біз сөзімен әрі жақтық, әрі көптік мәнде қиысып жұмсалады.
Осы
мысалдардан көрінетіндей, көптік жалғау қазақ тілінде
заттың көптігін білдіргенде (зат есімге жалғанғанда), сол затқа
көптік мән үстейді де, сөз байланыстыру қызметін атқармайды.
Көптік жалғаудың сөз байланыстырғыштық
қызметі бірінші
және екінші жақта предикаттық қатынасқа түскен сөздерде
ғана байқалады. Бүл жағынан келгенде көптік жалғау тәуелдік,
септік, жіктік жалғаулармен бір қатарда түра алмайды, жалғау
болып аталуы шартты деп үғу керек.
§ 4. ТӘУЕЛДІК КАТЕГОРИЯСЫ
Бір заттың
екінші бір затқа меншікті, тәуелді, қатысты бо-
луы - тілдегі ақиқат қүбылыс. Бүндай
заттар арасындағы
меншіктілік-тәуелділік қатынас қандай тілде болса да бар.
Бірақ ондай үғымдардың грамматикалық мәні мен сипаты,
берілу амал-тәсілдері
барлық тілдерде бірдей, біркелкі бола
бермейді. Қазақ тілінде бүл мән (грамматикалық
тәуелділік
үғым) тәуелдік жалғау арқылы (ілік септік пен тәуелдік
жалғаулы сөздің тіркесінен немесе
кейде ілік септікті сөз
болмай, жалғыз тәуелдік жалғаулы сөзден,
өйткені тәуелдік
жалғаулы сөз сол жалғау арқылы әрі тәуелдік және жақтық
мағынаны білдіріп, әрі өзіне қатысты ілік септікті сөзді меңзеп
түрады) және меншіктелуші зат атауы мен буын үндестіліне
бағынбайтын
-нікі, -дікі, -тікі
қосымшалы
сөздің тіркесі
арқылы беріледі. Осы арқылы яғни жақ түрлеріне байланысты
(қайшы грамматикалық мағыналар) тәуелді лік (тектес бір мәнді)
грамматикалық мағыналар жиынтығы парадигмалық жүйе бо-
лып табылатын белгілі грамматикалық формалар (әр жаққа бай-
ланысты бөлек-бөлек қосымшаның - грамматикалық түлғаның
болуы) негізінде берілуі арқылы қазақ тілінде
Достарыңызбен бөлісу: 
