1.Науқаста қызбаның қай түрі және дене температурасы көтерілуінің қай сатысы дамыды? Жауаптарды негіздеңіз. Қызбаның осы түрінің дамуына қандай этиологиялық факторлар қатысады? 2. Қызба дамуының механизмдері қандай? Оның даму кезеңдерін сипаттаңыз. 3. Патогенездік тұрғыдан осы жағдайда антипиретиктерді (мысалы, ацетилсалицил қышқылын) тағайындау орынды ма? Жауапты дәлелдеңіз.
Жауабы 1.Науқаста қызбаның субфебрильді түрі орын алған. Субфебрильді температура (субфебрильді қызба) — дене температурасының ұзақ уақыт бойы 37,1—38,0 °C аралығында жоғарылауы.
Дене температурасының көтерілуінің 3-ші сатысы төмендеуі болып келеді. Себебі, организмде жылу өндірілу процессіне қарағанда жылудың сыртқа шығарылу процессі жоғары деңгейде орын алуы мен байланысты, температура төмендеуі бұл 3-ші сатыға тән болып келеді. Организмде жылудың сыртқа шығарылуы ол тыныс алу жиілігі артуымен, тер бөлінуінің артуы, қан тамырлары кенею процесстерімен жүзеге асады.
Этиологиясы науқас ауыр физикалық жүктемемен айналысуы, рефлексогенді оның ішінде бүйректас ауруы.
2.Қызба дамуының механизмі әрдайым 3 кезеңнен өтеді.
Бірінші кезеңде температура көтеріледі (stadia incrementi), екіншісінде ол біраз уақыт жоғары деңгейде сақталады (stadia fastigi, немесе acme), ал үшіншіде ол бастапқы деңгейге дейін төмендейді (stadia decmenti).
Температураның көтерілуітерморегуляцияның жылу өндірісі жылу беруден асып түсетіндей етіп қайта құрылуымен байланысты. Сонымен қатар, ересектерде жылу өндірісінің өсуі емес, жылу берудің шектелуі маңызды. Бұл дене үшін әлдеқайда үнемді, өйткені ол энергияны тұтынуды арттыруды қажет етпейді. Бұлшықеттердегі метаболизмнің активтенуіне байланысты жылу пайда болады (жиырылғыш термогенез). Сонымен бірге ми, бауыр, өкпе сияқты ішкі органдарда жиырылғыш емес термогенез күшейеді.
Температураны ұстап тұрубелгіленген нүктеге жеткенде басталады және қысқа (сағат, күн) немесе ұзақ (апта) болуы мүмкін. Бұл жағдайда жылу өндірісі мен жылу беру өзара тепе-теңдікте болады және температураның одан әрі өсуі болмайды, терморегуляция нормаға ұқсас механизмдерге сәйкес жүреді. Сонымен бірге терінің тамырлары кеңейіп, бозаруы кетеді, теріні ұстағанда ыстық болады, діріл мен қалтырау жоғалады. Сонымен қатар, адам жылу сезімін бастан кешіреді. Бұл кезде температураның тәуліктік ауытқуы сақталады, бірақ олардың амплитудасы қалыптыдан асып түседі.
