Информационное письмо


Баланың жеті жастағы дағдарысы



Pdf көрінісі
бет15/73
Дата08.04.2023
өлшемі1,61 Mb.
#80473
түріБағдарламасы
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   73
Байланысты:
2023 Мектеп психологиясы силлабусс (копия).docx1

Баланың жеті жастағы дағдарысы. Мектеп жасындағы бала, барлық жас кезеңдері 
сияқты, психикалық дамуында дағдарысқа немесе күрт өзгерістерге ұшырап 
отыратындығы ғылыми әдебиеттерде баяндаған. Мұндай өзгеріс баланың жеті жастағы 
дағдарысы деп те аталады. Осы кезде баланың ақьл-ойының өсуіне орай қауырт 
өзгерістерге ұшырап, тәрбиесі жөнінен де бұрынғы уакытқа қарағанда неғұрлым қиындай 
түсетіні айқын байқалады. Бұл кезеңде оны енді мектеп жасына дейінгі бала деп те, 
оқушы деп те атау қиын. Өйткені, ол өтпелі кезеңді басынан кешіреді. 
Соңғы уақытта бұл жасқа арналған бірқатар зерттеулер жарық көрді. Зерттеу 
нәтижелеріне қарағанда жеті жастағы бала енді бұрынғы нағыз балалық ерекшеліктерінен 
айырылады. Алайда оның қимыл-қозғалыстары мен ішкі жан дүнесі сол балдырғандығын 
көрсетеді. Бұл кезенде бала алдына мақсат қойып, оны өздігінен аңғара білуі, тілегіне 
жетіп, оны жүзеге асыруы толық жетілмеген. 


Жеті жастағы баланың дағдарысының ең басты көрінісі оның жеке басының ішкі және 
сыртқы дүниесіндегі елеулі өзгерістерге ұшырау себептерімен байланысты. Баланың 
мінезіндегі дағдарысқа ұшырау себептерін оның бойындағы ішкі және сыртқы сапалы 
өзгерістердің пайда болуымен ұштастыру қажет. Өйткені баланың бойында жаңадан 
өзіндік мінез көріністері пайда болып, мұндай ерекшеліктер былайғы адамдарға күлкілі 
болып көрінеді. Осы орайда бала мінезіндегі өзгерістердің зандылық екендігін атақты 
актер Ч. Чаплин орындаған рөлден айқын көруге болады. Ол ересек адамдардың рөлін 
ойнағанда өзін ерекше балалық аңғыртықпен, балалық мінезбен көрсетеді. Оның күлдіргі 
әрекеттерінің сыры да, басты шарты да осында. 
2. Бастауыш мектеп жасындағы дағдарыстың пайда болуына әкелетін аспектілер: 
баланың физикалық дамуы, психологиялық қайта құру, интеллектуалды даму. 
Бастауыш мектеп оқушысы – бұл адамның іс-әрекет берілген жағдайда оқу іс-әрекетінің
субъекті ретіндегі қоғамдық болмысының бастауы. Осы сапада бастауыш мектеп 
оқушысы, ең алдымен, оған дайындығымен сипатталады. Бұл оқу мүмкіндігін қамтамасыз 
ететін физиологиялық және психологиялық, ең алдымен интеллектуалды даму 
деңгейімен анықталады.
Бұл дайындық бүкіл алдыңғы психикалық дамудың қорытындысы ретінде, отбасындағы 
және бала бақшадағы тәрбиелеу мен оқытудың бүкіл жүйесінің нәтижесі ретінде 
түсіндіріледі. Оларға жататындар: баланың жалпы физикалық дамуы, жеткілікті білімдер 
көлемінің болуы, өзін-өзі күтудің, мінез-құлық мәдениетінің, қарым-қатынастың, 
қарапайым еңбектің, «тұрмыстық» дағдылардың болуы; тілдің дамуы; жазудың 
алғышарттарының болуы; оқуға ниеттену. 
Бастауыш мектепте, кіші мектеп оқушысында, осы кезеңдегі жетекші іс-әрекеттің негізгі 
элеметтері, қажетті оқу дағдылары мен іскерліктері қалыптасады. Осы кезеңде ойлау 
формалары дамиды, олар ары қарайғы ғылыми білімдер жүйесін меңгеруді, ғылыми, 
теоретикалық ойлаудың дамуын қамтамасыз етеді. Мұндай оқуда, күнделікті өмірде өз 
бетінше бағдарланудың алғышарттары қалыптасады. Осы кезеңде «баладан тек елеулі 
ақыл-ой жұмсауды ғана емес, сондай-ақ үлкен физикалық төзімділікті талап ететін» 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   73




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет