Хаттама толтыру: №1 тапсырма. «Гипоталамус-гипофиз-бүйрек үсті безі жүйесі» атты сызбаны толықтырып жазыңыз


Гормондар Өсіп-дамуына ықпалы



бет8/9
Дата03.12.2023
өлшемі58,85 Kb.
#133722
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Гормондар

Өсіп-дамуына ықпалы

Андрогендер

жыныстық дифференция кезінде өте қажет.
Ұрықтың жынысы генетикалық түрде анықталса да, андрогендер - бүйрек үсті бездерінің ер жынысы болып тыбылады, сондай ақ ұрықтың ер жыныстысының жоспарлы толық дамуына әсер етеді. Андрогендер ер жынысы жолдарының дамуына әсер етеді, сондай ақ іш қуысынаң жұмыртқаны ұмаға түсуіне септігін тигізеді (3 ші айдан бастап, дүниеге келгенге дейін).
Андрогендердің бұзылуы кезінде, ұрықтың генетикалық жынысына қарамастан, сыртқы жыныс мүшелері әйелдік жыныстық даму орын алады. Аталған жыныс жолжарының жүйеленуінің бұзылуы, баланың жынысын анықтауға кедергі жасайды.

Экстроген

Бүйрек үсті безінің эстрогенді түрі, әйел жынысының, сонын ішінде жатырдың, қынаптың, және де сыртқы жыныс мүшелерінің дамуына ықпал етеді. Аталған бездің туа біткен бұзылыстары, андогендер өндірістің көп болуы (ер жынысы гормоны) қыздарда екіншілік жыныс белгілері, ер жынысына ұқсас - вирилизм орын алады. Жыныстың дамуы бұзылып, ақыл - ой кемтарлығы мен өсу төмендейді.

Глюкокортикоид

Ұрықтың кейбір мүшелер дамуына қажет: айырша бездің, өкпеге, қан түзуші мүшелерге және өкпедегі сурфактанттың түзілуыне. Бүйрек үсті бездері туылғаннан бастап келеңсізщ жағдайларға қарсы адаптацияланады. Дегенмен гипотоламо-гипофизарлы бүйрек үсті бездері жүйесі ересектерге қарағанда балаларда әлсіз болады. Бүйрек үсті бездер гормондары өндірісі гипоталамустағы либериндермен және гипофиз юойынша бақыланады. Гипотоламо-гипофизарлы жүйенің зақымдалуында балаларда Иценко-Кушинга ауруын туғызады. Бұл аурудың белгілері: өсудың тоқтауы, толықтылық, жыныс мүшелердің мерзімінен бұрын түктелуі, остеопороз, гипертония, диабет, тері ауруларынан байқауға болады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет