І тілге қҰрмет – елге қҰрмет мәуелі ағаш
жүктеу/скачать 2,15 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ауғанстандағы этностар
| References
1. Macroryan wastewater treatment assessment report by USACE ,08/2005. 2. Developments of master plan for sewerage and drainage of Kabul city,by Andreas Koch. 3. Afghanistan engineering district Design Requirements - Package WWTP - Lagoons - Sep09. 4. Afghanistan engineering district Design Requirements - Sanitary Sewer and Septic Systems - Jun10. Ауғанстандағы этностар Султани Муртаза (Ауғанстан) Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Ғылыми жетекшісі: Тилеужанова Г.Т. Сәлеметсіздер ме, құрметті ұстаздар, қонақтар мен тыңдаушылар , бүгін мен сіздерге ауғанстандағы этностар туралы баяндама дайындап келгенмін, рұқсат болса айта берейін. Қазіргі уақытта ауғанстанда отыздан астам этностар өмір сүріп жатыр. соның ішінде төртеуі негізгі этностар болып табылады. олар пуштундар, тәжіктер, хазарлар мен өзбектер. Ауғанстанның негізгі халқы – пуштундар бүгінде Ауғанстанда 40%-дан сәл асады. Пуштундардың мемлекеттің оңтүстік шығыс және батыс аймағында орналасқан. Пуштундардан шыққан ақындар :Рахман баба , Хошхал Хатак. Мал шаруашылығы жақсы дамыған. Қаракөл терісінен киім тігіп, басқа мемлекеттерге жібереді. Пуштундар пуштун тілінде сөйлейді. Тәжіктер – екінші ауғандық этнос. Халықтың 25%- нан астамын құрайды. Солтүстік альянстің негізін тәжіктер құрайды. Тәжіктер Ауғанстанның солтүстігінде турады. Тәжіктерден шыққан ақындар: Фатима Ахтар , Абдулразиқ фани , Хиям және Рудаки . Келесі үлкен этнос – өзбектер.Өзбектер көбінесе мазарм-шариф және фаряб, тахар , құндыз қалаларында өмір сүреді. Өзбектердің ақындары: Фиришта, Захируддин Бабур және Гулам Мухамад Майманаги және өзбектер өзбек тілінде сөйлейді. Хазарлар орталық Ауғанстанда турады. Хазаралардың белгілі ақындары: Файз Мухамед Катиб, Масуд Салман. Сондай-ақ Ауғанстанда түркімендер, 15 мыңдай қырғыздар, 200 мыңдай белудждер, 40 мыңдай қызылбастар мен афшарлар және де арабтардың, қазақтардың, күрділердің және үндістаннан келгендердің шағын топтары мекендейді. Ауғанстанда мұсылман емес халықтар да тұрады. Олар – индуистер, армяндық-григоряндар мен армяндық-католиктер және еврей-иудаистер. Осыдан оншақты жыл бұрын алыс шетелдердің ішінде қазақтар ең көп, тығыз орналасқан елдің бірі – Ауғанстан елі еді. Мұндағы қазақтар негізінен Мазари Шариф төңірегінде тұратын. Кабул қаласында және басқа жерлерде біраз қазақтар бар еді (жалпы ол кезде ресми статистикалық есептерде Ауғанстанда 30 мың қазақ бар деп көрсетілген). Міне осы қазақтардың басым көпшілігі Ауғанстандағы соғыс кезінде шетелдерге (Иран, Түркия, Сауд Арабиясы, Пакистан) өтіп кетті. Қазір Ауғанстанда 300 отбасындай қазақтар қалды деп есептелінеді. Сондай-ақ, Ауғанстанда қазақ жерінен осыдан 150-200 жыл бұрын кеткен қазақтар бар. Олар өз шежіресін, ата-бабасын жақсы біледі. Жер көлемі бойынша Ауғанстан дүние жүзінде қырық бірінші орын алды. Әдебиеттер 1. Дип.орталық-Азия-және-Қазақстанның-қауіпсіздік-мәселелері; 2. Уикипедия, қазақша ашық энциклопедиясы; 3. Ислам Жеменей. «Иран және иран қазақтары»; 4. Әлемдегі қазақтар, олар кім, қалай өмір сүреді? жүктеу/скачать 2,15 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|