Известия казумоимя имени Абылай хана серия «филолог…»



Pdf көрінісі
бет144/173
Дата09.05.2022
өлшемі3,43 Mb.
#33204
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   173
 
 
 
УДК 
81„1:001
 
Г.С. Асанова, докторант, 
Абылай хан атындағы ҚазХҚжҼТУ,  
Алматы, mergen-2009@mail.ru 
 
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ ЫНТЫМАҚТАСТЫҒЫ 
САЛАСЫНДАҒЫ ІСКЕРЛІК ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС 
 
Аталған  мақала  іскерлік  қарым-қатынас  маңызы  мен  осы  қатынас 
саласының  негізгі  түрлерінің  бірі  болып  саналатын  ғылым  және  білім 
ынтымақтастығы  саласындағы  академиялық  мобилділік  ролі,  оның 


ИЗВЕСТИЯ КазУМОиМЯ имени АБЫЛАЙ ХАНА серия «ФИЛОЛОГИЧЕСКИЕ НАУКИ» 
169 
артықшылықтары мен кемшіл тұстарына сараптама жасайды. Бұл ғылыми 
мақала  студент  алмасу,  оның  түрлері  мен  анықтамасына  тоқтала  отырып 
мұндай  бағдарламалар  сапасын  арттыру  мақсатында  атқарылуы  тиіс 
шараларды ұсынады. 
Тірек  сөздер:  академиялық  мобилділік,  іскерлік  қарым-қатынас, 
мәдениетаралық  байланыс,  ресми-бейресми  байланыстар,  халықаралық 
алмасу 
 
Қазіргі  заман  талабына  сай  ағылшын  тілін  білу  және  оны  жете  меңгеру 
қажеттілік болып отыр,  ӛйткені ағылшын тілі жаһандану  тілі, іскерлік,  ғылым 
және білім, саясат, музыка және кино тілі болып  қалыптасып отыр. Ағылшын 
тілі  дүние  жүзінде  ең  кӛп  және  жылдам  дамып  отырған  индустрияға  айналып 
отыр. Ағылшын тілінің қазіргі таңдағы осындай ролінің арта түсуі бір жағынан 
оның  тілдік  құрылмының  басқа  тілдермен  салыстырғанда  оңайырақ  болып 
келуі,  сӛздік  қорының  герман  және  роман  тілдерімен  салыстырғанда  кӛбірек 
болуы,  сол  тілдің  әдеби  статусының  дін  және  мәдениетпен  байланыстылығы 
болмақ.  Ал  келесі  бір  артықшылығы  ағылшын  тілінің  саясат,  экономика  және 
әскери, мәдениет базасының басқа тілдерге қарағанда басымдылығы осы тілдің 
халықаралық  қарым-қатынас  тілі  болуына  зор  ықпалын  тигізіп  отыр.  Әйгілі 
Британ  лингвисі  Дэвид  Кристалл  айтпақшы  «Тіл  тек  қана  бір  себеппен 
халықаралық  дәреже  алады,  ол  осы  тілде  сойлейтін  халықтың  саяси  күшіне, 
әсіресе сол елдің әскери күшіне байланысты. Әлемдік тілдің тарихын осы тілде 
сӛйлейтін  сарбаздар  мен  теңізшілердің  жорықтарынан  байқауға  болады». 
Алайэстер Пенникук «The Cultural politics of English as a Second Language» атты 
кітабында былай дейді: «Дүние жүзіндегі ағылшын тіліндегі сыни жұмыстарға 
шолу жасағанда ол тілдің мемлекеттік, халықаралық деңгейде әлеуметтік және 
экономикалық  қүшпен  жеке  мәдениет  мен  білімнің  әлемге  таралуы 
халықаралық қатынастармен жүзеге асады».  
Ағылшын тілінің ролін, қазіргі таңдағы орнын аша отырып келесі мақалада 
ағылшын  тілі  бойынша  академиялық  мобилділік  немесе  халықаралық  студент 
алмасудың маңыздылығы, оқып отырған тіл мен ӛз ана тілінің ролін айқындау 
кӛзделіп отыр. 
Қазіргі  таңда  халықаралық  студент  алмасу,  жалпы  халықаралық  алмасу 
бағдарламаларының  ролі  ӛте  зор.  Шет  елде,  бӛтен  ортада  болып  келген 
адамның 
бұл 
тақырып 
тӛңірегіндегі 
тәжірибесін 
психологтар, 
мәдениеттанушылар, мәдениаралық байланыс орнатушылар және басқа пәндер 
танушыларымен кең түрде талқылануда. Ең алғаш рет АҚШ сенаторы Джеймс 
Уильям  Фулбрайт  халықаралық  алмасу  арқылы  халықтар  мәдениетін 
жақындату тақырыбын кӛтергендердің бірі болды. Сондықтан қазірде осындай 
халықаралық  студент  алмасу  бағдарламасының  аты  сол  адаммен  байланысты. 
Дж.Фулбрайт  Ұлыбританияда  Сесил  Родс  атындағы  британдық  шәкіртақы 
бағдарламасы  бойынша  оқыған.  Кейінірек  ол  былай  деп  жазды:  «Осы 
бағдарлама  аясында  оқып  келгенде  түйгенім  «шет  елде  бізден  өзгеше  бөтен 


АБЫЛАЙ ХАН атындағы ҚазХҚжӘТУ ХАБАРШЫСЫ «ФИЛОЛОГИЯ ҒЫЛЫМДАРЫ» сериясы 
170 
адамдар  өмір  сүреді,  олар  біз  сияқты  емес  олар  біздің  жауларымыз»  деген 
ойды сейілтіп, шет елде біз ойлағандай барлық адам жаман емес екеніне көз 
жеткізесін».  


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   173




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет