Инфекциялық процесс- ішкі ортасының қалыпты жағдайын, физиологиялық қызметін бұзатын, патогенді микроорганизмнің енуі мен көбеюінің нәтижесінде пайда болатын, биологиялық құбылыстыр мен процестердің жиынтығы.
Инфекциялық процесс мына бір деңгейлерде жүреді:
Субмолекулалық
Молекулалық
Субжасушалық
Жасушалық
Ұлпалық
Ағзалық
Жүйелік
Организмдік
Инфекциялық аурулардың қоздырғыштары:
қарапайымдылар
саңырауқұлақтар
бактериялар
вирустарды
Қоздырғыштардың берілу механизміне байланысты жіктелуі: Фекальді-оральді (ішек инфекциялары).
Ауа-тамшы жолымен немесе аэрогенді (респираторлық инфекциялар, тұмау, қызылша).
Инфекциядан қорғайтын организмдегі қорғаныс күштері: Табиғи кедергілер (мысалы, тері, шырышты қабаттар)
Спецификалық емес иммундық реакциялар (мысалы, фагоцитарлық жасушалар [нейтрофилдер, макрофагтар] және олардың өнімдері)
Арнайы иммундық реакциялар (мысалы, антиденелер, лимфоциттер)
Инфекциялық процестердің бірнеше түрлерін ажыратады:
Сепсис —инфекцияның бүкіл денеге жайылған ауыр түрі. Бұл кезде міндетті түрде немесе шартты түрде дерт туындататын микробтардың денеге жайылуынан организмнің жүйелі қабынуы дамиды;
Септикопиемия —науқас адамдардың әртүрлі ағзалары мен тіндеріңде іріңді ошақтардың қалыптасуымен сипатталатын түрі;
Бактериемия, вирусемия, фунгиемия— бактериялардың, вирустардың, майда саңырауқұлақтардың қанда болуымен, бірақ олардың онда өсіп-өну белгілері болмауымен, көрінетін түрі;
Салдарлық жұқпалар —организмде бар бір жұқпалы ауру кезінде екінші бір микробтардан туындаған инфекциялық ауру түрі;
Микстинфекция —бір мезгілде бірнеше микробтардан дамитын инфекциялық ауру түрі;
Реинфекция —науқас адам сауыққаннан кейін сол дертті туындатқан микробтың әсерінен инфекциялық аурудың қайталануы;
Суперинфекция —науқас адам сауықпай жатып, сол дерт туындатқан инфекцияны қайта жұқтыруы.
Инфекциялық аурулар бірінен біріне ауысатын 4 сатыда өтеді: Инкубациялық саты;
Продромалық (хабаршы) саты;
Айқындалу сатысы;
Аяқталу сатысы.
Инкубакциялық саты - инфекция енген сәттен алғашқы ауру белгілерінің пайда болуына дейінгі кезең.Бұл сатыда инфекцияның организмнің ішкі ортасына микробтардын бейімделуі, белгілі азғалар мен тіндерге жинақталып, өсіп-өнуі болады. Организмнің қорғаныстық күштері жұмылдырылады.
Продромалық / хабаршысатысында аурудың жалпылама бейспецификалық (әлсіздік, дене қызымы көтерілуі, бас ауыруы, ұйқы бұзылуы, бұлшықеттердің сырқырауы т.с.с.) белгілері пайда болады. Дамыған ауруға тән бегілер әлі байқалмайды. Бұл кезде микробтардың өсіп-өнуі, олардың жасушаларды бүліндіретін ықпалдарымен қабаттасады.
Айқындалу сатысында жеке ауруларға тән , спецификалық белгілер пайда болады.Инфекциялық аурудың бұл кезеңі әдетте 24-48 сағаттан аспайды.
Аяқталу сатысы. Ауру науқастың сауығуымен, дерттің созылмалы түрге ауысуымен немесе адамның өлімімен аяқталады.