Изотермиялық процесс кезіндегі жұмыс

53 
есептеуге болады. 
4. Газды 1-күйден 2-күйге көптеген әдістермен көшіруге болады. Мысалы, 
бұл үшін әуелі газдың қысымын
өзгертпей, оның көлемін
-ден 
-ге 
дейін ұлғайтып (бұған 18-суреттегі 1-3 горизонталь сызығы сәйкес), содан 
кейін тұрақты
көлемде газдың қысымын 
-ден 
-ге дейін азайтуға 
мүмкіндік береміз (бұған 18-суреттегі 3-
2 вертикаль сызығы сәйкес).
Бірінші 1-3 бөлікте газ жұмыс атқарады, 
себебі көлем ұлғаяды
. Екінші 3-
2 бөлікте газ жұмыс атқармайды, себебі 
газдың көлемі тұрақты болып 
қалады. Осыдан: 
Сонымен, газдың атқарған жұмысы тағы да диаграммада 1-3-2 процестері 
сызықтарымен және осімен шектелген ауданға тең болады. Газдың бұл 
жолдағы жұмысы
(20.3) өрнектегі 
жұмыстан артық
. Идеал 
газдың күй теңдеуін пайдаланып, мынандай өрнекке келуге болады:
(20.4) 
Егер газ қысымын алғашында
-ден 
-ге дейін азайтып, одан соң 
тұрақты
қысымда газды 
-ден 
-ге дейін ұлғайтатын болсақ, онда 
газдың жұмысы былай анықталады: 
1-күйден 2-күйге өтудің бұл жолында 1-4 өтуінде жұмыс атқарылмайды, 
4-2 өтуінде газ жұмыс атқарады. Себебі, газ көлемі ұлғаяды. Бұл жолда 
анықталған
жұмысы 
жұмысынан аз болады
және 4-2 
горизонталь сызығымен, демек
изобарамен және 
осімен шектелген 
ауданға тең болады. 
P 
V 
1
 
V
2 
V
1 
0 
18-сурет. 
2
 
3
 
P
1
 
P
2
 
4 

54 
Осы нәтижелерден мынадай қорытындыға келеміз: жүйе бір күйден 
екінші күйге өткенде атқарылған жұмыс тек бастапқы және соңғы күйлерге 
ғана емес, сондай-ақ процестің түріне де тәуелді болады. 
Бақылау сұрақтары: 
1. Элементар жұмыс ұғымын қалай түсінесіз? 
2. Изотермиялық процесс кезіндегі жұмыс қалай анықталады? 
3. Изобаралық процесс кезіндегі жұмыс қалай анықталады? 

жүктеу/скачать 5,05 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: