Имени сарсена аманжолова


Дәріс 6. Диэлектриктердегі өріс кернеулігі. Сегнетоэлектриктер. Пьезоэлектриктер



бет10/26
Дата24.11.2023
өлшемі293,77 Kb.
#125677
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   26
Дәріс 6. Диэлектриктердегі өріс кернеулігі. Сегнетоэлектриктер. Пьезоэлектриктер.
Диэлектриктер – электр тогын өткізбейтін заттар оң зарядтар мен теріс зарядтар тең мөлшерде болып келетін молекулалардан немесе диэлектрик ішінде емін – еркін қозғала алмайтын иондардан тұрады.Оң заряд атом ядросында, теріс заряд атомдар мен молекулалардың электрондық қабықшаларында жинақталған. Сыртқы электрлік күштердің әсерімен диэлектриктегі зарядтар не аз ғана ығысады, не өздерінің орналасу бағытын өзгертеді. Сөйтіп диэлектриктер бейтарап болып табылады. Жалпы алғанда, оң және теріс зарядтар өзара тең, сондықтан атом (молекула) электрлік нейтрал. Молекуланы электрлік диполь ретінде қарастыруға болады. Диэлектриктер тобына эбонит, фарфор сияқты қатты денелер және сұйықтар мен газдар жатады. Өздерінің құрылысы бойынша барлық диэлектриктерді үлкен үш топқа бөлуге болады.
Бірінші топтағы диэлектриктерге (N2, Н2, О2, СО2, СН4, парафин, бензол, газ тектес сутегі, азот...) молекулалары құрылымы симметриялы заттар жатады, яғни оң және теріс зарядтардың ауырлық центрі сыртқы электр өрісі болмаған кезде бір-біріне сәйкес келеді, ендеше молекулалардың дипольдік моменті нөлге тең болады. Осындай диэлектриктердің молекулалары полярлы емес немесе полюсті емес деп аталады.(1,а – сурет) Сыртқы электр өрісінде оң және теріс зарядтардың ауырлық центрлері бір – біріне қарағанда қарама – қарсы бағытта белгілі бір l қашықтыққа ығысады (молекула өлшеміне қарағанда өте аз шамаға ).



1-сурет


Әдебиеттер / Литература:1,2
Дәріс 7. Электр зарядтарының өзара әсерлесу энергиясы.
Зарядталған денелердің өзара әсер күштері консервативті болғандықтан, зарядтар жүйесінің потенциалдық энергиясы болады.Бір-бірінен қашықтықта орналасқан екі және зарядтардан тұратын жүйенің потенциалдық энергиясын табайық. Айталық q1 заряды q2 зарядтың өрісінде немесе керісінше болғанда, олар электр күштерінің әсерінен жұмыс істеп, сол жұмыстың шамасы жоғарыда айтылған потенциалдық энергияға тең болады. Сонда бұл энергияның шамалары:


;

мұндағы - сәйкесінше зарядты орын ауыстырып әкелген нүктедегі зарядының және зарядты орын ауыстырып әкелген нүктедегі зарядының тудырған потенциалдары. Олай болса, осы потенциалдардың өрнегі:




және


Әдебиеттер / Литература:1,2


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   26




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет