И С Л А М Ғ А Д Е Й ІН Г І Ә Д Е Б И Ж Ә Д ІГЕР ЛЕР
ФДКСИМИЛЕСІ
2
ч г з г е г
і е о і
і б
yjr
і Қ і з і е и ю
д 8
7
« J
ч 3
жч
' I
— ^*>1
—
v
(О
X Y P & e n . !
Г Р А
— g o
« y f / И ^ Д ^ Р Д И Н
£ в л ш с к т е л и $ — [ K r s J
і з
' i d i - P J l f - f
_ _ u f (a
r
( 3 ) ' K ~ H (л ) і Р * - ^ *
J
r H f o r t f j f ?
/к
<3
- г е ц ю э g
7
e
s i
з
2
1
fr - < Z & ti - T ( i ) - X 1
S j S ' V
-ft 5 4 -=> £)
1
J
2 3 C r 2 - f W * ? 3 ^
7
1 3 1 2 1*1109 e
7" «
S -4 3
« f
еЧКЧ-b&J-JCJ
У ' ^ З - ' 4'
M
[ Ш - / \ W ; / y V * 5
(s ) r P T - - > 4 (a.) r P - * '
J [ н * - > (
ж
)
і
Ө К Ө
1 9
1 8 1 7 -1* 1 5
1 4 1 3 i e 1 1
1t> 9
8 7
6
S ' 4
3
2 -»
' j
/
л а
^ -Ч ^ Ч 'М
Ь
7 i W
г о
- 7 «
-17-16
15-14 13 1S
11 -ro S
a
7
*
S
И
3 £ 1
і К г г і ө ) - ^ *?> >
ч) * О А '
It
*—\ - 0
£s)
j
-
[ &
м д м v
s
m
j c - i ( ^ j ^ p * ~ t - i (л )
[ з - '-j? &) -e ^ к
, - • w
j.
1 7 1 в
- fs 1 4
1 3 i e
1 1
ю з
g
Z^~~e
^ *
* . e +
-C(*)cC*-iOJ-<*i ']
^
-)^>
vj^ ^>/ I
cK 'v »
(fcj
Г у -
t
' (Л) '4 - ^ , f r ) - J Z l l
/< - i i £.)*#■i - v 60—v 7
Г
а
* - '* ( i) r S —
;-•
V)"*
e
9
Я
7
6 S-
4 3 г..
1
/ а р -
& J - — \ \ ^
• S J>
V
- < _ T J — +
Ф
173
f Һ Г Т Н Һ
ЕЖЕЛГІ Д Ә У І Р Ә Д Е Б И Е Т ІН ІҢ А Н Т О Л О Г И Я С Ы
КҮЛТӨБЕ-V ЖДЗУЫ
Аудармасы:
С онш а ұлұқ, ер, үш АТА өр елі, ақ (қосы м ш а мағы насы : таза,
ж оғары ), арты қ (артқан), мақтаулы , үлгілі, өн өгөлү (қосы м ш а мағы насы : на-
сихатш ы , кеңесш і), дана, асы л, өр (қосы м ш а м ағы насы :ер), ұлы АТА-ІЙЕ елі,
асы л-асы л Ж ЕРІ - а л ы п !
Транскрипциясы:
aN C a U L
4
U Q 4, eR
2
U C
4
a T 'a O R
4
eL
2
i, aQ, aRT, 0 K
4
0 ,
aS 'y Z , O R 4, U Q 4U aD 'a-TPe eL
2
i, a S 'y Z - a S ^ Z J
2
eR
2
T - aLP!
ФДКСИМИЛЕСІ
К Ү Р Д Е Л І Г Р А Ф Ғ / Ч А А И Р Д Ы Қ Б 9 Л Ш Е К Т Е Н У І
A S P ;
ier-ifii=sfylsifrj.i'i-t(3
8 (2 i m ~ f (i z Ж 9 І
ftJ
■ e P - r f i S - H i ; c 1- ¥ ( u $ ( £ ) & ]
. i - X f i l C - V p i l - K (Ait L V d = I ff! A) [}]
ЖААҚЫ ТАҢВАМРАЫЧ
ТОЛЫҚТЫРЫЛҒАН
ТҮПНҮСІСАСЫ
as
4*
1
П Т ?
Y b < J ' Y ' f A T T t + j
. К Л Т - V ЖАЗБА ECKEfTKIUIWAE
КОЛЛАМ UAFAH Т А К 6 М А Р
1
и )
І
Ұ Қ Ұ - t A ) 7
г * - г ш
16 З - ^ Щ ъ
/П-Г7
11)
й * - 9 (1\
г Y V f - Ш
8
С1~ У ( Ь )
11 нн-3 (1)
I
3 K - f t H
Л4- Y
(Я
7
Й РГ-гі
в)
I
К Л Т - V
ЖАЗУЫНЫН.
EPEKUIE ТАН.БАЛАРЫ
1 \ Ұ Л Ү - ~ Һ ( № \ Ө Р - ' Г tai
3 \ У Н - Т ( 1 )
I
И С Л А М Ғ А Д Е Й ІН Г І Ә Д Е Б И Ж Ә Д ІГЕР ЛЕР
КҮЛТӨБЕ-VI ЖДЗУЫ
Аудармасы:
1.
...асы л ІД І-ІИ Е асқан санаң, ақы л-ой ы ң сы йы ң...
2.
...ІД ІН ІҢ аң -түйсігі, ақы л-есі ар (арудаза)...
3.
...(Қ а)н к ар (ар у ,таза)ел ін ің аң -тү й сігін ы ғай ған ,к ө р к ей ген ,ж о ға р ы л а ған ,
сон ш а акы л-есі ассы н, ны ғайсы н , көркейсін, ж оғары ласы н...
4.
...ақы л-есі, аң-түйсігі ны ғая, көркейе, ж оғары лай орн ы қты ра калы п-
тасты руш ы ізгі ІИ Е-ІД І...
Транскрипциясы:
1.
...aS 'y Z TD2T TJ2e a S 'y N Q S 'a N ’aN Q U M 4U N Q ayyN Q...
2
.
... aD v eS 2T TD2TNKT A R 1...
3.
...(Q a)N Q aR ' eL 2iNKT aD y TGTZTNC aN C a eS 2T a S 1, TG...
4.
... eS 2T aD y TT2TZ TZKT TJ2e TD
2
T...
ФДКСИМИЛЕСІ
К Ү / І Т Ө В £ - ү і Ж А З У Ы Н Ы Қ K Y P A E A l Г Р А Ф ЕМ А Л Ы Т Ү П Н Ү С Қ А С Ы
КГБ 1-жоліУ
ft) V -C ;
(а.)X - 3 ) (3
)А -ДА.*Тji
? - С1) Щ
Ш З-^С/І
fij
-HK;W 4-/* У-/1^ ^ •
-&K. $ }
у
(a]
ігіі-ң.кгйф$яа-г]{44'-3;(з)1-н?.кгшм)(4}-!<т)
}
д t
(ijj-c1.
КГіум
-Г.КГБЧ-
жоліучп
А
і
-
с
^
р
М -
і
)
X
- Н/ м
т * /s) *
; (і)Чі - 3 . К Гн ( 4 3 А) ч- к ; W *»- й*
К М Г Ө ^ Е - У / ЖАЗУЫНРгЛҒЫ Ж М Т Л Н В М А Р Я Ы К Т О Ш К ТҮПНҮСҚЬСЫ
? V j°*}Jji< Z 44Q f3)O 0x/y { л ) о и ө ^ 0> 9$$9ҺЪ^0)
$>+4410)
175
f Һ Г Т Н Һ
ЕЖЕЛГІ Д Ә У І Р Ә Д Е Б И Е Т ІН ІҢ А Н Т О Л О Г И Я С Ы
КҮТТТӨБЕ-VII ЖАЗУЫ
Аудармасы:
Қ ан қ 5 (бес) елі
1. А р (ару, таза)
2. А р (ару, таза), ақы л-есі, аң-түйсігі
3. А қы л-есі ар (ару, таза), елі ш ебер, ұста, озат, үздік
Транскрипциясы:
O rtaq KG: Q aN Q 5 (bes) eLT
1. A R
1
(Q aN Q 5 (bes) eLT)
2. A R
1
eS 2T aDy
(Q aN Q 5 (bes) eLT)
3. E S 2T A R
1
eL 2I U U S
1
ФДКСИМИЛЕСІ
КГЛТӨ5£-\///Жі45Уі»/НЫК
КГР А Е М ГРАФВМАЛЫ Т ГП Н ҮС ҚА С Ы
k y m i m
m + е м л л А ғ А и н ш и і н т ш і
л
ь ,
0
огтлқкг
v-л
x r l - m м
ү> «|
)- с ‘ ;
т - # ‘>
У
d
7
6)
» Ч - * Л Г 0
і і
№ < -П ! * У - &
< Y u * '
ш й
т А қ е ш ш к т о ш к
т ү г і н к к к ы
О
fll
І І 1
3 1 1
^
y < Y 0 ) Z ( S )
И С Л А М Ғ А Д Е Й ІН Г І Ә Д Е Б И Ж Ә Д ІГЕР ЛЕР
5.3. ЕРТІС ЖДЗБА ЕСКЕРТКІШТЕРІ
СДСЫҚБДСТДУ ЖДЗУЫ
Б
елгілі түрколог ғалы м , проф ессор А .С .А м анж оловты ң
«К өне түркі
ж азуы ны ң тари хы мен теори ясы » атты еңбегінде Қ азақстан н ан табы лған
өзіне белгілі көне түркі ж азба ескерткіш тері берілген.
С оларды ң іш індегі екі ескерткіш те бүгінге д ейінгі Түркология ғы лы м ы н а
мағы насы белгісіз болы п келген ж аңа таң б ан ы ң бар екендігі белгілі болды.
Бірінш і ескерткіш «Қ ы тайд а ж асалған кола айнадағы рун икалы қ ж азба» деп ата-
лады. Қ ола айна қазір С ан кт-П етербургтегі М ем лекеттік Э рм итаж ды ң Ш ы ғы с
секторы нда сақталады .
Ж азуды ң дұры с оқы луы :
x T Y r ^ N l " £
"1
А р А Я Ч
А у д ар м а сы : А рақ, шарап үш іні(м ді) өлтірді.
Т р а н с к р и п ц и я с ы : aR 'a Q 4 U 4 U H U K Y S
2
lN 2i 0 L
2
uR
2
D 2T
МӘСТУРД ЖДЗУЫ
Нүктелі сы зы қтарм ен эш екей лене түсірілген мэтін А .С. А м анж оловты ң
еңбегінде ж арияланған. Бұл көне түркі күлбізік ж азуы м ен күміс білезікке
ж азы лған ж азу ұрп ақтан үрп аққа беріліп, біздің д эуірім ізге д ейін ж еткен. И есі
Гүлістан (Ж анқош қарова) С үлей м ен ова - П авлодар өң ірін ің тұрғы ны . О ған
әж есі М әстура сы йлаған, М эстураға оны ң әж есі тарту еткен.
Енді жазуды ң дұры с оқы лы м ы н берейік:
\
Т '
■(•'}
:
А у д ар м асы :
Сеңгір өңірі, алды, терең шатқал іші, ж азы гы су (суъщ, салцын).
Т р а н с к р и п ц и я с ы : S
2
eD iR
2
ODi O B
4
U R 2U ICi eS
2
177
f Һ Г Т Н Һ
ЕЖЕ/1Г1 Д Ә У І Р Ә Д Е Б И Е Т ІН ІҢ А Н Т О Л О Г И Я С Ы
5.4. ЖЕТІСУ ЖДЗБД ЕСКЕРТКІШТЕРІ
ДДРДДМТЫ ЖДЗУЫ
Қ азақстан аум ағы ндағы Іле өзені бойы нан таб ы л ған көне түркі күлбізік (руна)
ж азулары н ы ң өзі онға ж ақы ндап қалы пты . Белгілі түркітан уш ы ғалы м ы м ы з
А .С .А м анж олов өз ең бегінде оларды ң сегізін келтіріп, оқы п, түсін іктем е ж асаған.
О н да ол Іле ж азулары ны ң екеуінде көне грек әріптері п ай далан ы лған д есе, ал
А лм аты облы сы ¥ й ғ ы р ауданы, Д ард ам ты ауы лы ны ң ж аны н дағы «Таңбалы тас»
деген ж ар таста көне петроглиф тер ортасы н д а көне грек ж азуы м ен ж азы лған
түркі тілін дегі ж азб а бар деп, оны оқы п, түсін ік береді. Бұл ескерткіш ті ғалы м
1964 ж ы лы өзі тауы п, 1967 ж ы лы қ ай та тексерген. М этін н ің дүры с оқы лы м ы н
берейік:
S
А у д ар м а сы :
Таут еке а га (ұлы, үлкен), ацшылъщ алыбы, сиіды (озыгы) неме-
Достарыңызбен бөлісу: |