Жануар физол



Pdf көрінісі
бет462/504
Дата31.12.2021
өлшемі9,54 Mb.
#23072
1   ...   458   459   460   461   462   463   464   465   ...   504
Байланысты:
Zhanuarlar-fiziologiyasy Nesipbaeb

 

 

 

20.15. Этология жəне оның мазмұны 

 

Этология 

жануарларының 



мінез-қылығының 

биологиялық 

заңдылықтарын  зерттейтін  ғылым  саласы.  «Этологияң  деген  атау  грек 

тілінен  алынған,  мінез-қылық  деген  мағына  береді  (адамға  байланысты 



«мінез-құлықң  деп  аударылғаны  жөн).  Ал  мінез-қылық    деп  жануардың 

тіршілік  ортасымен  қарым-қатынасты  қамтамасыз  ету  үшін  атқаратын 

қимыл-əрекетінің жиынтығын айтады. 

Этология  ғылым  саласы  ретінде  1930–1950  жылдар  аралығында  австрия 

ғалымы  К.Лоренц,  голландия  ғалымы  Н.Тинберген  т.б.  зерттеулері 

нəтижесінде  қалыптаса  бастады.  Классикалық  этологияның  негізін 




 

623


инстинктер  мен  олардың  эволюциясын,  жеке  түрлердің  мінез-қылығының 

қалыптасуындағы  тұқым  қуалаушылық  пен  орта  жағдайының  өзара 

əрекеттестігін  зерттеуге  арналған  зоологтар  еңбектері  құраған.  Этология 

зоология  мен  эволюциялық  ілім  негізінде  пайда  болып,  физиология, 

экология, генетика жəне мінез-қылық генетикасымен тығыз байланыс түзген. 

Этология  негізінен  табиғи,  туа  біткен  мінез-қылықтар  мен  инстинктерді, 

олардың дамуын (эволюциясын) зерттейді. 

Этология  мінез-қылықты  жануарлардың  сыртқы  ортамен  көп  қырлы 

əрекеттесуінің  бейнесі  деп  санайды.  Этология  мінез-қылықтың  туа  біткен 

құрамаларын  зерттейді,  организмнің  түрлі  реакцияларының  сыртқы 

көрінісін  анықтайды.  Ал  физиология  жануарлардың  мінез-қылығын 

қамтамасыз  ететін  ми  қызметінің  жүйкелік  механизмін  зерттейді.  Осымен 

байланысты  бұл  екі  пəн  бірін-бірі  толықтырып,  мінез-қылықтың  туа  біткен 

жəне жүре пайда болған түрлерінің нақты жүйкелік механизмін ашады. 





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   458   459   460   461   462   463   464   465   ...   504




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет