Ислам дәуіріндегі әдеби ескерткіштердің зерттелуі. Түркі халықтары әдебиеті тарихында ислам дәуірі (X-XII ғасырлар) ерекше орын алады. «Ислам дәуірі әдебиеті»


Үмбетей жыраудың «Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту» жырын жатқа айтып, талдаңыз



бет88/97
Дата21.12.2023
өлшемі303,2 Kb.
#142156
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   97
Байланысты:
хандықт

84.Үмбетей жыраудың «Бөгенбай өлімін Абылай ханға естірту» жырын жатқа айтып, талдаңыз.
Ей, Абылай,// Абылай, 7
Абылай ханым,// бұл қалай? 8
Бұл қалайдан //сескеніп,7
Сөзімді қойма //тындамай.8
Талай істер //басыңнан7
Өтіп еді-ау //жасыңнан,8
Қиын, //қызық //әрбір жай.7
Жас күнінде,// Абылай,7
Үргеніштен// мұнда кеп,7
Сарыарқаны// жерім деп,8
Қалың қазақ //елім деп,7
Келмеп пе едің //жаяулай?!8

Төле биді //тапқанда,7


Күндіз түйе// баққанда,7
Жалғызбын деп// шошымай,7
Еш малшыға //қосылмай,7
Қара жерге //отырмай,7
Күпінді салып //астыңа,8
Жең жастанып //басыңа,7
Қол-аяғың //төрт жақта,7
Жатушы едің// сол шақта,8
Ұмыттың ба соны,// Абылай!9

Жиырма жасың// толғанда,8


Қалмақпен //соғыс болғанда,8
Алғашқы бақты// тапқанда,8
Шарыштың басын// қаққанда,8
Қанжығаңа //бас байлап,7
Жау қашты деп// айғайлап,7
Абылайлап //шапқанда...7
Ұмыттың ба соны, //Абылай!9

Сол ерлікпен //хан болдың,7


Әлем асқан// жан болдың,7
Барша әлемге// даң болдың,8
Ұмыттың ба соны, //Абылай!9

Қалдан ханның// әскері 7


Іздеп сені //әрі-бері,8
Қапыда ұстап //алғанда,8
Алып барып// Тәшкенде7
Көр зыңданға// салғанда,7
Елің қараң қалғанда,7
Тоқсан жақсы //үш жүзден 7
Сені //сұрай барғанда,7
Өлтірем деп //Қалдан хан 7
Орайына //Шарыштың,7
Сөзіне қарсы //сөз айтып,8
Жауаптастың,// қарыстың.7
Қапияда //тұтылдың,7
Қалмаққа бітеу// жұтылдың,8
Шешендік жолын// тұтындың,8
Үш ауыз сөзбен// құтылдың,8
Ұмыттың ба соны, //Абылай!9
***
Аруағыңа// болысқан,7
Әділ билік //қылысқан,7
Қашпаған //қандай ұрыстан 8
Керейде //батыр Жәнібек,8
Қаз дауысты// Қазыбек,7
Қу дауысты //Құттыбай,7
Қаракерей //Қабанбай,7
Қанжығалы //Бөгенбай -7
Абылай, //сенің тұсыңда 8
Сол бесеуі// болыпты-ай!8
Кейі батыр, //кейі би,7
Тәңірім берген //сондай сый,8
Ұмыттң ба соны,// Абылай!9

Батыры ханға //сай болды,8


Елің жайпақ //бай болды,7
Қыс қыстауы //тау болды,7
Жаз жайлауы //көл болды,7
Салқын //сары бел// болды,7
Елге лайық// ер болды,7
Сарыарқа деп таңданып,8
Өзге жұрт //аңсар //жай болды,8
Ұмыттың ба соны,// Абылай!9

Айтқан сөзің //ем еді,7


Жолынды теріс// демеді,8
Қай бақытың// кем еді,7
Ел қорғаны //көп еді,7
Қалып па ең// батыр //таба алмай?10
Жауыңның қанын// ағызған,8
Аузынан балды// тамызған,8
Би мен батыр// аз болып,7
Тасырқап па едің //шаба алмай!?10

Анау бір жылы// аттанған 8


Әскерді қырғыз //қырғанда,8
Басынан оба// қылғанда,8
Ол хабарды// ел біліп,7
Көп батырмен// сен жүріп,7
Көзіңнің жасын// көл қылып,8
Кысылған //әскербасының 8
Қасына барып// тұрғанда,8
Ақбоз атты// шалғанда,7
Мойныңа кісе //салғанда,8
Баба түкті// Шашты Әзиз,
Содан бата// алғанда,7
Тілеуің қабыл// болғанын,8
Басыңа Қыдыр// қонғанын,8
Ұмыттың ба соны, //Абылай!9

Ұлы сәске// болғанда7


Жасаған жақсы //жол беріп,8
Жол бергенде// мол беріп,7
Ойламаған// бақ беріп,7
Қырғызды Тәңірім// қақ бөліп,9
Садырбала// бітем деп,7
Әтеке соғыс //күтем деп,8
Бірі көнбей //біріне,7
Садыр кетті// бөлініп,7
Соғысудан// түңіліп,7
Әтеке сынды// жырықтың8
Қабырғасы //сөгіліп,7
Шапқанда батыр //төгіліп:8
Қаракерей// Қабанбай,7
Қанжығалы //Бөгенбай,7
Сары, Баян //мен Сағынбай8
Қырмап па// еді жауыңды,8
Қуантпап па //еді қауымды,8
Ұмыттың ба соны,// Абылай!9

Дүние кезек,//Абылай!8


Қаласың әлі-ақ// сен былай!9
Артыңдағы// балаңа 7
Табылар батыр// тағы да-ай!9
Сондай ерлер// көп тусын7
Деп тілей бер,// а Құдай!7
Орта жүзде //қатын көп,7
Туатын кейін //батыр көп,8
Сол мұқатар// жауды деп,7
Елестер көзге //сағымдай.8
Ей, Абылай, //Абылай,7
Сөзімді тыңда //тағы да-ай!9

Өзіңнен біраз// жасы үлкен,9


Дөмпеш таудай //басы үлкен,8
Жасыңда болған// сырласың,8
Үлкен де болса //құрдасың,8
Сексеннен аса// бергенде,8
Қайрылмас қаза //келгенде,8
Батырың өлді// - Бөгенбай!8

Иманын айтып //өлерде,8


Иекке жаны// келгенде,8
Сәлем айтты// үш қайта,7
Кеттім деп// сізді көре //алмай.9
Батырды қолдан //өткіздім,8
Сәлемін міне //жеткіздім.8
Жыламай тында, //Абылай!8

Жараға жақсы //қасқарар,8


Ойбайлап жаман //бас салар.8
Көріспей айтты //демеңіз,8
Осы еді біздің //келген жай.9
Көзіңнің жасын// тыя көр,7
Жақсылық бата// қыла көр.8
Тағы да талай //бақ берсін,8
Балаңа алтын //тақ берсін,8
Бөгенбайдай //жас берсін,7
Өлшеусіз мал мен //бас берсін!8

Бөгенбай сынды// батырдың8


Береке берсін// артына-ай,9
Сабыр берсін //халқына-ай.8
Жасаған ие //жар болып,7
Бейіште нұры// шалқығай!8




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   97




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет