22.Этил спиртін алудың өнеркәсіптік әдістері Этил спиртін келесі әдістердің бірімен алуға болады: тамақ шикізатын (астық, картоп және т.б.) ашыту, сондай – ақ қант өндірісінің қалдықтары-патока; өсімдік материалдарының гидролизі, сульфит сілтісін өңдеу, этиленді ылғалдандыру. Этил спиртін этиленді ылғалдандыру және ауылшаруашылық шикізаты мен оны қайта өңдеу өнімдерін ашыту арқылы алу өте маңызды.
1.1.1 тамақ шикізатын ашыту арқылы этил спиртін алу Алкогольді ашытудың мәні-жүзім қант (глюкоза) C6 H12 06 ашытуды тудыратын заттың қатысуымен этилдік алкоголь мен көмірқышқыл газы бірқатар сатылар арқылы айналады:
Өнеркәсіпте алкоголь алу үшін табиғи жүзім қанты емес, картоп крахмалы, дәнді дақылдар, қант зауыттарының қалдықтары қолданылады. Крахмал арнайы энзимнің — уыт құрамындағы диастаздың әсерінен алдын ала қантталады. Сахарификация судың крахмалға қосылуымен бірге жүреді; дисахарид — мальтоза C12 H22 O11 түзіледі :
Ферменттің әсерінен ашыту процесінде мальтоза глюкозаға гидролизденеді.
Содан кейін глюкоза алкогольді ашытуға ұшырайды. Мальтаза, зимаза сияқты, тез көбейетін ашытқы саңырауқұлақтарымен шығарылады.
Этил спиртін өндіруге арналған тамақ шикізатының негізгі түрлері-картоп пен дақылдар.
Азық-түлік шикізаты алдымен шаңнан, кірден және механикалық қоспалардан тазартылады, қалың былғары дәннің қабығы роликтерде, Диірмендерде немесе басқа құрылғыларда жойылады, содан кейін тазартылған материал 45-110 минут ішінде қысыммен өткір бумен қайнатылады (шикізат түріне байланысты); бұл жағдайда астыққа су қосылады. Қайнағаннан кейін масса қайнату аппараттарының үрленетін саңылауы арқылы шығарылады; бұл жағдайда қысым 4-5 ат-дан 0,2-0,5 ат-ға дейін өзгереді (артық), нәтижесінде жасуша мембраналары жарылып, шикізат тығынға түсетін біртекті сұйық массаға айналады. Сол құмырада крахмалды сахарификациялау үшін ферментативті препарат енгізіледі-уыт, ол ерекше жағдайларда өніп шыққан дәндерден (арпа, қара бидай, тары) алынады. Уытты қосқаннан кейін оны зарарсыздандыру, сондай-ақ крахмалды еріту және қанттау үшін масса 10-15 минут 61 минут ұсталады. Сахарификацияның соңында масса 30-ға дейін салқындатылады, содан кейін оған ашытқы енгізіледі. Алынған масса 22-26 градусқа дейін салқындатылады. (екі күндік ашыту) немесе 15-18 градус. (үш күндік ашыту) және ашыту ыдыстарына жіберіледі. Этил спиртінен басқа ашыту кезінде: глицерин, сукцин қышқылы, метил спирті, сивуш майлары, күрделі эфирлер және т.б. үздіксіз әдіспен ашыту ұзақтығы 60-65 сағатты құрайды, Э. С. 8-10об жетілген ашытылған сүтте.%. Бражка брагоперегон аппаратына түседі, одан этил спирті мен Ұшпа қоспалар айдалады. Аппаратта қалған қатты өнім - барда (4,5-7,4%) мал азығына пайдаланылады. Дистилляция кезінде алынған шикізат спиртінің күші кемінде 88% болуы керек (көлем.) Шикі спирттен оны қоспалардан тазарту арқылы спирт-ректификат (95,5%) алады. - Сур.1-де крахмалды қайнату және сахарификациялау процестерін қамтитын тамақ шикізатынан этил спиртін өндіру схемасы келтірілген.