Жаныс ақынға Асылдан асыл тараған жамбыл өмірзақ ҚАрғабайұЛЫ
«Ноғайты селолық округі әкімі аппараты» мемлекеттік
жүктеу/скачать 2,36 Mb. Pdf көрінісі
|
«Ноғайты селолық округі әкімі аппараты» мемлекеттік мекемесінің (жүктілікке байланысты еңбек демалысына кеткен қызметкер орнына) инспекторлық лауазымына (1 орын) ашық конкурс жариялайды. Шаңырақ
Ә л е у м е т т і к - о т б а с ы л ы қ п і к і р а л ы с у о т а у ы №21 (52) Қ ұрақ көрпе Қ ұрақ көрпе Әзірлеген Нұрлан ҚҰМАР сіз Білесіз Бе? Күш көбейсе артады Ауадан артқа тартады. Айбалтасы айдардай, Айбарлы тұр Хайдарбай. (Қысым)
Алайда ми құрылысынан кем түспейтін жануарлардың да бар екендігін ғылым дәлелдеп шыққан бола- тын. Мәселен, дельфин миының сыртқы пішіні қатар жатқан боксердің екі қолғабына ұқсайды. Демек, оның миы адам миынан әлдеқайда күрделі екенін толық айқындап береді. Дельфиннің ми қыртысындағы нейрондарының саны адам миындағы нейрондар- дан 1,5-2 есеге артық. Сол мүмкіншілігінен болар, олар қолға тез үйреніп, шартты рефлекстерді тез игеріп алады. Олар өте ұғымтал. Адаммен тез дос- тасып, оның дыбыс ырғағын, ысқырығын, түрлі ишаратын тамаша ажырата алады. Түркияның Әни қаласы ежелгі армяндардың орталығы болған екен. Мұнда кем дегенде 100 мыңның үстінде адам тұрған. Қалада 1001 шіркеу болыпты. Әлі де храмдар- дың қабырғалары, түрік селжүктерінің сарайлары болған ғимараттар бар. Селжүктермен армяндар арасында болған қырғын шайқастардан кейін қала құлап, қирандыға айналған. Ал оның тұр ғындары амалсыз өзге өңірге көшірілсе керек.
Е г е р х а м е л е о н д а р д ы тас арасынан кездестірсең, онда олардың түсі тастың сұрғылт түсіндей екендігін байқайсың. Жатқан ор- нынан көгалға қуса, лезде жасыл түске ауысады. Ал көгалдан ағашқа қарай қусаң, ағаш қабығы түріне ұқсап, қоңыр түске енеді. Хамелеонға реңін өзгерту үшін көп уақыттың қажеті жоқ. Осы қасиеті арқылы олар жауынан қорғанып, қорегін аулай алады. Енді хамелеон неліктен реңін құбылта алатындығына назар аударып көрелік. Оның себебі – бұл жануарлар терісінде бояулы затқа ұқсайтын клеткалар (хроматофорлар) болады. Бұл клеткалар жануарлардың мимен жалғасатын өте нәзік нерв талшықтарымен байланысқан. Әлгі клеткадағы бояулы затта – хроматофорда, сан алуан бояулар бар. Нерв талшығының қозуына байланысты ол бояулы заттар бірде төмен түсіп, бірде терінің бетіне шығып алмасып тұрады. Соның әсерінен хамелеон терісінің реңін бірнеше түрге құбылта алады. жАсырдыМ жұМБАқ қАйтАлАп көріңіз АдАМ құпИясы әлеМде тАлАй қызық БАр жАнуАрлАр әлеМі «Алло» сөзі қайдан шыққан? Мидың құпиясы неде? Шіркеуі көп қала Құбылмалы хамелеон Телефон тұтқасын көтере салысымен «Алло» дейміз. Ал осы сөздің шығу тарихын білеміз бе деген орынды сұрақ туындайтыны ақиқат. Телефонмен сөйлескен сайын айтылатын «Алло» сөзі негізінде бір қыздың (телефонды ойлап тапқан Александр Грейам Беллдың сүйіктісі) қысқартылған есімі. Қыздың толық есімі – Алессандро Лолита Освалдо. Грейам Белл телефонды ойлап тапқанда алғаш теле- фон желісін сүйіктісінің үйіне қарай тартады. Шебер- ханасында телефон тұтқасын көтерер-көтерместен: «Алессандра Лолита Освалдо» дейді екен. Уақыт өте келе сүйіктісінің атын қысқартып: «Але лол Ос», – депті. Жұмыстары көбейген сайын оның атын әлде де қысқартып, екі буыннан тұратын «Алло» деген атпен атап кеткен. Г.Беллдың телефон желісін дамытуда, барлық қалаларға таратуда көптеген тәжірибелермен жұмысбасты болуы сүйіктісін зеріктіре бастай- ды. Сөйтіп, ол одан кетіп қалады. Ал Г.Белл сүйіктісінен үмітін үзбейді. Күн өткен сайын теле- фон желісі арқылы хабарласатын адамдар да көбейе түседі. Қоңырау сыңғырласа болды, Лолита деп ойлап, «Алло» дейді. Адамдарға осы сөз ұнап, өнертапқыштың еңбегін ескере отырып, «Алло» сөзі бір сәтте кеңінен тарайды. Осылайша бүкіл әлем халқына «Алло» деп айту сәнге айналады.
кездесу
конкурс Биылғы жазда Ақтөбе облы сы Қарабұтақ орта мектебін 1965 жылы бітірген түлектер, яғни мектеп қабырғасынан түлеп ұшқандарына 50 жыл болғандар бас қостық. Кездесу Ақтөбе қаласында өтті. Ал дымен мешітке барып өмірден өткен сыныптастарымызға, ұстаздарымызға құран бағыштадық. Мұнан соң Тахауи Ахтанов, Қуандық Шаңғытбаев ескерткіштеріне гүл шоқтарын қойып, ескерткіш ретінде суретке түстік. Түлектердің басым бөлігі Ақтөбе қаласында тұрады. Құрбы-құр- дастарымыздың алды 70-ке толса, кейінгілері 67 жас шамасында. Осы басқосуды ұйымдастыруға атсалы- сып, басы-қасында жүрген кезінде бірі кеңшар директоры, бірі пар- тия қызметкері болған Әбдіжәми Нығыметов және Бақыт Исатаев. Басқосу кешіне ұстазымыз, тарих ғылымының кандидаты Қадірбай Жолдасов қатысып, жылы лебізін білдірді. Ағай 86 жасқа келгенімен әлі тың, ширақ. Мектепті 38 бала бітіріп едік. Олардың он үші бақилық болып- ты. Өзгелері осыған дейін әртүрлі мамандықты игеріп, елге қызмет жасап келді. Бүгінде ата-әже ата- нып, ұрпағының қызығын көруде. Алматыдан сыныптастарымыз Әдемі, Жұмагүл, Маруся жұбайы Серікпен келді. Сыныптастары- мыз Зейнолла Төлеутаев КСРО спорт шебері, кезінде одақтық, р е с п у б л и к а л ы қ ж а р ы с т а р ғ а қатысып, жүлделі орындардан көрінді. Өтеген, Әбдіжәми ауыл- шаруашылығына басшылық жаса- ды. Мәншүк, Жанайым, Айбала, Күнзира, Төретай, Рахима мед учи- лище бітіріп, медицина сала сында көп жыл еңбек етті. Бақыт, Маруся, Жолмұрат, Сафура ұстаздық жолды таңдады. Қандағаштан белгілі жур- налист бірнеше кітаптардың авторы Смағұл Құдабаев келді. Нажмадин, Аманкелді мал шаруашылығында еңбек етсе, Баймұхан, Марат, Фукциональдық міндеттері: «Ноғайты селолық округі әкімі аппараты» ММ-нің белгіленген ережеге сәйкес сауатты жүргізе білу, мекеменің тапсырылған істерімен айналысу, жоғары тұрған бөлімдердің тапсырмаларын уақытында сапалы орындау. Конкурсқа қатысушыларға қойылатын негізгі талаптар: Іс қағаздарын ұқыпты жүргізе білу, компьютерде жұмыс істей білу, мемлекеттік тілді білу, халықпен тіл табыса білу.
«Ноғайлы селолық округі әкімі аппараты» мемлекеттік мекемесіне хабарландыру жарияланған күннен бастап, төменгі құжаттарды тап- сырады.
1. Конкурсқа қатысу жөніндегі өтініш;
2. Қазақстан Республикасы азаматының жеке куәлік көшір- месі; рылған іс парағы; 4. Білімі туралы құжаттардың но тариалдық немесе өзге заң дар да белгіленген тәртіппен куә лан ды- рыл ған көшірмелері; 5. Еңбек кітапшасының құжат- тардың нотариалдық немесе өзге заңдарда белгіленген тәртіппен куәландырылған көшірмелері; 6. Денсаулығы туралы белгі- ленген нысандағы анықтама. Конкурсқа қатысуға жіберілген ү м і т к е р л е р д і ң қ ұ ж а т т а р ы н қабылдау мерзімі аяқталғаннан кейін «Ноғайты селолық округі әкімі аппараты» мемлекеттік мекемесінде конкурстық комми- сиядан өтеді. Құжаттарды қабылдау мерзімі – конкурс өткізу туралы хабарлан- дыру жарияланған күннен бастап 15 күнтізбелік күн. Конкурсқа қатысушылар мына мекенжайға хабарласуға болады: Маңғыстау облысы, Бейнеу ау даны, Ноғайты селосының әкімдік ғимараты. Анықтама телефоны: 8(72932) 54010 «Ноғайты селолық округі әкімі аппараты» мемлекеттік мекемесінің РЕКВИЗИТІ: БИН: 001240004517 РНН: 430200003320 ИИК: KZ66070103KSN4302000 Қ а з а қ с т а н Р е с п у б л и к а с ы Қаржы министрлігі Қазынашылық комитеті Маңғыстау облысы бойынша Қазынашылық Депар- таментінің Бейнеу аудандық Қазынашылық басқармасы. істеген жұмысына қарай ірілі-уақты мал беретін болған. Осының арқасында Субек ұстаға мал бітіп, қара-құра көбейді. Алайда байлардың артық малын тәркілеу тұсына Субектің де ілініп кеткені шындық. 1928-1934 жылдары түрме азабын көріп келген Субек Айша есімді қызбен отау құрады. Ол кісіге арнап өткен ғасырдың басында әдебиетіміздегі ірі тұлға, ойшыл, атақты ақын Мәшһүр-Жүсіп Көпейұлы өлең де арна ған екен. Ал қазақ халқының аяулы ұлы, па- луан Қажымұқан Мұңайтпасұлы талай рет Субектің өнеріне тәнті болғандығы туралы дереккөздерін қазіргі көзі тірі жазушымыз Қалмұқан Исабаевтың романында кеңінен жазылды да. Атақты Жаяу Мұса, ақын Иса Байзақов, Керекудің кербез сұлу әншісі Майра Уәлиқызы, ғалым Қаныш Сәтбаев және т.б. елдің игі жақсылары бас қосқан жиында Субек ұста Қажымұқан палуанның кеудесіне қойған дәу тасты аса дәлдікпен бір ұрып сындырады. Ұстаның ширақ қимылына, ептілігіне дән риза болған Қажымұқан Су- бекке: «Менен не қалайсың, үйірлеп жылқы, әйтпесе ақшалай ақыңды ал» депті. Сонда Субек тұрып: «Мал алсам бір жұттық, ақша да құт болмайды, одан да мына Баянтаудың өзің көтеретіндей тасын алып кел де үйімнің ортасына қойып бер»,-деген екен. Талай жылдар бойы аты аңызға айналған салмағы екі тоннаға жуық сол гранит тас 2003 жылы ескі ұстахана маңынан Баянауыл ауданы орталығындағы Қ.Сәтбаев атындағы мұражай үйінің алдына Бақыт Субекқызының өтініші бойынша апарылып қойылды. Сондай- ақ әнші Майра Уәлиқызы бір келгенінде жәрмеңкеден әкеле жатқан сыйым еді деп, Субектің жары Айшаға алтындатқан нәрлен кесені ұстатып кетеді. Айша сол кесені 51 жыл сақтап, дүниеден өтерінде Бақытқа тапсы- рыпты. Сол кесені енді Гүлстан да көңіл құсы шартарапқа шарықтаған кезде бір сипап қоятын әдет тауып ты. Субек пен Айша дүниеге әкелген он төрт баладан тірі қалған екі ұл мен екі қыз да ұстаздық мамандықты таңдапты. Олардың перзенттері де мұғалімдікті қалаған екен.
– Күйеуім өткен ғасырдың соңғы жыл- дарында құрылыс жобалау институттарында жауапты қызмет атқарды. Сол кезде алған үйіміз осы. Бұрынырақта тұрған үйімізді балаларымызға енші етіп бергенбіз. Қазір Кенжебай екеуміз ғана осы үйде тұрамыз. Тек ара-арасында немерелер келіп тұрады. Гүлстанның сөзін шырылдаған ұялы теле- фонның дыбысы бөліп жіберді. – Саяжайдан шалым хабарласып жатыр. Сірә, тамағы таусылған ғой. Мен жұмыс күндері немерелерімді қараймын. Сенбі, жексенбіде сол жаққа барып, өнімдерді жинап әкелуді ғана білемін. Көп күттірмей қаймақ қатқан қою күрең шай мен ып-ыстық бауырсақ келді де, жа- нымызды одан бетер жадыратты. Содан соң ұқыпты қолмен жасалған фотоальбомдар- ды ақтарып отырып-ақ Гүлстанның бүкіл туысқандарымен, өскен ортасымен тегіс таны- сып үлгердім.
Анасы Бақыт Субекқызы кезінде Екібастұз, Май, Майқайың аудандары мен Павлодар қаласындағы мектепте 57 жыл қазақ тілі мен әдебиетінен сабақ берген ұстаз екен. Апалы- сіңлілі Қазына мен Бақыт Субекқыздарының әншілігі өз алдына бір бөлек әңгіме. 1957 жылы Мәскеу өнер фестивалінің лауреатта- ры атанған анасының әншілігі мен нағашы әпкесі Қазынаның бірнеше музыкалық аспап- та ойнауы оларды құрметке бөлеген ғой.
– Мен Павлодарда орыс мектебінде оқыдым. 1970 жылы Алматыдағы Қыздар педагогикалық институтынан орыс тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі мамандығын алып шықтым. Оқуды бітірген жылы өзімнен бір жас үлкен Кенжебай Рақымов есімді жігітке тұрмысқа шықтым. Сөйтіп, Ақмола облысы- на қарасты Ерейментау ауданындағы «Ажы» деп аталатын ауылға келін болып түстім. Кенжебайдың анасы қайтыс болған екен, той-домалақ өткен соң, атам бізге ақ батасын беріп, Алматыға қайта кетуімізге өзі рұқсат етті. «Алдыңдағы екі ағасы да, екі әпкесі де үйлі-баранды, барлығы да осы өңірде тұрады. Кенже баламның астанада үйі болса, одан біз жамандық көрмеспіз, – деген атамның сөзінен соң біз де қозғалдық. Содан Алматыға келіп, зағиптар мектебіне мұғалім болып жұмысқа орналастым. 1971 жыл тұңғыш қызымыз Әсел дүниеге келді. Жолдасым Кенжебай қазіргі әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің қолданбалы матема- тика факультетін бітірген еді. Көп баланың кенжесі болып өскендіктен де жолдасым өте кішіпейіл, кең адам болып жолықты. Оның үстіне мінез байлығы адамның білімділігіне де байланысты болса керек. Кенжебай екеуміз көлде жүзген аққудай болып жұбымыз жа- зылмай 45 жыл бірге өмір сүріп келеміз. Бес немеремнің алды Мәдина Т.Рысқұлов атындағы университеттің Халықаралық қатынастар факультетінің 3-курсында оқиды. Одан кейінгілері мектеп оқушылары, ең кіші немерем бірінші сыныпта. Көбінесе оны мек- тепке өзім апарып, әкеліп жүремін. – Демек, сіз қазір үйдесіз... – Бес баланың анасы болғандықтан, 2005 жылы зейнеткерлікке шықтым. 24 жыл зағиптар мектебінде, одан кейін бес жыл №55 орыс мектебінде қазақ тілінен сабақ бердім. Енді сол жинаған тәжірибем мен білімімді немерелерімнің жақсы азамат болып өсуіне арнаймын. ...Айтатыны жоқ, анасы да, оның әпкесі Қазынамен қоса, нағашы ағалары Қайролла мен Тұрсын да өнерпаз жандар болыпты. Әкесі Қайыржан Әубәкіров Май аудандық партия комитетінің бірінші хатшысы, кейін Павлодарға көшкен кезде де жауапты лауа- зымдарды атқарған екен. Сонымен Субек ұрпақтарының ұстаздық жолы екі жарым ғасырға жуық мерзімге толып отыр, дәлірек айтсақ 240 жыл. Әрине, бұл бір әулет үшін аз уақыт емес.
Нұртас, Амантай техника жағында бақ сынады. Мен өзім Астана- дан келіп, қосылдым. Қырық жыл медицина саласында қарапайым дәрігерліктен басшылық қызметінде болдым. Бастарымыз қосылғанда елу жылдың шежіресін тараттық. Тай- құлындай тебісіп өскен балалық шақты еске алдық. Бір сөзбен а й т қ а н д а , т е б і р е н і п - т о л қ ы п қайттық. Уақыттың құйындай зымырап өткеніне таңырқадық. Амандықта жүрейік деген тілегімізді білдірдік. Абдіманат СМАғҰЛОВ АСТАНА
Елімізде Еңбек күні екі жылдан бері аталып келеді. Жуырда осы аталмыш мерекеге орай Маңғыстау облыстық жастар мәселелері басқармасында облыстың жұмысшы жастарының жиыны өтті. Жиынға басқарма басшысы Бауыржан Тұяқов және аудан, қалалардан келген жастар қатысты. Жиынды Маңғыстау облыстық жастар ресурстық орталығының басшысы Ерғали Әнесов ашып, жүргізіп отырды. Ол қоғамда жұмысшы жастардың алатын орны жөнінде әңгімеледі. Ал басқарма басшысы Б.Тұяқов Еңбек күнінің маңыздылығына кеңінен тоқталып, өңірдегі жұмысшы жастардың тыныс-тіршілігі жайында баяндады. Жиын соңында басқарма басшысы облыс әкімінің орынбасары Шолпан Ильмухан- бетованың атынан жастарды Алғыс хатпен марапаттады. Олардың екеуі Маңғыстау ау- данынан. Олар Бауыржан Мұңатов пен Тұрар Тілеуханов. Бауыржан 2013 жылдан бері Шет- пе теміржол стансасында вагон құрастырушы болып еңбек етеді. Қоғамдық жұмыстарға қатысып келеді. Ауданның волейбол, күрес, шағын футбол құрама командасының белсенді мүшесі. Ал Тұрар Тілеуханов Шетпедегі «Ка- спийцемент» ЖШС-нда ауысым шебері. Ол биылғы жылы мекеме жанынан құрылған Жас тар ісі жөніндегі комитет төрағасының орынбасары қызметін абыройлы атқарып келеді. Әрі «Жас Отан» жастар қанатының мүшесі.
Алдаш ШОңАй Маңғыстау облысы 12 №43 (1301) 29 қазан – 4 қараша 2015 жыл
АНА ТІЛІ Құрылтайшы және шығарушы: «ҚАзАҚ ГАзЕТТЕрI» Жауапкершiлiгi шектеулi серiктестiгi Бас директор – Редакторлар кеңесiнiң төрағасы Жұмабек КЕНЖАЛИН қабылдау бөлмесi 394-42-90 жарнама бөлiмi 394-41-27 kaz_gazeta@mail.ru www.kazgazeta.kz Бас редактор Самат ИБрАИМ Бас редактордың бiрiншi орынбасары
Бас редактордың орынбасары
Ақбота ИСләмБЕК – Тіл мәселелері және мәдениет Бағдагүл БАлАУБАЕВА – Білім және ғылым Нұрлан ҚұмАР – әлеумет және ақпарат Фототiлшi Азамат ҚұСАЙЫНОВ Беттеуші Нұржан АСАНОВ Терімші Назгүл БЕЙСЕмБАЕВА Корректор Динара мАСАКОВА хатшы-референт лунара АТАмҚұлОВА Апталық Қазақстан Республикасы мәдениет және ақпарат министрлiгiнiң Ақпарат және мұрағат комитетiнде қайта тiркеуден өтiп, 2006 жылғы 4 маусымда №7345-Г куәлiгi берiлдi. Газет аптасына бір рет шығады. «Ана тiлi» газетiнде жарияланған материалдардың авторлық құқы «Қазақ газеттерi» ЖШС-ға тиесiлi, жарнаманың мәтiнi мен тiлiне редакция жауапты емес. «Ана тiлiнде» жарияланған материалдарды көшiрiп немесе өңдеп басу үшiн редакцияның жазбаша рұқсаты алынып, газетке сiлтеме жасалуы мiндеттi. Жарияланған мақала авторларының пiкiрлерi редакция көзқарасын бiлдiрмейдi. Газет авторларынан мақалалардың 3 беттен (14 кегль) аспауын, электрондық нұсқасымен қоса әкелуiн сұраймыз. Редакция оқырман хаттарына жауап бермейді, қолжазба кері қайтарылмайды. Газеттiң терiлуi мен бет қатталуы «Қазақ газеттерi» ЖШС-ның компьютерлiк орталығында жасалды. Индекс 65367. Офсеттiк басылым. Газет: Алматы қаласы, мұқанов көшесі, 223 «в». «Алматы-Болашақ» АҚ, Тел: 378-42-00 (бухг.), 378-36-76 (факс); Ақтөбе қаласы, Т.Рысқұлов көшесі, 190, «А-Полиграфия» баспаханаларында басылып шықты
Толымбек әБДІРАЙЫм 8 701 345 7938 (Астана) Жанғабыл ҚАБАҚБАЕВ 8 771 769 6322 (Ақтөбе обл.) Батырбек мЫРзАБЕКОВ 8 (7102) 90-19-73 (Қарағанды обл.) Бектұр ТөлЕУғАлИЕВ 8 (7292) 40-41-01 (маңғыстау обл.)
Сұлтан ТАЙғАРИН Меншікті тілшілер: өтеген НәУКИЕВ (Атырау) 8 701 518 46 81 Орал ШәРІПБАЕВ (Семей) 8 705 661 14 33 Оразалы ЖАҚСАНОВ (Қостанай) 8 777 230 71 84 Жарқын өТЕШОВА (мәскеу) Zharkyn-1@yandex.ru
ғарифолла әНЕС – филология ғылымының докторы Шерубай ҚұРмАНБАЙұлЫ – филология ғылымының докторы, профессор Аягүл мИРАзОВА – педагог-ұстаз, Қазақстанның Еңбек Ері Талас ОмАРБЕКОВ – тарих ғылымының докторы, профессор материалдың жариялану ақысы төленген кезекшi редактор Бағдагүл БАЛАУБАЕВА Таралымы 20020 РЕдАКция ТЕЛЕфондАРЫ: 394-42-46 (қаб.бөлмесi/факс), 394-41-30
050009, Алматы қаласы, Абай даңғылы, 143, 6-қабат А «Хабар» біз үшін ерекше ыстық марафоншылар жарысы сАйыс Мерей
көңіл күнделігінен Мөлтек сыр Қарабұтақ аудандық «Жаңа өмір» газетінің редакторымын. 1990 жылдың сәуір айы. Аудандық партия комитетіндегі кезекті лездемеде таяу күндерде әйгілі Нұрғиса Тілендиевтің жетекшілігімен «Отырар сазы» ансамблі келіп, концерт қоятыны айтылды. Қалыптасқан үрдіс бойынша облыс орталығы – Ақтөбеден келетін қонақтарды ретіне қарай бірде Бөгетсай ауылының, енді бірде Көрпе ауылының тұсында, ал көрші жүктеу/скачать 2,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|