Жас ерекшелік психологиясы
Ерте есейген кездегі эмоционалдық сфераға мысалдар келтіріңіз
жүктеу/скачать 142,18 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 34. Бала психикасының дамуының психоаналитикалық теориясын түсіндіріңіз.
| 33. Ерте есейген кездегі эмоционалдық сфераға мысалдар келтіріңіз
Есейген жеткіншектерге өздерінің аффективтік реакциялары мен бүкіл мінез-құлқын билеуге ұмтылу тəн. Олардың өздерін ұстай білуі біршама дамыған, пікірін, көңіл-күйін жасыра алады. Мінез-құлықта қосарлылық пайда болады. Өзін ұйымдастыру тенденциялары артады. Əртүрлі кəсіптердің мəні туралы пайымдаулар туады. Ол «қажет», «қажет емес», «маңызды, маңызды емес» деп сараланады. Мұндай саралауға жеке құндылықтардың қалыптасып келе жатқан жүйесі арқау болады. Уақытты бос өткізбеуге тырысу, уақыттың тез өтетінін сезіну, жоспарлауға əрекеттену сияқты қасиеттері пайда болады. Жеткіншекте «ақыл» мен «жүрек» жиі ынтымақта бола бермейді. Жеткіншектерде өздерінің ілгері басуына көзқарас, оны бақылау, міндеттердің орындалмауы үшін күйініш, өзін-өзі кəнілаулар, өзін-өзі сынау пайда болады. 34. Бала психикасының дамуының психоаналитикалық теориясын түсіндіріңіз. Балалардың қалай өсіп-жетілуіне байланысты кейбір негізгі ойлар Балаларды дамыту теориясы балалардың қалай өзгергені мен өсіп келе жатқанын түсіндіруге бағытталған. Мұндай теориялар әлеуметтік, эмоционалдық және когнитивті өсуді қоса алғанда дамудың түрлі аспектілеріне арналған. Адамның дамуын зерттеу - бұл бай және әртүрлі тақырып. Бізде әрқайсысымыздың жеке даму тәжірибеміз бар, бірақ кейде адамдар қалай, қалай өсіп, үйренеді және қалай әрекет ететінін түсіну қиын. Неліктен балалар белгілі бір жолмен әрекет етеді? Олардың мінез-құлқы олардың жасына, отбасылық қарым-қатынасына немесе жеке мінез-құлқына байланысты ма? Дамушы психологтар осындай сұрақтарға жауап беруге, сондай-ақ өмір бойы жүретін мінез-құлықты түсінуге, түсіндіруге және болжауға тырысады. Адамның дамуын түсіну үшін адам дамуының түрлі аспектілерін түсіндіруге балаларды дамытудың бірнеше түрлі теориясы пайда болды. Психоаналитикалық бағыттың негізін салған З.Фрейд болды.Психикада ауытқуы бар адамдарды зерттеу барысында ол ауытқулардың бәрінің органикалық себебі денесінде немесе жүйке жүйесінде емес,көп жағдайда оны санадан немесе адамның жеке проблемасынан қарастырып,іздестіру керек деді.Фрейд бұл себептердің тамыры ерте нәрестелік кезеңде,яғни бұл кезеңде бала ересек тарапынан болған жыныстық қатынастардан көрген зәбірден деп біледі.Бала өзінің зорлық-зомбылығын ешкімге айта алмайды да,ол терең санасыздыққа (бейсанаға) кетеді.Осы терең психикалық жарақат жанаса береді де,балаға көптеген ыңғайсыз қобалжу жағдайларын туғызады.Бұл азаптан арнайы терапия формаларын қолдану арқылы құтылуға болады.Бұл әдіс психоанализ деп аталады.Өмір сүру түйсігі (эрос) пен өлім (танатос) және мораль,мәдени норма жиынтықтар арасындағы дағдарыстар теория негізі.Бала дүниеге туа біткен еліктеу түйсіктерімен келеді.Фрейд оны «либидо» немесе «Оно» деп атаған.Бала тәртібінің негізгі себептері осы түйсікті тілекті қанағаттандыру болып табылады.Мұны Фрейд «қанағаттану принципі» деп атады.Алайда,нәрестелік кезеңнен бала өзінің тілектерін қоғам талабына сәйкестендіре бастайды.Жазалаудан қорқу барысында ол өзінің түйсікті тілектерін ұстамдылықтың арқасында сыртқа шығармайды.Осыдан психиканың келесі инстанциясы «Мен» немесе «Эго» пайда болады.Фрейдтің теориясынан кейін неофрейдистер (Э.Фромм,Дж.Хорни,Э.Эриксон,т.б.) болды. жүктеу/скачать 142,18 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|