Issn 1728-8657 хабаршы вестник
жүктеу/скачать 1,66 Mb. Pdf көрінісі
|
| ISSN 1728-8657
ВЕСТНИК «Кӛркем ӛнерден білім беру: ӛнер-теориясы-әдістемесі» сериясы Серия «Художественное образование: искусство-теория- методика» №2 (31) А А л л м м а а т т ы ы , , 2 2 0 0 1 1 2 2 Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Көркемөнерден білім беру: өнер-теориясы-әдістемесі» сериясы, №2 (31) 2012 ж.
Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетi ХАБАРШЫ «Кӛркемӛнерден білім беру: ӛнер – теориясы – әдістемесі» сериясы №2 (31), 2012
2001 ж. бастап шығады. Шығару жиiлiгi – жылына 4 нӛмiр Бас редактор: пед.ғ.д., проф. Б.А. ӘЛМҰХАМБЕТОВ Бас редактордың орынбасары: Ш.А. Ақбаева пед.ғ.к., доцент Редакция алқасы: К.Е. Ибраева пед.ғ.к., доцент, Н.А. Михайлова пед.ғ.к., доцент, М.Э. Сұлтанова аға оқытушы, А.С. Сманова пед.ғ.к., аға оқытушы М.И. Жексембекова пед.ғ.д., доц., Н.Б. Рахметова пед.ғ.к., доцент, К.С. Оразқұлова фил.ғ.к., аға оқытушы Техникалық хатшы: А.Т.Қожағұлов аға оқытушы © Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетi, 2012 Қазақстан Республикасының мәдениет және ақпарат министрлiгiнде 2009 жылы мамырдың 8-де тіркелген №10099-Ж
Басуға 13.02.2013 қол қойылды. Пiшiмi 60х84 1 / 8 . Кӛлемi 11,25 е.б.т. Таралымы 300 дана. Тапсырыс 45.
050010, Алматы қаласы, Достық даңғылы, 13. Абай атындағы ҚазҰПУ Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетiнiң «Ұлағат» баспасы
М а з м ұ н ы
Казахский национальный педагогический университет имени Абая ВЕСТНИК Серия «Художественное образование: искусство – теория – методика» №2 (31), 2012
Выходит с 2001 года. Периодичность – 4 номера в год
д.пед.н., проф. Б.А.АЛЬМУХАМБЕТОВ Зам. главного редактора: Ш.А.Акбаева к.пед.н., доцент Редакционная коллегия: К.Е. Ибраева к.пед.н., доцент, Н.А. Михайлова к.пед.н., доцент, М.Э. Султанова к.искуст. ст. преп., А.С.Сманова к.пед.н., ст. преп., М.И. Жексембекова д.пед.н, доц., Н.Б. Рахметова к.пед.н., доцент, К.С. Оразкулова к.фил.н., ст. преп., Технический секретарь: А.Т. Кожагулов ст. преп.
педагогический университет имени Абая, 2012 Зарегистрировано в Министерстве культуры и информации Республики Казахстан 8 мая 2009 г. №10099-Ж
Подписано в печать 13.02.2013. Формат 60х84 1 / 8 . Объем 11,25 уч.-изд.л. Тираж 300 экз. Заказ 45.
050010, г. Алматы, пр. Достык, 13. КазНПУ им. Абая
Издательство «Ұлағат» Казахского национального педагогического университета имени Абая
С о д е р ж а н и е
Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Көркемөнерден білім беру: өнер-теориясы-әдістемесі» сериясы, №2 (31) 2012 ж.
ГРАФИКАЛЫҚ ДИЗАЙН ҚҰРАЛЫ Н.Е.Ажитаев – «Графика және дизайн» кафедрасының оқытушысы, Абай атындағы ҚазҰПУ Бүгінгі таңда компьютерлік дизайн, Web-дизайн, жүйелік программалаушы, администратор және тағы басқа мамандардың қажет екендігін түрлі жарнамалық газеттерден, бұқаралық ақпарат құралдарынан да кӛруге болады. Адам баласының кез-келген іс-әрекетін тиімді тәсілдермен шешу, кәсіби мобильдікке кең ғылыми технологияны пайдалана алу, білімнің маңызды міндеті болып табылады. Бұл технологиялар дербес компьютермен жұмыс істеуді жеңілдетті, оған арнайы техникалық білімі жоқ адамдарда қол жеткізе алатын болды. Сонымен қатар, қазіргі кезде кең ғылыми техниканы пайдалану, әр-түрлі кәсіби және жартылай кәсіби дербес компьютерде жұмыс істеуге арналған бағдарлама ӛнімдерінің пайда болуына да қатысты. Енді, бүгінгі таңда ақпараттық технологияның динамикалық тұрғыда дамып келе жатқан, адам іс-әрекетінің кӛптеген салаларында пайдаланылатын саласының бірі - компьютерлік графика құралдарына да толығымен қатысы бар (компьютерлік моделдеу және дизайн, полиграфия, үш ӛлшемді графика және анимация, сәулет ӛнері, бейнеӛндіріс, мультимедиа, презентация және т.б.).Осылай, кӛптеген суретшілерге, графиктерге, дизайнерлерге осы уақытта дербес компьютер композиция табуда, колорит іздеу үшін және де кӛркем шығарма жұмысында, оны аяқтау кезеңіне дейін жеткізуге керекті құрал болып табылады. Сонымен бірге, олар дәстүрлі жанрда, және де тек қана компьютерлік графикаға қатысты жанрларда да жұмыс істей алады. Қазіргі заман жаппай ақпараттандыру талаптарына байланысты компьютерлік графика бейнелеу ӛнерінің заңдылықтарын зерттеу барысында, кӛркем шығармашылықта кӛрініс тапқан бейнелеу, сәндік-қолданбалы және дизайнерлік ӛнер түрлерін жасау үрдісінде де негізгі құралдың бірі болып саналады. Компьютерлердің технологиялық мүмкіндіктері олардың құнды графикалық мүмкіндіктерімен, бейнелі реңктерімен, кеңістік формаларын екі немесе үш ӛлшемдегі кӛрнекілікпен бейнелеудегі қабілетімен белгіленеді. Жасалған ӛнімдердің кәсіби тұрғыда да, жалпы білім беру тұрғысында да маңызы зор, ӛйткені ол осы саладағы студенттердің шығармашылық қабілетін дамыту міндеттерімен ӛзара тығыз байланыста жүзеге асады. Компьютер — жай ғана машина, ол ӛзі кӛрсетіп тұрған сӛздерді «түсінбейді» және ӛз бетінше «ойламайды». Компьютер тек қана бағдарламада кӛрсетілген сызықтар мен түстерді енгізу-шығару құрылғыларының кӛмегімен механикалық түрде кӛрсетеді. Адам миы экрандағы кӛріністі қабылдап, оған белгілі бір мән береді. Сондықтан компьютер адамның басқаруына тікелей бағынады. Суретші компьютерддің құралдарын пайдаланған кезде түстерді шынайы кӛре алмағандықтан, оның мүмкіндіктері де азайа түседі. Дегенмен компьютерлік графика форма мен түстерді неғұрлым символды пайдаланады, сондықтан кейде түстер шынайылықтан гӛрі декоративтілікке жақынырақ болып келеді. Оның жетістіктері форманы виртуальды кӛруге мүмкіндік туады. Компьютерлік графиканың бағдарламалары ӛте нәзік түстерден мен формалардан, күрлеліге дейін жұмыс жасауға ыңғайлы. Дегенмен, академиялық кӛркем ӛнерден білімі жоқ студенттер үшін түстер мен формаларды сезіну қиындық тудырады. Сол себептен кӛркем ӛнерден білім мен оны компьютердің тіліне алмастыру ӛте күрделі үрдіс. Ол студенттің кӛркем қиялы мен шығармашылықты талап етеді. Кӛркем қиял суретшінің түстер мен сызықтар арқылы форманы сезінуіне әсер етеді. Композициялық шешім табу үшін бірнеше сатылы бағдарламалар мен құралдарды пайдалана отырып, дәстүрлі (кескіндеме, сурет) кӛркем ӛнердің тілін графиканың тіліне аударады. Дәстүрлі кӛркем ӛнердің тілі сызықтар, дақтар, түстер, архитектоникалық құрылым, копозиция және т.б. Дәстүрлі бейнелеу ӛнерінде материалмен тығыз байланыста болады, оны қолымен ұстап сезінсе, ал дазайнер суретші оны кӛркем қиялы арқалы іске асырады. Дәстүрлі суретте маретиалды сезініп, заттардың фактурасы неғұрлым шынайы беріледі. Компьютердің мүмкіндігі арқылы жазылған картиналарды компьютерлік живопись, компьютерлік графика деп аталады. Сондай-ақ арлас техникалар да кездеседі. Бірінші бастамасынан, қазірге дейін есептеу техникасы үзіліссіз даму үстінде. Есептеу техникасы прогресінің ерекшеліктерін бейнелейтін ұқсас процесс «Компьютерлік ӛңдеудің әдістемелері» ғылыми еңбектің мәнімен бірге жүреді. Қазіргі кезде дербес компьютер ғылыми- зерттеулік, есеп-қисаптың, құрастыру, безендіру жұмыстарын жасайтын құрал.
Компьютерлік графика – әр түрлі кескіндерді (суреттерді, сызбаларды, мультипликацияларды) компьютердің кӛмегімен алуды қарастыратын информатиканың маңызды саласы. Дербес компьютерді пайдаланушылардың қатарында компьютерлік графикамен айналысатындардың саны күн санап артып келеді. Қазіргі кез-келген мекемеде кей уақытта газеттер мен журналдарға жарнамаларға тапсырыс беру немесе жарнамалық парақшалар мен буклеттер басып шығару қажеттілігі туындайды. Олардың кейбіреулері осындай жұмыстарды арнайы дизайнерлік бюролар мен жарнамалық агенттіктерге тапсырса, кейбіреулері қолда бар программалық құралдарын пайдаланып, ӛз күштерімен жасауға тырысады. Қазіргі танымал программалардың ешқайсысы компьютерлік графикасыз жұмыс істемейді. Статистикаға сүйенсек, жаппай қолданыста жүрген программаларды жасап шығарушы программистік ұжымның қызметкерлері ӛз жұмыстарының 90 % уақытын осы графикамен шұғылдануға жұмсайды екен. Қазіргі компьютерлік графика тек кӛркемдеу мен безендірумен үшін ғана емес, ғылым мен медицинаның барлық саласында, коммерциялық және әкімшілік қызмет орындарында алуан түрлі ақпаратты кӛрнекі түрде кӛрсету үшін сызбалар, графиктер, диаграммалар жасау үшін қолданылады. Конструкторлар автомобильдің немесе ұшақтың жаңа үлгілерін құрастырған кезде олардың соңғы кӛрінісін алу үшін үшӛлшемді графикалық объектілерді қолданады. Архитекторлар монитор экранында болашақ ғимараттың кең кӛлемді кескінін жасап, оның жер бедерімен қалай жанасатынын алдын-ала болжай алады /1/. Бүгінде әрбір шығармашылық тұлға компьютерлік графика және жоғары техонологияны біліп қана қоймай, оны ӛзінің кӛркем туындысының шынайылығы мен анықтылығына қол жеткізуі үшін қолдана алады. Бірақ бірде-бір «компьютер» дизайнері – дизайнер емес, егер ол суретші секілді ойлап, сурет сала білмесе. Осы жердегі мақсат (оқытушылардың) дизайн ӛнерін үйреніп жатқан студенттерді ӛзінің нағыз шынайы кәсіби маманы етіп шығару. Шығармашылық қиялды, ӛнердің түрлерінің ішндегі соңғы кездегі қарқынды дамып келе жатқан осы компьютерлік гафика арқылы да дамытуға болады. Қазіргі ғаламдану процесіне сәйкес бәсекеге қабілетті, жаңа қоғамға бейімделген жеке тұлғаға деген сұраныс болашақ маманның жан-жақты дамыған, біліктілігі жоғары деңгейде қалыптасуын кӛздейді. Болашақ маманның кәсіби біліктілігін қалыптастыру туралы мазмұндалған отандық, ресейлік ғалымдардың еңбектері мен әлеуметтік, философиялық, психологиялық- педагогикалық әдебиеттерге талдау жасаудың нәтижесі қазіргі бұл проблемалардың ӛзектілігі бұрынғыдан да арта түскенін кӛрсетті. Қазіргі кезде компьютерлік графика мүмкіндіктерін үйрету арқылы студенттердің кәсіби біліктілігін қалыптастыру қоғамды дамытудың бірден-бір құралына айналып отыр. Сондықтан да оны іске асыру қоғам үшін маңызды алғы шарттардың бірі болып есептеледі.
Кӛркем суреттен білім алатын студенттер компьютерлік графикадан білім беру бағдарламаларында студенттердің кӛркем қиялын дамытуға академиялық сурет пәндерінен басқа да түрлі компьютерлік графикалық бағдарламалардың құралдарын пайдалана отырып арттыруға болатындығы оқу үрдісінде анықталды. Дегенмен бұл қазіргі заман компьютерлік жаппай ақпараттандыру заманында мәселені толығымен шеше аолды деп ойламаймыз. Компьютерлік жаңалықтар күнде ашылып жатқан кезеңде білім мен біліктілікті жетілдіру үздіксіз үрдіс болып қалмақ.
Түйін
Мақалада компьютерлік графиканың маңызы студенттердің кӛздеген мақсаттарына жету жолындағы әдеттер мен машықтарды қалыптастырудағы графикалық дизайнның ең маңызды құралы ретінде қарастырылады.
Резюме В статье рассматриваются значение компьютерной графики, как один из важнейших инструментов графического дизайна при формировании у студентов навыков и умение виртуального исполнения намеченной цели.
Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Көркемөнерден білім беру: өнер-теориясы-әдістемесі» сериясы, №2 (31) 2012 ж.
Summary The article discusses the value of computer graphics, as one of the most important tools of graphic design in the formation of students' skills and the ability of virtual performance target.
Mikhailova Nataliya Alexandrovna Manager of chair of graphics and design of the KNPU of a name of Abay, candidate of pedagogical sciences, assistant professor, member of the Union of artists of the Republic of Kazakhstan
Master 1c. the specialist «6М010700 - the Fine arts and plotting» (Drawing) of the KNPU of a name of Abay Еhe background of Chinese contemporary art education When we quietly into the 21st century, a knowledge-based economy, information age, as China's rapid economic development, social structure and people's lives are changed, the social meaning of art talent needs have also changed, the quality of talent made a higher demand, art and design education content, methods, and therefore changes in the professional setting. Design and architecture should be set to find the times suited to market needs and new ways and new directions. China as a developing country, the scale of art and design education is first in the world, according to incomplete statistics, China is now the art and design colleges including the opening of art, design majors with 720 colleges and universities, period, is designed more than 600 colleges, 55 colleges and universities in Hunan Province alone there are 54 classes designed to recruit students. But arts education in our country is still an emerging discipline, there are many imperfections. It is not only to develop and consolidate the existing achievements, solve problems, such as: institutional similarity between the disciplinary system, similar teaching methods and teaching content, as well as expansion and extension of new professional direction. Increase opportunities for students to practice in order to train qualified personnel needs of the community, which is the current design education a priority. And the face of China's economic development and design education to China's accession to WTO opportunities and challenges, how to face the opportunities and challenges, design education with the world standards, and maintain independence and nationalization content, the creation of an education system with Chinese characteristics. Our current pressing problem.
Radical modern art originated in the «Eighth Five-culture movement». Out by academic rebel groups, by the influence of Western cultural ideas, a strong Western orientation. They see college education as a symbol of conservatism, through the «avant-garde art» give «mimetic reproduction» as the leading college education with a strong shock, trying to subvert the college education of Chinese art to modern art into the mainstream of development. They asked: «deconstruct the traditional», «confrontational, and basic skills», «Cancel High School» is to fundamentally change the traditional teaching mode, the abolition of basic training as a unified basis, weaken the artistic disciplines of technical curriculum, under conventional desalination the cultivation of the art knowledge structure. College of the nature of the change, the establishment of the avant-garde art institutions, the College became a gathering place for young spiritual drifter, maverick spirit of those forums.
The new era, from a planned economy to a market economy in the pattern of higher art education and knowledge of the academic status of a universal question, the impact of modernism in the West under its standard scale of blurring. College of traditional values, knowledge products in the new market circulation of aesthetic judgments and be recognized and discarded. Market-oriented, competitive institutions and international competition after WTO accession is inevitable. Eliminating the old cloth new, deepen reform, the goal of modernization of Chinese art, the construction of modern art with Chinese characteristics, mode of teaching is the primary task of education reform. After a series of reform measures, the college's academic thinking has undergone great changes, but also absorbed some modern
ways and means to enrich their teaching. This self-adjustment and transformation of the local has also made a number of effects, such as formalism, symbolism, abstract use; with regional characteristics of the formation of schools of painting and so on. But the quick success in the knowledge structure and application of practical situation in China is inevitable and out of touch, due to lack of cultural awareness, students unable to grasp what they have learned the source of energy, more difficult to dig deep and thoughtful level of various forms of imitation and cloning.
жүктеу/скачать 1,66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|