V БӨЛІМ. Әдеби сын тарихы және ғылыми мектептер
2-ТАРАУ. Қазақ әдебиеттануындағы ғылыми мектептер ХХ ғасыр қаламгерлерінің өзі нің
алдындағы да одан кейінгі де әде биет-
ке қарағанда қысқа мерзімде әдеби
мұра қорына, көркем әдебиет да -
муына, жанрларының ұлғаюына қос -
қан үлестері – өз өресінде биік шың
болып тұрарлық мұра. Жалпы ХХ ға-
сыр – қазақ халқының тарихындағы
күрмеуі көп, шешілмеген сауалдары
мол, ұлт санасында қайғы-қасі рет-
ті іздер қалдырып, дегенмен бола-
шақ қа деген үмітін жандыруға жол
аш қан, ірі саяси тұлғаларды туды-
рып, мәдени өркендеуге бастаған
дәуір. Осы ғасырдағы әдеби-көркем
шығар малар және ғылыми зерттеу-
лер туралы тәуелсіздік алғаннан бе-
рі жазылып пайымдалған ғылыми,
пуб лицистикалық, әдеби, тарихи ең-
бектердің саны көп, сапасы әрқилы.
Ал ол еңбектердің әдебиеттану ғылы-
мында өз бағасын алып, жарық көр-
ген жылдарының әдеби бағыттары
мен әдіснамасын анықтап көрсетуге
мүмкіндік беретіндігіне қоса, қазақ
әдебиеттануында тарихнаманың өр-
кен деуіне жол ашатыны анық.
Тарихта қаншалықты заман қыс-
пағы болса да, кезең қаламгер ле-
рі нің шығармашылығын талдап,
та ратып, өзіндік ерекшелігін айқын-
даған әдебиетшілеріміздің арқа сын -
да қазақ әдебиеттану ғылы мы ның
қазіргі жеткен биігін көреміз. Де-
генмен, әдебиеттануда көркем әде-
биетті тудырушылардың есімдері
қа дап-қадап аталады да, оларды та-
нып, өзгелерге танытуда ерен еңбек
еткен әдебиеттанушы ғалым дардың
есімдері қалтарыста қалып отыра-
ды. Осы кезең әдебиетін қарас тыр-
ған ғалымдардың ғылыми тұ жы рым-
дамаларын жеке-жеке па йым даудың
арқасында әдебиеттану ғылы мы ның
қалыптасу жолындағы әр жылдар
әде биеттануының ерекше лік тері мен
концепциясын, сол жыл дар да ғы әде -
биеттанудың даму өзге ше лігін са-
ралауға мүмкіндік туады. Ол өз
ал дына әдебиеттанудағы ғы лыми
тәлім, дәстүр жалғастығы, ізденіс
ар наластығы, мектептердің қалып -
та суы сияқты мәселелердің түйін-
дерін шешеді. Бұларды талдау мен
Ре
по
зи
то
ри
й
Ка
рГ
У