30
ӛсінділерді түзеді. Жарық микроскопымен тегіс болып кӛрінетін
жасушалардың бос беті, шын мәнісінде ирек-ирек болып келеді.
Кейбір жасушалардың
бетінде саңылау мен ойыстар, екіншілерінде
псевдоподиялар деп аталатын ӛсінділер, үшіншілерінде микробүрлер мен
кірпікшелер болады. Бетінде қатпарлар болатын жасушалар да кездеседі.
Тірі
жасушалардың беті толқындалып, үнемі
қозғалып,
дірілдеп тұрған
сияқты болады.
Ӛсімдіктер жасушасының мембранасы
клетчаткадан тұрады және
тіректік қызмет атқарады. Олардың
физикалық қасиетіне иілгіштік,
жұмсақтықь және серпімділік тән.
Жасуша мембраналарының касиеттері
Барлық жасушалар мембраналарының жаппы ұқсастығы болады:
1. Мембраналар құрылысы жағынан - eкi
қабат липидтерден
тұрады.
2. Липидті қабаттарында белок молекулалары орналаскан.
3. Белоктар мен липидтер мембранада симметриясыз орналасқан.
4. Мембранадағы липидтер мен белоктар қозғалыс қасиеттеріне ие.
5. Мембрана қызметтеріне қарай ӛзгеріп отырады.
6. Мембрана цитоплазмадағы протеиндер, микротүтікшелер,
микрофиламенттермен арнайы белоктар арқылы байланысады.
7. Мембрана құрамына мембраналы кӛпіршіктердің енуінен, оның
кӛлемі ӛседі.
8. Цитоплазмалық мембрананың бӛліктері түйіршікті эндоплазмалық
торда синтезделеді.
Достарыңызбен бөлісу: