованию  технико-тактического 
мастерства, воспитанию физических способностей.  
Интегральная  подготовка  представляет  собой  систему  тренировочных 
воздействий,  нацеленную  на  максимальную  реализацию  тренировочных  эффектов 
отдельных  сторон  подготовки  (технической,  тактической  и  др.)  в  целостной  игровой 
соревновательной деятельности. Все виды подготовки между собой взаимосвязаны и в 

 Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
 Хабаршысы № 4(5), 2010 
 
105 
процессе  различные  педагогические  задачи  должны  решаться  сопряжено,  т.е. 
одновременно. По этому очень важно, применяя обширный арсенал средств и методов 
тренировки  из  отдельных  видов  подготовки,  добиваться,  чтобы  все  это 
реализовывалось в  игровых действиях в процессе соревновательного противоборства, 
где  слиты  воедино  техника  и  тактика,  физические,  моральные  и  волевые  качества,  а 
также теоретические знания и игровой опыт. 
 Основными задачами интегральной подготовки являются: 
1.Осуществление связей между видами подготовки  – физической и технической, 
технической и тактической, морально-волевой и теоретической, волевой и физической, 
технико-тактической и теоретической, технико-тактической и физической; 
2.Достижение стабильности игровых навыков в сложных условиях соревнований; 
3.Реализация  физической,  технической,  тактической,  теоретической  и  морально-
волевой подготовленности в единстве игровой деятельности. 
Наряду с общей направленностью интегральной подготовке, предусматривающей 
комплексное 
совершенствование 
целесообразно 
выделить 
следующие 
преимущественные направления: 

 
Совершенствование индивидуальных  технико-тактических действий; 

 
Совершенствование парных технико-тактических действий; 

 
Совершенствование способности к предельной мобилизации функциональных 
возможностей; 

 
Совершенствование 
способности 
к 
переключению 
максимальной 
двигательной  активности  на  периоды  относительного  расслабления  с  целью 
обеспечения высокой работоспособности; 
Главные  методы  интегральной  подготовки  –  это  методы  сопряженных 
(совмещенных) воздействий, а также игровой и соревновательной. Высшими формами 
интегральной подготовки являются учебные, контрольные и соревновательные игры. 
В  процессе  многолетней  подготовке  теннисистов  и  бадминтонистов в  структуре 
годичной  тренировки  и  отдельных  макроциклов  объем  средств  интегрального 
воздействия  должен  увеличиваться  по  мере  приближения  к  ответственным 
соревнованиям – на этапе максимальной реализации индивидуальных возможностей в 
многолетней  подготовке  и  в  соревновательном  периоде  макроцикла.  Это  позволяет 
планомерно  увязывать  возрастающий  функциональный  потенциал  спортсмена  с 
реальными  требованиями,  диктуемыми  необходимостью  успешного  обеспечения 
соревновательной  деятельности.  В  то  же  время  средства  интегральной  подготовки 
могут  успешно  применяться  и  в  других  периодах  и  на  других  этапах 
совершенствования спортивного мастерства теннисистов и бадминтонистов.  
ЛИТЕРАТУРА: 
1.
 
Барчукова  Г.В.  Соревновательные  и  тренировачные  нагрузки  в  настольном 
теннисе//Сборник трудов молодых ученых и студентов РГ АФК 
2.
 
Г.В. Борчукова, А.С. Фомичев. – М., 2000. 
3.
 
Богушас В. Ракеткой мастерски владей/В.Богушас. – М.,1986  
4.
 
Барчукова Г.В. Настольный теннис в вузе: учебное пособие для студентов не 
физкультурных вузов/Г.В. Баргукова, А.Н. Мизин. – М., 2002г. 
5.
 
В.А. Лепешкин Бадминтон для всех. – Ростов-на-Дону, 2007. 
ТҮЙІНДЕМЕ 
Бұл мақалада стол теннисі мен бадминтон ойыншыларын дайындау әдістемелерін 
қолдану мен үйрету. 
РЕЗЮМЕ 
Статья  о  применении  различных  видов  спортивной  подготовки  игроков  в 
настольном теннисе и бадминтоне. 

Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010             
 
106 
 
ИНФОРМАТИКАДАН  ДӘСТҤРЛІ ЕМЕС САБАҚТАРДЫ ҦЙЫМДАСТЫРУ 
 
Ӛтелбаева А.Қ.- оқытушы (Алматы қ., ҚазмемқызПУ) 
 
Қазіргі  таңда  дәстүрлі  оқыту  әдістемесінің  заман  талабына  сай  толық  білім 
беруге,  меңгертуге  кепілдік  бермейтіндігін  мектеп  тәжірибесі  кӛрсетіп  отыр.                                                                
Дәстүрлі  педагогикалық  білім  мазмұны  негізінен  танымдық  сипатта  беріліп  келді. 
Оның дидактикалық-әдістемелік бӛлігін құрайтын жаттығулар, сұрау-тапсырмалар сол 
танымдық  материалды  меңгеруге  қызмет  ететін  мақсатта  құрылатын.    ХХІ  ғасырда 
білім берудің жаңа прадигмаға сай мектептерде дәстүрлі емес сабақтарды жүргізу ӛте 
үлкен мәселе болып отыр.  
Яғни, осындай мәселелерді  информатика сабағында қолданып қарастырып ӛтуге 
болады.  Ол  үшін  мектепте  информатиканы  оқыту  әдіс-тәсілдеріне    кеңінен  тоқталып 
ӛтіп және оны қазіргі мұғалімнің шығармашылығымен, ақпараттық мәдениеттілігімен 
ұштастырып  қарастыруымыз  қажет.  Мектептегi  оқу  процесiнiң  негiзгi  мақсаты  – 
арнайы  педагогикалық  әдiстермен  жүйелi  түрде  оқушылардың  шығармашылық 
ойлауын  дамыту,  ғылыми  кӛзқарасы  мен  белсендiлiгiн  қалыптастыру,  оқушының 
табиғи  дарындарын  пайдалана  отырып,  ӛз  бетiнше  бiлiм  алудың    негiзiн  салу  болып 
табылады.  Компьютерлік  сыныпта  ӛткен  сабақта  үйреншікті  тыныштық  жоқ.  Сабақ 
кезінде оқушылар пробле-маларды талқылайды, сабақтың барысын қызығушылықпен 
бақылайды. Сабақ оқытудың ұйымдастырылған түрі ретінде – динамикалық құбылыс. 
Ол  педа-гогикалық  процестің  негізгі  даму  тенденцияларын  оның  біртұтастығы 
бағытында бейнелей отырып, ұдайы дамиды. Бәрінен бұрын ол оқытудың үш бірлік – 
білім  беру,  тәрбие,  даму    қызметін  тиімді  іске  асыруда  кӛрінеді,  олай  болса, 
оқушылардың  табиғи  қасиеттерін  шығармашыл  дамытуға  бағыттал-ғанымен  де 
кӛрінеді. Сабақты дамытудың басқа тенденциясы сабақты ӛмірлік маңызды мазмұнмен 
толықтыруда, оқытуды оқушы ӛмірінің табиғи құрамдас бӛлігі ретінде ұйымдастыруда 
кӛрінеді.  Осыған  байланысты  сабақ  танымның  арнайы  ұйымдастырылған  формасы 
болып  қана  қоймайды,  сондай-ақ  әлеуметтік  және  адамгершілік  тұрғысынан  алғанда 
толыққанды араласу болып табылады. 
Дәстүрлі  емес  сабақтың  құрылымының  нәтижелі  болуы  мұғалімнің 
шығармашылығымен  іске  асады.  Мұғалім  ең  алдымен,  сабақтың  жоспарын  жеке 
тұлғаның шығармашылығын дамытатын мақсат қойып құрып алу қажет. Дәстүрлі емес 
сабақтың  ӛту  барысының  ӛз  мақсатына  жетуі  үшін  сабақ  жоспарында  тӛмендегі 
сызбадағы байланыстылық орындалуы қажет.  
           
 
 Дәстҥрлі емес сабақтың жоспарындағы байланыстылық 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  
 
 
 
 
 
Сабақтың мақсаты 
Дидактикалық 
тапсырмаларды 
түрлендіру 
Тақырыптық 
картотека 
Мұғалім мен 
оқушылардың 
шығармашылығы-
ның жүзеге 
асырылуы 
Білімді ӛмірдегі 
практикамен 
ұштастыру 
Білімді дәстүрден тыс 
бағалау 
Дәстҥрлі 
емес сабақ 

 Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің
 Хабаршысы № 4(5), 2010 
 
107 
 
 
1.
 
Сабақтың  мақсатында  оқушылардың  теориялық    білімін,  тарихи  тұрғыдан 
білімін  арттыру,  ғылыми  ізденушілігін  қалыптастыру,  практикалық  тұрғыдан  үйрету 
қажет. Сонымен қатар,  оқушының пәнге қызығушылығын шығармашы-лық қабілетіне 
ұштастырып, оқыта отырып дамытып, тәрбиелеу қажет. 
2.
 
Мұғалім  мен  оқушылардың  шығармашылығының  жүзеге  асырылу 
нәтижесінде  сабақ    ӛз  деңгейінде  орындалған  шығармашыл  сабаққа  ұласады.  Ал, 
шығармашыл  сабақ    дәстүрлі  емес  сабақтың  озық    түрі  болып  табылады.    Осындай 
озық сабақты ӛту үшін мұғалім кӛп ізденушілікпен еңбек ету қажет, сонда ғана оның 
сабағында  оқушының  шығармашылық    қабілеті  артады.  Негізінен  дәстүрлі  емес 
сабақтың  ӛзі  шығармашылық  сабақ  болып  табылады.  Шығармашылық  сабақ  аралас 
сабақ түрінде құрылады. Шығармашылық сабақтың А.В.Хуторский мынадай типтерін 
атайды: когнитивтік; креативтік; ұйымдастыру іс-әрекет; коммуникативтік. 
3.
 
Сабақта білімді ӛмірдегі практикамен ұштастыра отырып, оқушыны қоршаған 
ортаға  баулып  жан-жақты  дамытуға  болады.  Оқушы  сабақта  ӛтіп  жатқан  тақырыпты 
ӛмірден  мысал  ала  отырып,  байланыстырса  оның  кәсіби  практикалық  тәжірибесі 
шыңдала  түседі.  Ол  үшін,  мұғалімге  ӛмірден  алынған  мысалдарды  ӛз  сабағында 
қосымша тапсырма түрінде енгізіп отыруы қажет. 
4. Сабақта  оқушылардың  білімдерін  дамыту  үшін  дидактикалық   тапсырма- 
ларды әр сабақ сайын түрлендіріп отыру қажет, яғни оқушы бір  тапсырма түрін 
ғана  орындап  отырмай,  ол  әр  түрде  жасалған  дидактикалық  тапсырмаларды  орындау 
қажет.  Сонда  оқушының  сабақта  қызығушылығы,  белсенділігі,  еңбек-қорлығы  арта 
түседі.  
5.  Сабақта  білімді  дәстүрден  тыс  бағалау  нәтижесінде  оқушының  ӛз  біліміне 
сәйкес  баға  қойылады.  Ол  үшін  сабақтың  әрбір  кезеңінде  орындалған  тапсырмалар 
ұпайға сәйкес бағаланып отыру қажет. Ұпайға сәкес бағалауда білімді бағалау картасы 
қолданылып,  оған  әр  оқушының  тапсырманы  орындаған  ұпайлары  жазылып,  ең 
соңында қорытынды ұпай бойынша білімдері бағаланып отырады. 
Субъектілік  басқару  ұғымы  дәстүрлі  емес  сабақ  жүргізу  формасымен  тікелей 
байланысты.  Тӛменде  дәстүрлі  және  дәстүрлі  емес  сабақ  формаларының  кейбір 
салыстырмалы мысалдары кӛрсетілген: 
 
Элементт
ер 
Мұғалімнің дәстүрлі 
басқаруы 
Субъектілік басқаруы 
Мақсат 
Білім,  шеберлілік  және  дағды 
қа-лыптасуы 
Оқушының 
шығармашы-лық 
кӛзқарасының дамуы 
Оқудағы 
әдіс-тері 
мен 
тәсіл-дері 
Даяр  білімді  жеткізу,  үлгі 
бойынша  оқыту,  механикалық  еске 
сақтау, ауызша түрде жеткізу 
Шығармашылық 
тәжіри-бемен жеткізу 
Оқу 
материа-лының 
мазмұ-ны 
Оқытылатын 
материал 
оқулық маз-мұнымен сәйкес келеді, 
хабар-лардың 
жеткізілуі 
факті 
негізінде беріледі 
Оқулық  аясынан  тыс 
мазмұндау, ӛзектілік крите-
рийлеріне  мазмұнның  сәй-
кестігі,  сын  тұрғысының 
белсенділігі 

Казахский государственный женский педагогический университет. Вестник № 4(5), 2010             
 
108 
Материал
ды 
тү-
сіндірудегі  мұ-
ғалімнің  іс-әре-
кеті 
Басымдылық,  түсіндіру  мен 
бақы-лау  мұғалімнің    әрекетімен 
орында-лады 
Оқу 
нәтижесін 
бағалауда, 
жоспарлауда, 
мақсат  құру-да,  шешім 
қабылдау істерінде мұғалім 
мен  оқушының  бірлесіп 
жұмыс істеуі  
 
Осындай  мұғалімнің  шығармашылығымен,  ізденпаздығымен  білім  беру 
барысында  қалыптасқан  дәстүрлі  емес  сабақ  барысында  оқушы  іс-әрекетінен 
тӛмендегідей жетістіктерді байқауға болады:   
1. Оқушы жеке тұлғалық қабілеттілігімен сабаққа ынталанады; 
2.Ӛтілген тақырыпты игеріп, қиын тапсырмаларды игереді;                                      
3.Ізденіс іс-әрекетіне баулу жолдары арқылы шығармашылық қабілеті дамиды; 
4.Мұғалімнің басшылығынсыз ӛз идеяларын жеткізе біледі;                                                                                                   
5.Сабақта ӛзі қызығатын тақырыпты таңдап, мұғалімнің басшылығымен ғылыми 
ізденістерге талпынады.  
Сонымен,  информатика  сабағын  дәстүрлі  емес  сабақтармен  ұйымдастырып  ӛту 
барысында  мұғалім  мен  оқушының  оқу  әрекеттері  шығармашылық  қабілет-терімен 
ұштасуы керек. 
     
ӘДЕБИЕТТЕР: 
1.
 
Брунер Д.Ж. Процесс обучения. М., «Педагогика»,1962. 
2.  Мамигонова Т.А. Дидактическая основа технологии интенсивного обучения / 
Под ред. Т.И. Шамовой. – М., 1993.               
 
ТҮЙІНДЕМЕ 
Мақалада  информатикадан  дәстүрлі  емес  сабақтарды  ұйымдастырып  ӛткізуде 
мұғалімнің шығармашылығы мен оқушының жетістіктері қарастырылады. 
 
РЕЗЮМЕ 
 В статье расматривается творчество преподавателя  и достижения  учашихся при 
организации и проведении нестандартных уроков по информатике. 

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   19




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет