Issn 1999-4214 (print) issn 2957-5095 (online) еуразия гуманитарлық институтының хабаршысы
жүктеу/скачать 0,8 Mb. Pdf көрінісі
|
2. Ғ.А. БАЙТИЛЕУОВА
| Қорытынды. Фреймдік құрылым арқылы студенттер базалық білімге
негізделген сөздік қорды жүйелі түрде меңгеріп, сол фреймдік модельді тақырыптық қағида бойынша лексикалық категорияларға бөліп, оларды жағдаяттарға қатысты тиімді пайдалана алатынына сенімдіміз. Мәселен, С.А. Кенжеғалиев сөз мағынасын жағдаяттық тұрғыдан қарастырудың маңыздылығын айқындай отырып, тілді қолданушы санасындағы сөз мағынасының қандай да бір ауқымды, көлемді бірлікке (мысалы, пропозиция, фрейм, сцена, сценарий, оқиға, ділдік үлгіге ) енгізу арқылы жұмсалатыны жағдаяттық, оқиғалық тәсіл (событийный подход) бойынша тексеріледі деп пайымдайды [11, 70]. Зерттеушілердің пікірлері бойынша фреймдер біздің қабылдаудан туындайды. Адамдардың жай ғана тұжырымдамалар құруға арналған білім жиынтығы тіл арқылы сөйлеу әрекеттерін немесе экспрессивті әсер ету мүмкіндіктерін береді [12, 126-128]. Дегенмен, көптеген ғалымдар фреймді құрылымдық мәнмәтіндер құрастыру үшін де пайдалануға болатынын алға тартады [12, 175]. Қорыта келе, «Фрейм семантикасы сөздік қорды оқыту үшін жаңа мүмкіндіктер ашады, лексикалық бірліктерді конгитивтік құрылымдармен байланыстыруға мүмкіндік береді және оларды түсіну, сондай-ақ оларды сақтау, еске түсіру және дәл пайдалануды жеңілдететін әдістер болып саналады» [13, 766]. Тілдерді үйренуде фрейм әдісі тиімді бірегей әдіс екенін көптеген ғалымдар мойындайды. Біздің қосарымыз – тілдік фреймдер студенттердің сөздік қорын жүйелі дамытуға арналған тиімді модель. Фрейм арқылы сөздік қорды арттыру Еуразия гуманитарлық институты ХАБАРШЫСЫ № 1/2023 31 Әдебиеттер 1. Минский М. Структура для представления знаний // Перевод с английского. – М.: Энергия, 1979. – 152 с. 2. Гофман И. Анализ фреймов: эссе об организации повседневного опыта: Пер. с англ. / Под ред. С. Батыгина! – М.: Институт социологии РАН, 2003. – 752 с. 3. Жаботинская С.А. Ономасиологические модели и событийные схемы // Вестник Харьковского национального университета им. В.Н. Каразина. – 2009. – № 837. – С. 3-14. 4. Ван Дейк Т.А. Язык, познание, коммуникация. – М.: Прогресс, 1989. 5. Шведова Н.Ю. К определению концепта как предмета языкознания // Языковая личность: Текст – Словарь – Образ мира. Сб. в честь 70-летия члена- корреспондента РАН Ю.Н. Караулова. – М., 2006. – С. 506-510. 6. Құсбекова Б. Орысша-қазақша терминологиялық анықтамалық сөздік (білім беру саласы). – Алматы: Мемлекеттік тілді дамыту орталығы, 2010. – 304 б. 7. Мирзоева Г.Т. Когнитивная лингвистика // Современная филология: материалы VI Междунар. науч. конф. (Казань, март 2018 г.). – Казань: Молодой ученый, 2018. – С. 27-29. 8. Новое в зарубежной лингвистике. Вып. XXIII. Когнитивные аспекты языка /пер. с англ. Сост. и ред.: В.В. Петров, В.И. Герасимов. – М.: Прогресс, 1988. – 320 с. Ч. Филлмор. Фреймы и семантика понимания. Пер. с англ. Л.Н. Баранова. – С. 52-92. 9. Kuypers J.A. Rhetorical Criticism: Perspectives in Action. Jim A. Kuypers, ed. (Lanham, MD: Lexington Books, 2009). – P. 181-204. 10. Löbner S. Frames at the Interface of Language and Cognition. Annual Review of Linguistics, 7(1). – P. 261-284. 11. Кенжеғалиев С.А. Тілдік тұлғаның сөйлеу әрекеті және лексиконы // Қарағанды университетінің хабаршысы. Филология сериясы. – 2021. – №4. – 67-76 бб. 12. Language, Cognition, and Mind. Volume 7. Sebastian Löbner • Thomas Gamerschlag • Tobias Kalenscher • Markus Schrenk • Henk Zeevat Editors Concepts, Frames and Cascades in Semantics, Cognition and Ontology. (2021). – P. 445. 13. Smirnova O., Rackevičienė S., Mockienė L. Frame semantics methodology for teaching terminology of specialized domains // Institute of Humanities, Mykolas Romeris University, Vilnius, Lithuania. The journal of teaching English for specific and academic purposes. – Vol. 9, No 4, Special Issue, 2021. –P. 765−773. жүктеу/скачать 0,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|