Жалпы психология


Флегматик п ен холерикте еңбексүйгіштік әртүрлі іске



Pdf көрінісі
бет186/214
Дата24.09.2024
өлшемі11,67 Mb.
#145484
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   214
Байланысты:
Жалпы психология

Флегматик п ен холерикте еңбексүйгіштік әртүрлі іске
асады. Мысалы, холериктің еңбексүйгіштігі жігерлілікпен,
ерекш е іс к е р л ік п е н , б е л с е н д іл ік п е н байқалады . 
Ал 
флегматикте осы ндай еңбексүйгіш тік ойластырылған,
бірізділ ік п ен , сабырлы салмақты лы қпен, бірқалыпты
ырғақпен аңғарылады.
М інез бен темперамент бір-бірімен тығыз байланыста
болады.
Мінездің физиологаялық негіздері — жүйке жүиесі типінщ 
бітістерінің жене дара өмірлік тәжірибенің, тәрбиенщ 
нәтижесінде қальштасқан уақытша башіаныстардың күрделі 
түрақты жүйесінің қосындысы. Осы қосындыда уақытша 
байланыстар жүйесі жүйке жүйесінің титане 
Караганда 
ерекше 
рөл атқарады, тип, жалпы алғанда, мінезді және оның 
жекелеген бітістерін алдын ала анықтай алмаиды. Жүике 
жүйесінің кез-келген типінің негізшде жеке түлғаның оарлық 
қоғамдық қүнды сапаларын қалыптастыруға болады.
айташғандардан шығатыны мінез түкым ^мамаңцы 
және туа біткен 
қасиеке^іес, 
ол жеке түлганьщ түрақсыз 
жоне өзгеріссіз 
қасиетіШ інез 
қоршаган 
ортанын, 
адамньщ 
өмір тәжірибесінің, тәрбиенің өсерімен қалыптасады және
дамиды.)
321


Үлы ағартушы Абай өз айналасын қоршаған өділетсіздік, 
өтірік, өсек пен араздық, надаңдық пен мөдениетсіздік қазақ 
халқын аздырып бара жатқанын, үміт артып отырған жас 
үрпақты тәрбиелеуге теріс ықпалын тигізетіндігін көре 
отырып, халықты, есіресе жастарды адамгершілікке 
төрбиелеуді ашық үсынды.
Ол жастардың еңбексіз жүріп, жаманшылыққа бой 
үратынына қарсы болды. Ол бір өлеңінде:
Қартайдық, қайғы ойладық, үлғайды арман, 
Шошимын кейінгі жас балалардан.
Терін сатпай, телміріп көзін сатып,
Теп-тегіс жүрттың бері болды аларман, —
деп өз кезіндегі жастардың осындай жағымсыз мінездерін 
қатаң сынға алды. 
,
Адам мінезі туа біткен қасиет, оны өзгертуге болмайды 
дейтін квзқарастағыларға Абай: “Егер мен заң қуаты қолымда 
болса, адам мінезін түзетуге болмайды деген кісінің тілін 
кесер едім”, - деп жазды. Бүдан біз үлы ғүламаның адамның 
психикалық жан дүниесінде жеке психикалық қасиеттерді 
қалыптастыруға, адам мінез-қүлқының табиғатын түсінуде 
оң көзқараста болғандығын пайымдау қиын емес. Абайдың 
жастардың мінез-қүлқы, адамгершілік қүндылықтарын 
айтқан тағылым-танымдық қағидаларының мөні бүгіңде өз 
маңызын жойған жоқ.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   214




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет