I қаржылық есеп 5B050800 «Есеп және аудит»

С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті

Мемлекеттік басқару, бизнес және құқық факультеті

Қаржы және есеп кафедрасы

5B050800 «Есеп және аудит» мамандығы студенттеріне арналған оқу-әдістемелік құрал

Павлодар
Кереку

Қ 41 I Қаржылық есеп: есеп және аудит мамандықтарының студенттеріне арналған оқу–әдістемелік құралы, / құраст. : Абдрахманова А.С., Бейсембаева Г. К. – Павлодар : Кереку, 2016. – 79 б.

Оқу-әдістемелік құралында кәсіпорын экономикасындағы меншіктің барлық формасы баяндалған. Материал мысалдар мен тапсырмалардың үлкен көлемімен түсіндіріліп, сиппаталған.

Материалдық дұрыс болуына, грамматикалық және орфографиялық қателерге авторлар мен құрастырушылар жауапты

Активтер – кәсіпорындағы өткен периодтардың нәтижелерін бақылаудағы ресурстар, компания олардан болашақта экономикалық пайда түсіреді.

• 
  көп мерзімді (бір жылдан көп);
  
• 
  қысқа немесе өтпелі мерзімді (бір жылға дейн).
  

• 
  осы қолданысқа ұйғарса немесе сатуға ұстау немесе операциялық циклда қалыпты жағдайда қолдану;
  
• 
  ол коммерциялық мақсатта немесе қысқа мерзімде ұсталынады және оны он екі ай ішінде қолданысқа ұйғарады.
  

• 
  жоғары лауазымды адамдар мен жұмысшылардың белгіленбеген операцияларын есепке алмау жөніндегі бақылауды орнату;
  
• 
  тұтас ақша құралдары мен ақшалай құралдардың операцияларда болатын басқару үшін берілетін ақпарат.
  

• 
  ақша құралдарын бөлек сақтау мен бөлек есептеу;
  
• 
  нақты есептеуден өткен операцияларды есептеу;
  
• 
  кассада тек қана керекті қалдықты сақтау;
  
• 
  ақша құралдарын қоғамдық бақылау.
  

• 
  шектелген ақша құралы;
  
• 
  банктік овердрафттар;
  
• 
  ақша құралдарының эквиваленттері.
  

• 
  ақшалай құралдарға аударуға дайын;
  
• 
  олардың жабу мерзімі соншалықты аз, олардың пайыздық бағасы шамалы.
  

• 
  есептік шотты ашуға өтініш;
  
• 
  қол үлгілері бар екі карточка;
  
• 
  салық мекемесінің берген құжаты: кәсіпорыннның тіркелуін көрсетеді;
  
• 
  юстиция бөлімінен берілген құжат;
  
• 
  нотариуспен куәландырылған жарғы немесе келісім көшірмесі.
  

• 
  есептік шотқа ақша қаражатын енгізу кезінде ақшалай жарнаға хабарландыру хатталады;
  
• 
  ақшалай чек – нақты ақшалай сомасы көрсетілген кәсіпорынның есептік шотынан төленуі туралы кәсіпорынның банкке бұйрығы болады;
  
• 
  төлемдік тапсыру – кәсіпорыннның есептік шотынан алуының есептік шотына сәйкес соманы аудару жайлы кәсіпорынның банке тапсырысы;
  
• 
  төлемдік талап тапсырысы-бұл тапсырыс төлеушіге жазылады, ол онымен танысқанын төлеу туралы шешім қабылдап, қолымен және мөрмен растайды.
  

Кесте 1 - Тенгемен банк шоты операциялары бойынша шот корреспонденциясы

Субъектілер шоттары бойынша барлық төлемдер, оның ішінде бюджетке төлемдер мен еңбек ақы төленуі, банкіге есептік құжаттардың түсуінің күнтізбелік кезегі тәртібінде жүзеге асырылады (төлемдер мерзімінің болуы). Банкімен төлем қабілеті жоқ деп есептелген, субъектілер міндеттемелері бойынша төлемдердің кезектілігі банкі мекемесінің жетекшісімен анықталады. Есептік шоттағы есеп бірінші бөлімдегі бухгалтерлік шотта жүргізіледі.

Кесте 2 – Валютамен банк шоты бойынша шот корреспонденциясы

Кәсіпорындағы қаражатты сақтау үшін касса құрылады. Кассалық операцияларды кассир жасайды, ол толық материалдық жауапкершілігі бар тұлға болады.

Арнайы есептерде жүргізілетін операцияларға аккредиттеу арқылы, чектермен және басқа төлемдер құжаттары арқылы есептеулер жатады. Банктердегі арнайы есептерде операцияларды есептеу кәсіпорынның 1060 шотында жүргізіледі.

Сурет 1 – Аккредитивтермен есеп айырысу

Чек - бұл, арнайы бланкте құрылған банк шотынан сатып алушы шотына ақша сомасын аудару туралы клиенттің банкке жазбаша тапсырысы.