Жағдаяттық есептер I. 1-2 жағдаяттық тапсырма


Аурудың және денсаулықтың негізгі айырмашылықтарын атаңыз. Аурудың критерийлерін атаңыз. Сіз ауруларды жіктеудің қандай принциптерін білесіз?



бет101/166
Дата17.09.2023
өлшемі1,01 Mb.
#108300
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   166
Байланысты:
Жағдаяттық есептер I. 1-2 жағдаяттық тапсырма-emirsaba.org

2. Аурудың және денсаулықтың негізгі айырмашылықтарын атаңыз. Аурудың критерийлерін атаңыз. Сіз ауруларды жіктеудің қандай принциптерін білесіз?
3. "Ауру" және "патологиялық процесс" ұғымдарының айырмашылығы неде?

Тапсырма 2. Науқас Г., 58 жаста, мас жағдайда көлік айдап келе жатып жол апатына ұшыраған. Аяқ-қолдарының көптеген сынықтарымен, басы мен денесінің соғылуларымен клиникаға жеткізілген.
Объективті: науқастың жалпы жағдайы өте ауыр, есі шатасқан, науқас тежелген, апатиялық. Ауырсынуға сезімталдығы күрт төмендеген. Көз қарашығы кеңейген. Тері жамылғысы бозғылт, суық. Акроцианоз. Көптеген гематомалар бар. Тынысы беткейлік, жиілігі 36-40 мин-1. Пульсі әлсіз, ЖЖЖ 120, мин-1, АҚ 65/30 мм сын.бағ. Пальпациялағанда бауыр аумағында айқын ауырсыну байқалады. Макрогематурия.
Гиповолемиялық шок деген 2 сурак
Менкинен келмей ак койсаго
А то кателер кооп
У НЕЕ ОШИБОК МНОГО ТАК ЧТО ПРОВЕРЬТЕ

1. Науқаста қандай жағдай дамыды? Сипатталған симптомдар патогенездің қандай сатысына тән? Жауабыңызды негіздеңіз.


2.​Осы жағдайдың этиологиясын атаңыз және патогенезін ұсыныңыз. Осы жағдайдың патогенезінде қандай тізбек басты болып табылады?
3. Осы жағдайды алдын алу мен емдеудің негізгі патофизиологиялық принциптерін атаңыз.
Жауаптары:

1. МенР.Лериштің ауру туралы жазғанын сипаттайын. Р.Лериш ауруды драмаға теңеген. Драмада да үнсіздік кейін сахнаға шығу дегендей, ауруда да солай. Мен ауру екі актыде жүретін драма деу себебін былай түсіндім. Бірінші акты ол-тіндердің тыныштық жағдайында үнсіз өтеді дейді. Яғни ол ауру организмде алғашқыда белгілерсіз болады да кейін барып клиникалық көріністері айқындалады. Бириншисин инкубациялық кезеңге туралап қарасақта болады. Ал екіншісі абсцена дегені ол сахнаға яғни жарыққа шығу. Бұл инкубациялық кещеңнен соң клиникалық көріністерінің айқындалуы. Организмнің сол ауруға тән белгілірінің көрініс беруі болып табылады.


2. Ауру – деп тұтас организмнің қоршаған ортаның ықпалдарына қорғанып бейімделу мүмкіншіліктерінің шектелуімен көрінетін, дерт туындататын сыртқы немесе ішкі ықпалдардан дамитын, оның биологиялық және әлеуметтік мұқтаждықтарын атқара алмайтын жаңа сапалы жағдайын айтады.
Ауру ол ауру туындататын экзогендік немесе эндогендік себепкер ықпалдардан дамиды. Ол ағзалар мен құрылымдық, зат алмасу және функциялық өзгерістерінің пайда болуымен көрінеді. Ол қоршаған ортаның ұдайы өзгеріп тұратын ықпалдарына организмнің икемделіп бейімделу мүмкіншіліктерінің шектелуімен көрінеді. Ол адамның күш қуатының және көңіл-күйінің сәтсіздігіне әкеледі.
Денсаулық деп организмнің сыртқы орта ықпалдарына бейімделіп, өзінің ішкі тұрақтылығын қалыпты деңге​йде сақтап қалатын жағдайын айтады.
Аурудың маңызды критерийі-науқастың шағымдары (әлсіздік, ауырсыну, температура және т.б.), бірақ олар әрқашан дененің жағдайын объективті түрде көрсете бермейді. Аурудың белгілері мен олардың себептерін білетін күдікті адамдар дәрігерге дұрыс ақпарат бере алады.
Аурудың анықтаушы критерийі нормадан қандай да бір ауытқуларды анықтауға және аурудың тән симптомдарын анықтауға мүмкіндік беретін объективті тексерудің (зертханалық және аспаптық әдістердің) нәтижелері болып табылады.
Аурудың маңызды өлшемі бейімделу мен еңбекке қабілеттілікті төмендету болып табылады. Осы бұзушылықтарды анықтау үшін функционалдық сынамалар ағза жасанды түрде жұмыс істеу қабілетін жоғарылатуға мәжбүр болған жағдайда жасалады. Мысал ретінде қант диабетіндегі қант жүктемесі бар үлгіні, электрокардиограммадағы ауытқуларды анықтау үшін әртүрлі функционалды жүктемелерді және т. б. келтіруге болады.
Аурулар олардың көріну дәрежесімен ерекшеленеді: төрт дәрежелі күйік, үш дәрежелі үсік, әртүрлі дәрежедегі семіздік және т. б.
Нақты патологиялық өзгерістер анықталған деңгейге сәйкес аурулар молекулалық, хромосомалық, жасушалық-тіндік, органдар мен жүйелердің аурулары, тұтас ағзаның аурулары болып бөлінеді.
Мұндай жіктеу ең алғашқы өзгерістерді анықтау үшін қажет, бірақ ауру жануардың сау жануардан сапалы айырмашылығын анықтау тек тұтас дене деңгейінде болуы мүмкін.
Аурулар мүшелердің басым зақымдануы бойынша жіктеледі: ас қорыту органдарының аурулары (энтерология), тыныс алу (пульмонология), жүйке жүйесі (неврология), бауыр (гепатология) және т.б. Органопатологиялық талдау нозологиялық синтезге жағдай жасайды. Органдар-бұл қосымша зерттеу әдістерінсіз ауруды клиникалық тұрғыдан тануға болатын деңгей. Бұл әсіресе ветеринарлық медицина дәрігерлері үшін өте маңызды.
Сонымен қатар, адамдарда да, жануарларда да туа біткен және босанғаннан кейінгі, тұқым қуалайтын, балалар, қарттар, әйелдер (гинекология) және ерлер (андрология), кәсіби аурулар қарастырылады.
3. Патологиялық процесс полиэтилогендік,аурудың бір себеп факторы бар.

Аурулардың саны патологиялық процестердің санынан едәуір асады.


Патологиялық процесс-бұл патологияның жалпы категориясы.
Патологиялық процесс салыстырмалы түрде жергілікті болуы мүмкін, ауру әрқашан тұтас денеге жатады.
Патологиялық процесс әрдайым бейімделудің төмендеуімен және еңбекке қабілеттіліктің шектелуімен қатар жүрмейді.

2. Жарақаттық токсикоз деп ойлаймын. Бұл кезде жарақаттық токсикоздың 3 кезеңі болады.

Бірінші кезеңде (қысылған аяқ-қолды босатқаннан соң, 72 сағатқа дейін созылады) жергілікті өзгерістер және эндогенді интоксикация пайда болады. Клиникалық тұрғыда, ол: шок, ауыру сезімі, психоэмоциональді стресс, гемодинамиканың тұрақсыздығы, гемоконцентрация, креатинемия. Емдеу нәтежиесінде қысқа уақыттық сауығу болады, содан кейін науқастың жағдайы күрт нашарлап, ұзақ қысылу синдромының екінші кезеңі басталады.
Бұл кезде көптеген ағзалардың, әсіресе бүйректің жетіспеушілігі дамиды. Осы кезеңде қысылған аяқ-қолдың ісінуі күшейеді, гемоконцентрация гемодилюцияға ауысады, анемия үдей түседі, диурезі төмендеп, тіпті анурия дамиды. Жүргізіліп жатқан ем шараларына қарамастан, өлім деңгейі 35% жетеді.
Үшінші кезең- жазылу кезеңі 3 аптадан кейін басталады және бүйрек қызметінің, қандағы белоктар мен электролиттердің мөлшерінің қалпына келуімен ерекшеленеді. Бірінші кезекте инфекциялық асқынулар шығады. Сепсистің даму қаупі өте жоғары болады.
Ауру орташа ауырлық дәрежеде деп ойлаймын.
2. Тіндердің ишемиясы > механикалық бұзылыстар > травматикалық токсемия > метаболикалық ацидоз > миоглобинурия және миоглобинемия > бүйрек каналдарының блокадасы > жіті бүйрек жеткіліксіздігіне алып келеді.
Токсемия > ТҚШҰ синдромы > ишемия , венозды тоқырау > ағзалар функциясының бұзылысына алып барады.
3. Емдеуі ауырсынуды басатын анальгетиктер мен седативті дәрілерді береміз. Алғашқыда машинада жаншылған жерлерін шығармас бұрын улы заттардың қанға түспес үшін жаншылған жерден жоғары бұрау салынады. Сосын дәке орағышпен орап таңып кояды. Иммобилизация жүргізіледі. Жараны антисептикамен өңдеп асептикалық иаңғыш салады.

Инфузиялық ем жүргізіледі яғни ағзадағы сұйықтықты қалпына келтіру үшін.


Диурезді жақсарту үшін диуретиктер
Коллоквиум № 3 «Заттек алмасуының типтік бұзылыстары» бөлімі


Билет № 1
Тапсырма 1.Экспериментте жыныстық тұрғыда жетілген ақ зертханалық егеуқұйрықты көлемі 5000 мл3, герметикалық қондырғыға отырғызып, (NH₄)₂C₂O₄ (щавель қышқылды аммоний) мен H₂SO₄ (күкірт қышқылы) қатынасынан алынған иісі жоқ, түссіз газ жіберіледі. Жануарда қозғалу белсенділігінің бұзылуы тез арада пайда болады, тыныс алу жиілігі мен ырғағы өзгереді, құрысулар дамиды. Эксперимент аяқталғаннан кейін түсі таңқурай тәріздес, ашық қызыл түсті қанның газдық құрамын зерттейді. Жануардың мәйітін тексергенде ішкі ағзаларының да түсі таңқурай тәріздес болады.



  1. Осы экспериментте қандай типтік патологиялық процесс жасалғанын түсіндіріңіз? Эксперименталды жануардың қанында пайда болатын гемоглобиннің түрін атаңыз және қан түсінің өзгеруін түсіндіріңіз. Осы патологиялық процесс кезінде қанның оттегілік балансының көрсеткіштері қалай өзгеретінін атаңыз және көрсетіңіз.

Бұл тәжірибе гипоксияға байланысты жасалған. Гипоксия деп ағза мен тіндерге оттегінің жеткіліксіздігін айтады. Бұл тәжірибені гипобариялық гипоксияға байланысты жасаған, яғни адам теңіз деңгейінен жоғары биіктікке көтерілгенде дамиды. Гипоксия кезінде қандағы оттегі деңгейі төмендейді және осыған байланысты тыныс алу жиілейді де көмірқышқыл газы көптеп шығарыла бастайды, ағзадан көмірқышқыл газы көп шығуынан қандағы деңгейі төмендейді де гипокапния дамиды. Нәтижесінде окс гемоглобиннің оттегіне уйірлігі артады, оттегінің одан ажырап тіндерге берілуі тежеледі. Нәтижесінде тыныстық алкалоз дамиды. Содан соң оттегі жеткіліксіздігінен қышқылдар организмде жиналып қалады да метаболизмдік ацидоз жамиды, жүрек пен мидың қанмен қамтамасыз етілуі бұхылады. Содан тыныс алу сирейді брадипноэ дамиды.


Ашық қызыл түсті қанның болуы қан құрамында карбоксигем көп болады.


  1. Осы патологиялық процестің дамуына тағы қандай этиологиялық факторлар себеп болуы мүмкін? Осы патологиялық процесте дамитын шұғыл және ұзақ мерзімді бейімделу механизмдерін сипаттаңыз.

Негізі гипоксия эндогенді және экзогенді болады. Экзогенді сыртқы ортадағы оттегінің төмендеуі салдарынан. Бұл гипобариялық және нормобариялық болып бөлінеді.


Эндогенді гипоксия
  1. Тыныстық


  2. Қанайналымдық


  3. Қандық

  4. Тіндік

  5. Аралас болады.


Жедел дамитын бейімделуге Қан айналым жүйесінің қызметі артуы, гипервентиляция, қан жүйесінің өзгерістері, жүрек аурулары жатады.






  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   166




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет